‘‘เก อามคนฺธา มนุเชสุ พฺรหฺเม,
เอเต อวิทฺวา อิธ พฺรูหิ ธีร;
เกนาวฏา [เกนาวุฏา (สฺยา.)] วาติ ปชา กุรุตุ [กุรุรู (สฺยา.), กุรุฏฺฐรู (ปี.), กุรูรุ (?)],
อาปายิกา นิวุตพฺรหฺมโลกา’’ติฯ
‘‘โกโธ โมสวชฺชํ นิกติ จ ทุพฺโภ,
กทริยตา อติมาโน อุสูยา;
อิจฺฉา วิวิจฺฉา ปรเหฐนา จ,
โลโภ จ โทโส จ มโท จ โมโห;
เอเตสุ ยุตฺตา อนิรามคนฺธา,
อาปายิกา นิวุตพฺรหฺมโลกา’’ติฯ
‘‘ยถา โข อหํ โภโต อามคนฺเธ ภาสมานสฺส อาชานามิฯ เต น สุนิมฺมทยา อคารํ อชฺฌาวสตาฯ ปพฺพชิสฺสามหํ, โภ, อคารสฺมา อนคาริย’’นฺติฯ ‘‘ยสฺสทานิ ภวํ โควินฺโท กาลํ มญฺญตี’’ติฯ
เรณุราชอามนฺตนา
[321] ‘‘อถ โข, โภ, มหาโควินฺโท พฺราหฺมโณ เยน เรณุ ราชา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา เรณุํ ราชานํ เอตทโวจ – ‘‘อญฺญํ ทานิ ภวํ ปุโรหิตํ ปริเยสตุ, โย โภโต รชฺชํ อนุสาสิสฺสติฯ อิจฺฉามหํ, โภ , อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิตุํฯ ยถา โข ปน เม สุตํ พฺรหฺมุโน อามคนฺเธ ภาสมานสฺส, เต น สุนิมฺมทยา อคารํ อชฺฌาวสตาฯ ปพฺพชิสฺสามหํ, โภ, อคารสฺมา อนคาริย’’นฺติฯ
‘‘อามนฺตยามิ ราชานํ, เรณุํ ภูมิปติํ อหํ;
ตฺวํ ปชานสฺสุ รชฺเชน, นาหํ โปโรหิจฺเจ รเม’’ฯ
‘‘สเจ เต อูนํ กาเมหิ, อหํ ปริปูรยามิ เต;
โย ตํ หิํสติ วาเรมิ, ภูมิเสนาปติ อหํ;
ตุวํ ปิตา อหํ ปุตฺโต, มา โน โควินฺท ปาชหิ’’ [ปาเชหิ (อฏฺฐกถายํ สํวณฺณิตปาฐนฺตรํ)]ฯ
‘‘นมตฺถิ อูนํ กาเมหิ, หิํสิตา เม น วิชฺชติ;
อมนุสฺสวโจ สุตฺวา, ตสฺมาหํ น คเห รเม’’ฯ
‘‘อมนุสฺโส กถํวณฺโณ, กิํ เต อตฺถํ อภาสถ;
ยญฺจ สุตฺวา ชหาสิ โน, เคเห อมฺเห จ เกวลี’’ฯ
‘‘อุปวุตฺถสฺส เม ปุพฺเพ, ยิฏฺฐุกามสฺส เม สโต;
อคฺคิ ปชฺชลิโต อาสิ, กุสปตฺตปริตฺถโต’’ฯ
‘‘ตโต เม พฺรหฺมา ปาตุรหุ, พฺรหฺมโลกา สนนฺตโน;
โส เม ปญฺหํ วิยากาสิ, ตํ สุตฺวา น คเห รเม’’ฯ
‘‘สทฺทหามิ อหํ โภโต, ยํ ตฺวํ โควินฺท ภาสสิ;
อมนุสฺสวโจ สุตฺวา, กถํ วตฺเตถ อญฺญถาฯ
‘‘เต ตํ อนุวตฺติสฺสาม, สตฺถา โควินฺท โน ภวํ;
มณิ ยถา เวฬุริโย, อกาโจ วิมโล สุโภ;
เอวํ สุทฺธา จริสฺสาม, โควินฺทสฺสานุสาสเน’’ติฯ
‘‘‘สเจ ภวํ โควินฺโท อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิสฺสติ, มยมฺปิ อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิสฺสามฯ อถ ยา เต คติ, สา โน คติ ภวิสฺสตี’’ติฯ
ฉ ขตฺติยอามนฺตนา
[322] ‘‘อถ โข, โภ, มหาโควินฺโท พฺราหฺมโณ เยน เต ฉ ขตฺติยา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา เต ฉ ขตฺติเย เอตทโวจ – ‘‘อญฺญํ ทานิ ภวนฺโต ปุโรหิตํ ปริเยสนฺตุ, โย ภวนฺตานํ รชฺเช อนุสาสิสฺสติฯ อิจฺฉามหํ, โภ, อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิตุํฯ ยถา โข ปน เม สุตํ พฺรหฺมุโน อามคนฺเธ ภาสมานสฺส, เต น สุนิมฺมทยา อคารํ อชฺฌาวสตาฯ ปพฺพชิสฺสามหํ, โภ, อคารสฺมา อนคาริย’’นฺติฯ อถ โข, โภ, เต ฉ ขตฺติยา เอกมนฺตํ อปกฺกมฺม เอวํ สมจินฺเตสุํ – ‘‘อิเม โข พฺราหฺมณา นาม ธนลุทฺธา; ยํนูน มยํ มหาโควินฺทํ พฺราหฺมณํ ธเนน สิกฺเขยฺยามา’’ติฯ เต มหาโควินฺทํ พฺราหฺมณํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาหํสุ – ‘‘สํวิชฺชติ โข, โภ, อิเมสุ สตฺตสุ รชฺเชสุ ปหูตํ สาปเตยฺยํ, ตโต โภโต ยาวตเกน อตฺโถ, ตาวตกํ อาหรียต’’นฺติฯ ‘‘อลํ, โภ, มมปิทํ ปหูตํ สาปเตยฺยํ ภวนฺตานํเยว วาหสาฯ ตมหํ สพฺพํ ปหาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิสฺสามิฯ ยถา โข ปน เม สุตํ พฺรหฺมุโน อามคนฺเธ ภาสมานสฺส, เต น สุนิมฺมทยา อคารํ อชฺฌาวสตา, ปพฺพชิสฺสามหํ, โภ, อคารสฺมา อนคาริย’’นฺติฯ อถ โข, โภ, เต ฉ ขตฺติยา เอกมนฺตํ อปกฺกมฺม เอวํ สมจินฺเตสุํ – ‘‘อิเม โข พฺราหฺมณา นาม อิตฺถิลุทฺธา; ยํนูน มยํ มหาโควินฺทํ พฺราหฺมณํ อิตฺถีหิ สิกฺเขยฺยามา’’ติฯ เต มหาโควินฺทํ พฺราหฺมณํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาหํสุ – ‘‘สํวิชฺชนฺติ โข, โภ, อิเมสุ สตฺตสุ รชฺเชสุ ปหูตา อิตฺถิโย, ตโต โภโต ยาวติกาหิ อตฺโถ, ตาวติกา อานียต’’นฺติฯ ‘‘อลํ, โภ, มมปิมา [มมปิตา (ก.), มมปิ (สี.)] จตฺตารีสา ภริยา สาทิสิโยฯ ตาปาหํ สพฺพา ปหาย อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิสฺสามิฯ ยถา โข ปน เม สุตํ พฺรหฺมุโน อามคนฺเธ ภาสมานสฺส, เต น สุนิมฺมทยา อคารํ อชฺฌาวสตา, ปพฺพชิสฺสามหํ, โภ, อคารสฺมา อนคาริยนฺติ’’ฯ
[323] ‘‘สเจ ภวํ โควินฺโท อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิสฺสติ, มยมฺปิ อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิสฺสาม, อถ ยา เต คติ, สา โน คติ ภวิสฺสตีติฯ
‘‘สเจ ชหถ กามานิ, ยตฺถ สตฺโต ปุถุชฺชโน;
อารมฺภวฺโห ทฬฺหา โหถ, ขนฺติพลสมาหิตาฯ
‘‘เอส มคฺโค อุชุมคฺโค, เอส มคฺโค อนุตฺตโร;
สทฺธมฺโม สพฺภิ รกฺขิโต, พฺรหฺมโลกูปปตฺติยาติฯ
‘‘เตน หิ ภวํ โควินฺโท สตฺต วสฺสานิ อาคเมตุฯ สตฺตนฺนํ วสฺสานํ อจฺจเยน มยมฺปิ อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิสฺสาม, อถ ยา เต คติ, สา โน คติ ภวิสฺสตี’’ติฯ
‘‘‘อติจิรํ โข, โภ, สตฺต วสฺสานิ, นาหํ สกฺโกมิ, ภวนฺเต, สตฺต วสฺสานิ อาคเมตุํฯ โก นุ โข ปน, โภ, ชานาติ ชีวิตานํ! คมนีโย สมฺปราโย, มนฺตายํ [มนฺตาย (พหูสุ)] โพทฺธพฺพํ, กตฺตพฺพํ กุสลํ, จริตพฺพํ พฺรหฺมจริยํ, นตฺถิ ชาตสฺส อมรณํฯ ยถา โข ปน เม สุตํ พฺรหฺมุโน อามคนฺเธ ภาสมานสฺส, เต น สุนิมฺมทยา อคารํ อชฺฌาวสตา, ปพฺพชิสฺสามหํ, โภ, อคารสฺมา อนคาริย’’’นฺติฯ
