10. สงฺคีติสุตฺตวณฺณนา

[296] เอวํ เม สุตนฺติ สงฺคีติสุตฺตํฯ ตตฺรายมปุพฺพปทวณฺณนา – จาริกํ จรมาโนติ นิพทฺธจาริกํ จรมาโนฯ ตทา กิร สตฺถา ทสสหสฺสจกฺกวาเฬ ญาณชาลํ ปตฺถริตฺวา โลกํ โวโลกยมาโน ปาวานครวาสิโน มลฺลราชาโน ทิสฺวา อิเม ราชาโน มยฺหํ สพฺพญฺญุตญฺญาณชาลสฺส อนฺโต ปญฺญายนฺติ, กิํ นุ โขติ อาวชฺชนฺโต ‘‘ราชาโน เอกํ สนฺธาคารํ กาเรสุํ, มยิ คเต มงฺคลํ ภณาเปสฺสนฺติ, อหํ เตสํ มงฺคลํ วตฺวา อุยฺโยเชตฺวา ‘ภิกฺขุสงฺฆสฺส ธมฺมกถํ กเถหี’ติ สาริปุตฺตํ วกฺขามิ, สาริปุตฺโต ตีหิ ปิฏเกหิ สมฺมสิตฺวา จุทฺทสปญฺหาธิเกน ปญฺหสหสฺเสน ปฏิมณฺเฑตฺวา ภิกฺขุสงฺฆสฺส สงฺคีติสุตฺตํ นาม กเถสฺสติ, สุตฺตนฺตํ อาวชฺเชตฺวา ปญฺจ ภิกฺขุสตานิ สห ปฏิสมฺภิทาหิ อรหตฺตํ ปาปุณิสฺสนฺตี’’ติ อิมมตฺถํ ทิสฺวา จาริกํ ปกฺกนฺโตฯ เตน วุตฺตํ – ‘‘มลฺเลสุ จาริกํ จรมาโน’’ติฯ

อุพฺภตกนวสนฺธาคารวณฺณนา

[297] อุพฺภตกนฺติ ตสฺส นามํ, อุจฺจตฺตา วา เอวํ วุตฺตํฯ สนฺธาคารนฺติ นครมชฺเฌ สนฺธาคารสาลาฯ สมเณน วาติ เอตฺถ ยสฺมา ฆรวตฺถุปริคฺคหกาเลเยว เทวตา อตฺตโน วสนฏฺฐานํ คณฺหนฺติฯ ตสฺมา เทเวน วาติ อวตฺวา ‘‘สมเณน วา พฺราหฺมเณน วา เกนจิ วา มนุสฺสภูเตนา’’ติ วุตฺตํฯ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสูติ ภควโต อาคมนํ สุตฺวา ‘‘อมฺเหหิ คนฺตฺวาปิ น ภควา อานีโต, ทูตํ เปเสตฺวาปิ น ปกฺโกสาปิโต, สยเมว ปน มหาภิกฺขุสงฺฆปริวาโร อมฺหากํ วสนฏฺฐานํ สมฺปตฺโต, อมฺเหหิ จ สนฺธาคารสาลา การิตา, เอตฺถ มยํ ทสพลํ อาเนตฺวา มงฺคลํ ภณาเปสฺสามา’’ติ จินฺเตตฺวา อุปสงฺกมิํสุฯ

[298] เยน สนฺธาคารํ เตนุปสงฺกมิํสูติ ตํ ทิวสํ กิร สนฺธาคาเร จิตฺตกมฺมํ นิฏฺฐเปตฺวา อฏฺฏกา มุตฺตมตฺตา โหนฺติ, พุทฺธา จ นาม อรญฺญชฺฌาสยา อรญฺญารามา, อนฺโตคาเม วเสยฺยุํ วา โน วาฯ ตสฺมา ภควโต มนํ ชานิตฺวาว ปฏิชคฺคิสฺสามาติ จินฺเตตฺวา เต ภควนฺตํ อุปสงฺกมิํสุฯ