เมนู

3. ปริพฺพาชกวคฺโค

1. เตวิชฺชวจฺฉสุตฺตวณฺณนา

[185] เอวํ เม สุตนฺติ เตวิชฺชวจฺฉสุตฺตํฯ ตตฺถ เอกปุณฺฑรีเกติ ปุณฺฑรีโก วุจฺจติ เสตมฺพรุกฺโข, โส ตสฺมิํ อาราเม เอโก ปุณฺฑรีโก อตฺถีติ เอกปุณฺฑรีโกฯ เอตทโหสีติ ตตฺถ ปวิสิตุกามตาย อโหสิฯ จิรสฺสํ โข, ภนฺเตติ ปกติยา อาคตปุพฺพตํ อุปาทายฯ ธมฺมสฺส จานุธมฺมนฺติ อิธ สพฺพญฺญุตญฺญาณํ ธมฺโม นาม, มหาชนสฺส พฺยากรณํ อนุธมฺโม นามฯ เสสํ ชีวกสุตฺเต (ม. นิ. 2.51 อาทโย) วุตฺตนยเมวฯ น เม เตติ อนนุญฺญาย ฐตฺวา อนุญฺญมฺปิ ปฏิกฺขิปติฯ ‘‘สพฺพญฺญู สพฺพทสฺสาวี อปริเสสํ ญาณทสฺสนํ ปฏิชานาตี’’ติ หิ อิทํ อนุชานิตพฺพํ สิยา, – ‘‘จรโต จ เม…เป.… ปจฺจุปฏฺฐิต’’นฺติ อิทํ ปน นานุชานิตพฺพํฯ สพฺพญฺญุตญฺญาเณน หิ อาวชฺชิตฺวา ปชานาติฯ ตสฺมา อนนุญฺญาย ฐตฺวา อนุญฺญมฺปิ ปฏิกฺขิปนฺโต เอวมาหฯ

[186] อาสวานํ ขยาติ เอตฺถ สกิํ ขีณานํ อาสวานํ ปุน เขเปตพฺพาภาวา ยาวเทวาติ น วุตฺตํฯ ปุพฺเพนิวาสญาเณน เจตฺถ ภควา อตีตชานนคุณํ ทสฺเสติ, ทิพฺพจกฺขุญาเณน ปจฺจุปฺปนฺนชานนคุณํ, อาสวกฺขยญาเณน โลกุตฺตรคุณนฺติฯ อิติ อิมาหิ ตีหิ วิชฺชาหิ สกลพุทฺธคุเณ สํขิปิตฺวา กเถสิฯ

คิหิสํโยชนนฺติ คิหิพนฺธนํ คิหิปริกฺขาเรสุ นิกนฺติํฯ นตฺถิ โข วจฺฉาติ คิหิสํโยชนํ อปฺปหาย ทุกฺขสฺสนฺตกโร นาม นตฺถิฯ เยปิ หิ สนฺตติมหามตฺโต อุคฺคเสโน เสฏฺฐิปุตฺโต วีตโสกทารโกติ คิหิลิงฺเค ฐิตาว อรหตฺตํ ปตฺตา, เตปิ มคฺเคน สพฺพสงฺขาเรสุ นิกนฺติํ สุกฺขาเปตฺวา ปตฺตาฯ ตํ ปตฺวา ปน น เตน ลิงฺเคน อฏฺฐํสุ, คิหิลิงฺคํ นาเมตํ หีนํ, อุตฺตมคุณํ ธาเรตุํ น สกฺโกติฯ ตสฺมา ตตฺถ ฐิโต อรหตฺตํ ปตฺวา ตํทิวสเมว ปพฺพชติ วา ปรินิพฺพาติ วาฯ ภูมเทวตา ปน ติฏฺฐนฺติฯ กสฺมา? นิลียโนกาสสฺส อตฺถิตายฯ