นนุ จ ขีณาสวสฺส วสนฏฺฐาเน ติลตณฺฑุลาทโย ปญฺญายนฺตีติฯ โน น ปญฺญายนฺติ, น ปเนส เต อตฺตโน อตฺถาย ฐเปติ, อผาสุกปพฺพชิตาทีนํ อตฺถาย ฐเปติฯ อนาคามิสฺส กถนฺติฯ ตสฺสาปิ ปญฺจ กามคุณา สพฺพโสว ปหีนา, ธมฺเมน ปน ลทฺธํ วิจาเรตฺวา ปริภุญฺชติฯ

[236] ปุตฺตมตาย ปุตฺตาติ โส กิร อิมํ ธมฺมํ สุตฺวา อาชีวกา มตา นามาติ สญฺญี หุตฺวา เอวมาหฯ อยญฺเหตฺถ อตฺโถ – อาชีวกา มตา นาม, เตสํ มาตา ปุตฺตมตา โหติ, อิติ อาชีวกา ปุตฺตมตาย ปุตฺตา นาม โหนฺติฯ สมเณ โคตเมติ สมเณ โคตเม พฺรหฺมจริยวาโส อตฺถิ, อญฺญตฺถ นตฺถีติ ทีเปติฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย

สนฺทกสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. มหาสกุลุทายิสุตฺตวณฺณนา

[237] เอวํ เม สุตนฺติ มหาสกุลุทายิสุตฺตํฯ ตตฺถ โมรนิวาเปติ ตสฺมิํ ฐาเน โมรานํ อภยํ โฆเสตฺวา โภชนํ อทํสุฯ ตสฺมา ตํ ฐานํ โมรนิวาโปติ สงฺขํ คตํฯ อนฺนภาโรติ เอกสฺส ปริพฺพาชกสฺส นามํฯ ตถา วรธโรติฯ อญฺเญ จาติ น เกวลํ อิเม ตโย, อญฺเญปิ อภิญฺญาตา พหู ปริพฺพาชกาฯ อปฺปสทฺทสฺส วณฺณวาทีติ อิธ อปฺปสทฺทวินีโตติ อวตฺวาว อิทํ วุตฺตํฯ กสฺมา? น หิ ภควา อญฺเญน วินีโตติฯ

[238] ปุริมานีติ หิยฺโยทิวสํ อุปาทาย ปุริมานิ นาม โหนฺติ, ตโต ปรํ ปุริมตรานิฯ กุตูหลสาลายนฺติ กุตูหลสาลา นาม ปจฺเจกสาลา นตฺถิ, ยตฺถ ปน นานาติตฺถิยา สมณพฺราหฺมณา นานาวิธํ กถํ ปวตฺเตนฺติ, สา พหูนํ – ‘‘อยํ กิํ วทติ , อยํ กิํ วทตี’’ติ กุตูหลุปฺปตฺติฏฺฐานโต ‘‘กุตูหลสาลา’’ติ วุจฺจติฯ ‘‘โกตูหลสาลา’’ติปิ ปาโฐฯ