ปริณายกรตนวณฺณนา

เอวํ ปาตุภูตคหปติรตนสฺส ปน รญฺโญ จกฺกวตฺติสฺส สพฺพกิจฺจสํวิธานสมตฺถํ ปริณายกรตนํ ปาตุภวติฯ โส รญฺโญ เชฏฺฐปุตฺโตว โหติ ฯ ปกติยา เอว ปณฺฑิโต พฺยตฺโต เมธาวี, รญฺโญ ปุญฺญานุภาวํ นิสฺสาย ปนสฺส อตฺตโน กมฺมานุภาเวน ปรจิตฺตญาณํ อุปฺปชฺชติฯ เยน ทฺวาทสโยชนาย ราชปริสาย จิตฺตาจารํ ญตฺวา รญฺโญ อหิเต หิเต จ ววตฺถเปตุํ สมตฺโถ โหติฯ โสปิ ตํ อตฺตโน อานุภาวํ ทิสฺวา ตุฏฺฐหทโย ราชานํ สพฺพกิจฺจานุสาสเนน ปวาเรติฯ เตน วุตฺตํ ปุน จปรํ…เป.… ปริณายกรตนํ ปาตุภวตีติฯ ตตฺถ ฐเปตพฺพํ ฐเปตุนฺติ ตสฺมิํ ตสฺมิํ ฐานนฺตเร ฐเปตพฺพํ ฐเปตุํฯ

[259] สมเวปากินิยาติอาทิ เหฏฺฐา วุตฺตเมวฯ

[260] กฏคฺคเหนาติ ชยคฺคาเหนฯ มหนฺตํ โภคกฺขนฺธนฺติ เอกปฺปหาเรเนว ทฺเว วา ตีณิ วา สตสหสฺสานิฯ เกวลา ปริปูรา ปณฺฑิตภูมีติ ปณฺฑิโต ตีณิ สุจริตานิ ปูเรตฺวา สคฺเค นิพฺพตฺตติ, ตโต มนุสฺสโลกํ อาคจฺฉนฺโต กุลรูปโภคสมฺปตฺติยํ นิพฺพตฺตติ, ตตฺถ ฐิโต ตีณิ จ สุจริตานิ ปูเรตฺวา ปุน สคฺเค นิพฺพตฺตตีติ อยํ สกลา ปริปุณฺณา ปณฺฑิตภูมิฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย

พาลปณฺฑิตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. เทวทูตสุตฺตวณฺณนา

[261] เอวํ เม สุตนฺติ เทวทูตสุตฺตํฯ ตตฺถ ทฺเว อคาราติอาทิ อสฺสปุรสุตฺเต วิตฺถาริตเมวฯ

[262] นิรยํ อุปปนฺนาติ ภควา กตฺถจิ นิรยโต ปฏฺฐาย เทสนํ เทวโลเกน โอสาเปติ, กตฺถจิ เทวโลกโต ปฏฺฐาย นิรเยน โอสาเปติฯ สเจ สคฺคสมฺปตฺติํ วิตฺถาเรตฺวา กเถตุกาโม โหติ, นิรยทุกฺขํ เอกเทสโต กเถติ, ติรจฺฉานโยนิทุกฺขํ เปตฺติวิสยทุกฺขํ มนุสฺสโลกสมฺปตฺติํ เอกเทสโต กเถติ, สคฺคสมฺปตฺติเมว วิตฺถาเรติฯ