อิทมโวจายสฺมา สาริปุตฺโตติ อิทํ ทฺวตฺติํสาย จตุสจฺจปริยาเยหิ ทฺวตฺติํสาย อรหตฺตปริยาเยหีติ จตุสฏฺฐิยา การเณหิ อลงฺกริตฺวา สมฺมาทิฏฺฐิสุตฺตํ อายสฺมา สาริปุตฺโต อโวจ, อตฺตมนา เต ภิกฺขู อายสฺมโต สาริปุตฺตสฺส ภาสิตํ อภินนฺทุนฺติฯ

อาสววารวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย

สมฺมาทิฏฺฐิสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. สติปฏฺฐานสุตฺตวณฺณนา

[105] เอวํ เม สุตนฺติ สติปฏฺฐานสุตฺตํฯ ตตฺถ กุรูสุ วิหรตีติ กุรุนามกา ชานปทิโน ราชกุมารา, เตสํ นิวาโส เอโกปิ ชนปโท รุฬฺหีสทฺเทน กุรูติ วุจฺจติ, ตสฺมิํ กุรูสุ ชนปเทฯ อฏฺฐกถาจริยา ปนาหุ – มนฺธาตุกาเล ตีสุ ทีเปสุ มนุสฺสา ชมฺพุทีโป นาม พุทฺธปจฺเจกพุทฺธมหาสาวกจกฺกวตฺติปภุตีนํ อุตฺตมปุริสานํ อุปฺปตฺติภูมิ อุตฺตมทีโป อติรมณีโยติ สุตฺวา รญฺญา มนฺธาตุจกฺกวตฺตินา จกฺกรตนํ ปุรกฺขตฺวา จตฺตาโร ทีเป อนุสํยายนฺเตน สทฺธิํ อาคมํสุฯ ตโต ราชา ปริณายกรตนํ ปุจฺฉิ –

‘‘อตฺถิ นุ โข มนุสฺสโลกโต รมณียตรํ ฐาน’’นฺติ?

‘‘กสฺมา เทว เอวํ ภณสิ?

‘‘กิํ น ปสฺสสิ จนฺทิมสูริยานํ อานุภาวํ?

‘‘นนุ เอเตสํ ฐานํ อิโต รมณียตร’’นฺติ?

ราชา จกฺกรตนํ ปุรกฺขตฺวา ตตฺถ อคมาสิฯ จตฺตาโร มหาราชาโน ‘‘มนฺธาตุมหาราชา อาคโต’’ติ สุตฺวาว ‘‘มหิทฺธิโก มหานุภาโว ราชา น สกฺกา ยุทฺเธน ปฏิพาหิตุ’’นฺติ สกรชฺชํ นิยฺยาเตสุํฯ โส ตํ คเหตฺวา ปุน ปุจฺฉิ – ‘‘อตฺถิ นุ โข อิโต รมณียตรํ ฐาน’’นฺติฯ อถสฺส ตาวติํสภวนํ กถยิํสุ – ‘‘ตาวติํสภวนํ, เทว, รมณียตรํ, ตตฺถ สกฺกสฺส เทวรญฺโญ อิเม จตฺตาโร มหาราชาโน ปริจารกา โทวาริกภูมิยํ ติฏฺฐนฺติฯ สกฺโก เทวราชา มหิทฺธิโก มหานุภาโวฯ