ฉทิสาทิวณฺณนา

[244] ยถา กถํ ปน, ภนฺเตติ โส กิร ตํ ภควโต วจนํ สุตฺวาว จินฺเตสิ ‘‘ยา กิร มม ปิตรา ฉ ทิสา นมสฺสิตพฺพา’’ติ วุตฺตา, น กิร ตา เอตา, อญฺญา กิร อริยสาวเกน ฉ ทิสา นมสฺสิตพฺพาฯ หนฺทาหํ อริยสาวเกน นมสฺสิตพฺพา ทิสาเยว ปุจฺฉิตฺวา นมสฺสามีติฯ โส ตา ปุจฺฉนฺโต ยถา กถํ ปน, ภนฺเตติอาทิมาหฯ ตตฺถ ยถาติ นิปาตมตฺตํฯ กถํ ปนาติ อิทเมว ปุจฺฉาปทํฯ กมฺมกิเลสาติ เตหิ กมฺเมหิ สตฺตา กิลิสฺสนฺติ, ตสฺมา กมฺมกิเลสาติ วุจฺจนฺติฯ ฐาเนหีติ การเณหิฯ อปายมุขานีติ วินาสมุขานิฯ โสติ โส โสตาปนฺโน อริยสาวโกฯ จุทฺทส ปาปกาปคโตติ เอเตหิ จุทฺทสหิ ปาปเกหิ ลามเกหิ อปคโตฯ ฉทฺทิสาปฏิจฺฉาทีติ ฉ ทิสา ปฏิจฺฉาเทนฺโตฯ อุโภโลกวิชยายาติ อุภินฺนํ อิธโลกปรโลกานํ วิชินนตฺถายฯ อยญฺเจว โลโก อารทฺโธ โหตีติ เอวรูปสฺส หิ อิธ โลเก ปญฺจ เวรานิ น โหนฺติ, เตนสฺส อยญฺเจว โลโก อารทฺโธ โหติ ปริโตสิโต เจว นิปฺผาทิโต จฯ ปรโลเกปิ ปญฺจ เวรานิ น โหนฺติ, เตนสฺส ปโร จ โลโก อาราธิโต โหติฯ ตสฺมา โส กายสฺส เภทา ปรมฺมรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชติฯ

[245] อิติ ภควา สงฺเขเปน มาติกํ ฐเปตฺวา อิทานิ ตเมว วิตฺถาเรนฺโต กตมสฺส จตฺตาโร กมฺมกิเลสาติอาทิมาหฯ กมฺมกิเลโสติ กมฺมญฺจ ตํ กิเลสสมฺปยุตฺตตฺตา กิเลโส จาติ กมฺมกิเลโสฯ สกิเลโสเยว หิ ปาณํ หนติ, นิกฺกิเลโส น หนติ, ตสฺมา ปาณาติปาโต ‘‘กมฺมกิเลโส’’ติ วุตฺโตฯ อทินฺนาทานาทีสุปิ เอเสว นโยฯ อถาปรนฺติ อปรมฺปิ เอตทตฺถปริทีปกเมว คาถาพนฺธํ อโวจาติ อตฺโถฯ