7. กุกฺกุรวติกสุตฺตวณฺณนา

[78] เอวํ เม สุตนฺติ กุกฺกุรวติกสุตฺตํฯ ตตฺถ โกลิเยสูติ เอวํนามเก ชนปเทฯ โส หิ เอโกปิ โกลนคเร ปติฏฺฐิตานํ โกลิยานํ ราชกุมารานํ นิวาสฏฺฐานตฺตา เอวํ วุจฺจติฯ ตสฺมิํ โกลิเยสุ ชนปเทฯ หลิทฺทวสนนฺติ ตสฺส กิร นิคมสฺส มาปิตกาเล ปีตกวตฺถนิวตฺถา มนุสฺสา นกฺขตฺตํ กีฬิํสุฯ เต นกฺขตฺตกีฬาวสาเน นิคมสฺส นามํ อาโรเปนฺตา หลิทฺทวสนนฺติ นามํ อกํสุฯ ตํ โคจรคามํ กตฺวา วิหรตีติ อตฺโถฯ วิหาโร ปเนตฺถ กิญฺจาปิ น นิยามิโต, ตถาปิ พุทฺธานํ อนุจฺฉวิเก เสนาสเนเยว วิหาสีติ เวทิตพฺโพฯ โควติโกติ สมาทินฺนโควโต, สีเส สิงฺคานิ ฐเปตฺวา นงฺคุฏฺฐํ พนฺธิตฺวา คาวีหิ สทฺธิํ ติณานิ ขาทนฺโต วิย จรติฯ อเจโลติ นคฺโค นิจฺเจโลฯ เสนิโยติ ตสฺส นามํฯ

กุกฺกุรวติโกติ สมาทินฺนกุกฺกุรวโต, สพฺพํ สุนขกิริยํ กโรติฯ อุโภเปเต สหปํสุกีฬิกา สหายกาฯ กุกฺกุโรว ปลิกุชฺชิตฺวาติ สุนโข นาม สามิกสฺส สนฺติเก นิสีทนฺโต ทฺวีหิ ปาเทหิ ภูมิยํ วิเลขิตฺวา กุกฺกุรกูชิตํ กูชนฺโต นิสีทติ, อยมฺปิ ‘‘กุกฺกุรกิริยํ กริสฺสามี’’ติ ภควตา สทฺธิํ สมฺโมทิตฺวา ทฺวีหิ หตฺเถหิ ภูมิยํ วิเลขิตฺวา สีสํ วิธุนนฺโต ‘ภู ภู’ติ กตฺวา หตฺถปาเท สมิญฺชิตฺวา สุนโข วิย นิสีทิฯ ฉมานิกฺขิตฺตนฺติ ภูมิยํ ฐปิตํฯ สมตฺตํ สมาทินฺนนฺติ ปริปุณฺณํ กตฺวา คหิตํฯ กา คตีติ กา นิปฺผตฺติฯ โก อภิสมฺปราโยติ อภิสมฺปรายมฺหิ กตฺถ นิพฺพตฺติฯ อลนฺติ ตสฺส อปฺปิยํ ภวิสฺสตีติ ยาวตติยํ ปฏิพาหติฯ กุกฺกุรวตนฺติ กุกฺกุรวตสมาทานํฯ

[79] ภาเวตีติ วฑฺเฒติฯ ปริปุณฺณนฺติ อนูนํฯ อพฺโพกิณฺณนฺติ นิรนฺตรํฯ กุกฺกุรสีลนฺติ กุกฺกุราจารํฯ กุกฺกุรจิตฺตนฺติ ‘‘อชฺช ปฏฺฐาย กุกฺกุเรหิ กาตพฺพํ กริสฺสามี’’ติ เอวํ อุปฺปนฺนจิตฺตํฯ กุกฺกุรากปฺปนฺติ กุกฺกุรานํ คมนากาโร อตฺถิ, ติฏฺฐนากาโร อตฺถิ, นิสีทนากาโร อตฺถิ, สยนากาโร อตฺถิ, อุจฺจารปสฺสาวกรณากาโร อตฺถิ, อญฺเญ กุกฺกุเร ทิสฺวา ทนฺเต วิวริตฺวา คมนากาโร อตฺถิ, อยํ กุกฺกุรากปฺโป นาม, ตํ ภาเวตีติ อตฺโถ ฯ อิมินาหํ สีเลนาติอาทีสุ อหํ อิมินา อาจาเรน วา วตสมาทาเนน วา ทุกฺกรตปจรเณน วา เมถุนวิรติพฺรหฺมจริเยน วาติ อตฺโถฯ เทโวติ สกฺกสุยามาทีสุ อญฺญตโรฯ เทวญฺญตโรติ เตสํ ทุติยตติยฏฺฐานาทีสุ อญฺญตรเทโวฯ