ชจฺจนฺธสฺส ปน มาตุกุจฺฉิยํเยว วินฏฺฐานิ, ตสฺมา โส น ลภติฯ เตน วุตฺตํ ‘‘น จกฺขูนิ อุปฺปาเทยฺยา’’ติฯ

[220] ทุติยวาเร ชจฺจนฺโธติ ชาตกาลโต ปฏฺฐาย ปิตฺตาทิปลิเวเฐน อนฺโธฯ อมุสฺมินฺติ ตสฺมิํ ปุพฺเพ วุตฺเตฯ อมิตฺตโตปิ ทเหยฺยาติ อมิตฺโต เม อยนฺติ เอวํ อมิตฺตโต ฐเปยฺยฯ ทุติยปเทปิ เอเสว นโยฯ อิมินา จิตฺเตนาติ วฏฺเฏ อนุคตจิตฺเตนฯ ตสฺส เม อุปาทานปจฺจยาติ เอกสนฺธิ ทฺวิสงฺเขโป ปจฺจยากาโร กถิโต, วฏฺฏํ วิภาวิตํฯ

[221] ธมฺมานุธมฺมนฺติ ธมฺมสฺส อนุธมฺมํ อนุจฺฉวิกํ ปฏิปทํฯ อิเม โรคา คณฺฑา สลฺลาติ ปญฺจกฺขนฺเธ ทสฺเสติฯ อุปาทานนิโรธาติ วิวฏฺฏํ ทสฺเสนฺโต อาหฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย

มาคณฺฑิยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

6. สนฺทกสุตฺตวณฺณนา

[223] เอวํ เม สุตนฺติ สนฺทกสุตฺตํฯ ตตฺถ ปิลกฺขคุหายนฺติ ตสฺสา คุหาย ทฺวาเร ปิลกฺขรุกฺโข อโหสิ, ตสฺมา ปิลกฺขคุหาตฺเวว สงฺขํ คตาฯ ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโตติ วิเวกโต วุฏฺฐิโตฯ เทวกตโสพฺโภติ วสฺโสทเกเนว ตินฺนฏฺฐาเน ชาโต มหาอุทกรหโทฯ คุหาทสฺสนายาติ เอตฺถ คุหาติ ปํสุคุหาฯ สา อุนฺนเม อุทกมุตฺตฏฺฐาเน อโหสิ, เอกโต อุมงฺคํ กตฺวา ขาณุเก จ ปํสุญฺจ นีหริตฺวา อนฺโต ถมฺเภ อุสฺสาเปตฺวา มตฺถเก ปทรจฺฉนฺนเคหสงฺเขเปน กตา, ตตฺถ เต ปริพฺพาชกา วสนฺติฯ สา วสฺสาเน อุทกปุณฺณา ติฏฺฐติ, นิทาเฆ ตตฺถ วสนฺติฯ ตํ สนฺธาย ‘‘คุหาทสฺสนายา’’ติ อาหฯ วิหารทสฺสนตฺถญฺหิ อนมตคฺคิยํ ปจฺจเวกฺขิตฺวา สมุทฺทปพฺพตทสฺสนตฺถํ วาปิ คนฺตุํ วฏฺฏตีติฯ