[18] ทฺวยคามินีติ สรูเปน อตฺถิภาวํ, อตฺเถน นตฺถิภาวนฺติ เอวํ ทฺวยคามินีฯ อลิกตุจฺฉนิปฺผลวาจาย เอตํ อธิวจนํฯ

[19] อชิโตปิ นาม ลิจฺฉวีนํ เสนาปตีติ โส กิร ภควโต อุปฏฺฐาโก อโหสิ, โส กาลมกาสิฯ อถสฺส สรีรกิจฺจํ กตฺวา มนุสฺสา ปาถิกปุตฺตํ ปุจฺฉิํสุ ‘‘กุหิํ นิพฺพตฺโต เสนาปตี’’ติ? โส อาห – ‘‘มหานิรเย นิพฺพตฺโต’’ติฯ อิทญฺจ ปน วตฺวา ปุน อาห ‘‘ตุมฺหากํ เสนาปติ มม สนฺติกํ อาคมฺม อหํ ตุมฺหากํ วจนมกตฺวา สมณสฺส โคตมสฺส วาทํ ปติฏฺฐเปตฺวา นิรเย นิพฺพตฺโตมฺหี’’ติ ปโรทิตฺถาติฯ เตนุปสงฺกมิ ทิวาวิหารายาติ เอตฺถ ‘‘ปาฏิหาริยกรณตฺถายา’’ติ กสฺมา น วทติ? อภาวาฯ สมฺมุขีภาโวปิ หิสฺส เตน สทฺธิํ นตฺถิ, กุโต ปาฏิหาริยกรณํ, ตสฺมา ตถา อวตฺวา ‘‘ทิวาวิหารายา’’ติ อาหฯ

อิทฺธิปาฏิหาริยกถาวณฺณนา

[20] คหปติเนจยิกาติ คหปติ มหาสาลาฯ เตสญฺหิ มหาธนธญฺญนิจโย, ตสฺมา ‘‘เนจยิกา’’ติ วุจฺจนฺติฯ อเนกสหสฺสาติ สหสฺเสหิปิ อปริมาณคณนาฯ เอวํ มหติํ กิร ปริสํ ฐเปตฺวา สุนกฺขตฺตํ อญฺโญ สนฺนิปาเตตุํ สมตฺโถ นตฺถิฯ เตเนว ภควา เอตฺตกํ กาลํ สุนกฺขตฺตํ คเหตฺวา วิจริฯ

[21] ภยนฺติ จิตฺตุตฺราสภยํฯ ฉมฺภิตตฺตนฺติ สกลสรีรจลนํฯ โลมหํโสติ โลมานํ อุทฺธคฺคภาโวฯ โส กิร จินฺเตสิ – ‘‘อหํ อติมหนฺตํ กถํ กเถตฺวา สเทวเก โลเก อคฺคปุคฺคเลน สทฺธิํ ปฏิวิรุทฺโธ, มยฺหํ โข ปนพฺภนฺตเร อรหตฺตํ วา ปาฏิหาริยกรณเหตุ วา นตฺถิ, สมโณ ปน โคตโม ปาฏิหาริยํ กริสฺสติ, อถสฺส ปาฏิหาริยํ ทิสฺวา มหาชโน ‘ตฺวํ ทานิ ปาฏิหาริยํ กาตุํ อสกฺโกนฺโต กสฺมา อตฺตโน ปมาณมชานิตฺวา โลเก อคฺคปุคฺคเลน สทฺธิํ ปฏิมลฺโล หุตฺวา คชฺชสี’ติ กฏฺฐเลฑฺฑุทณฺฑาทีหิ วิเหเฐสฺสตี’’ติฯ เตนสฺส มหาชนสนฺนิปาตญฺเจว เตน ภควโต จ อาคมนํ สุตฺวา ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา อุทปาทิฯ โส ตโต ทุกฺขา มุจฺจิตุกาโม ตินฺทุกขาณุกปริพฺพาชการามํ อคมาสิฯ