เมนู

สตฺตธมฺมวณฺณนา

[357] (ญ) สมฺมปฺปญฺญาย สุทิฏฺฐา โหนฺตีติ เหตุนา นเยน วิปสฺสนาญาเณน สุทิฏฺฐา โหนฺติฯ กามาติ วตฺถุกามา จ กิเลสกามา จ, ทฺเวปิ สปริฬาหฏฺเฐน องฺคารกาสุ วิย สุทิฏฺฐา โหนฺติฯ วิเวกนินฺนนฺติ นิพฺพานนินฺนํฯ โปณํ ปพฺภารนฺติ นินฺนสฺเสตํ เววจนํฯ พฺยนฺตีภูตนฺติ นิยติภูตํฯ นิตฺตณฺหนฺติ อตฺโถฯ กุโต? สพฺพโส อาสวฏฺฐานีเยหิ ธมฺเมหิ เตภูมกธมฺเมหีติ อตฺโถฯ อิธ ภาเวตพฺพปเท มคฺโค กถิโตฯ เสสํ ปุริมสทิสเมวฯ

อฏฺฐธมฺมวณฺณนา

[358] (ก) อาทิพฺรหฺมจริยิกาย ปญฺญายาติ สิกฺขตฺตยสงฺคหสฺส มคฺคพฺรหฺมจริยสฺส อาทิภูตาย ปุพฺพภาเค ตรุณสมถวิปสฺสนาปญฺญาย ฯ อฏฺฐงฺคิกสฺส วา มคฺคสฺส อาทิภูตาย สมฺมาทิฏฺฐิปญฺญายฯ ติพฺพนฺติ พลวํฯ หิโรตฺตปฺปนฺติ หิรี จ โอตฺตปฺปญฺจฯ เปมนฺติ เคหสฺสิตเปมํฯ คารโวติ ครุจิตฺตภาโวฯ ครุภาวนียญฺหิ อุปนิสฺสาย วิหรโต กิเลสา นุปฺปชฺชนฺติ โอวาทานุสาสนิํ ลภติฯ ตสฺมา ตํ นิสฺสาย วิหาโร ปญฺญาปฏิลาภสฺส ปจฺจโย โหติฯ

(ฉ) อกฺขเณสุ ยสฺมา เปตา อสุรานํ อาวาหนํ คจฺฉนฺติ, วิวาหนํ คจฺฉนฺติ, ตสฺมา เปตฺติวิสเยเนว อสุรกาโย คหิโตติ เวทิตพฺโพฯ

(ช) อปฺปิจฺฉสฺสาติ เอตฺถ ปจฺจยอปฺปิจฺโฉ, อธิคมอปฺปิจฺโฉ, ปริยตฺติอปฺปิจฺโฉ, ธุตงฺคอปฺปิจฺโฉติ จตฺตาโร อปฺปิจฺฉาฯ ตตฺถ ปจฺจยอปฺปิจฺโฉ พหุํ เทนฺเต อปฺปํ คณฺหาติ, อปฺปํ เทนฺเต อปฺปตรํ วา คณฺหาติ, น วา คณฺหาติ, น อนวเสสคาหี โหติฯ อธิคมอปฺปิจฺโฉ มชฺฌนฺติกตฺเถโร วิย อตฺตโน อธิคมํ อญฺเญสํ ชานิตุํ น เทติฯ ปริยตฺติอปฺปิจฺโฉ เตปิฏโกปิ สมาโน น พหุสฺสุตภาวํ ชานาเปตุกาโม โหติ สาเกตติสฺสตฺเถโร วิยฯ ธุตงฺคอปฺปิจฺโฉ ธุตงฺคปริหรณภาวํ อญฺเญสํ ชานิตุํ น เทติ ทฺเวภาติกตฺเถเรสุ เชฏฺฐกตฺเถโร วิยฯ วตฺถุ วิสุทฺธิมคฺเค กถิตํฯ