นนุ จ มชฺฌิมยาเม เทวตา ภควนฺตํ อุปสงฺกมนฺติ, อยํ กสฺมา ปฐมยามสฺสาปิ ปุริมภาเคเยว อาคโตติ? มรณภเยเนว ตชฺชิตตฺตาฯ กิํสุ นามาติ กิํสุ นาม โภ เอตํ, โก นุ โข อชฺช มเหสกฺโข เทโว วา พฺรหฺมา วา ภควนฺตํ ปญฺหํ ปุจฺฉิตุํ ธมฺมํ โสตุํ อุปสงฺกมนฺโต, กถํสุ นาม โภ ภควา ปญฺหํ วิสฺสชฺเชสฺสติ ธมฺมํ เทเสสฺสติ, ลาภา อมฺหากํ, เยสํ โน เอวํ เทวตานํ กงฺขาวิโนทโก สตฺถา อวิทูเร วิหาเร วสติ, เย ลภาม ถาลกภิกฺขมฺปิ กฏจฺฉุภิกฺขมฺปิ ทาตุนฺติ สํวิคฺคา โลมหฏฺฐชาตา อุทฺธคฺคโลมา หุตฺวา ทสนขสโมธานสมุชฺชลํ อญฺชลิํ สิรสฺมิํ ปติฏฺฐเปตฺวา นมสฺสมานา อฏฺฐํสุฯ

[347] ทุรุปสงฺกมาติ ทุปยิรุปาสิยาฯ อหํ สราโค สโทโส สโมโห, สตฺถา วีตราโค วีตโทโส วีตโมโห, ตสฺมา ทุปยิรุปาสิยา ตถาคตา มาทิเสนฯ ฌายีติ ลกฺขณูปนิชฺฌาเนน จ อารมฺมณูปนิชฺฌาเนน จ ฌายีฯ ตสฺมิญฺเญว ฌาเน รตาติ ฌานรตาฯ ตทนฺตรํ ปฏิสลฺลีนาติ ตทนฺตรํ ปฏิสลฺลีนา สมฺปติ ปฏิสลฺลีนา วาฯ ตสฺมา น เกวลํ ฌายี ฌานรตาติ ทุรุปสงฺกมา, อิทานิเมว ปฏิสลฺลีนาติปิ ทุรุปสงฺกมาฯ ปสาเทยฺยาสีติ อาราเธยฺยาสิ, โอกาสํ เม กาเรตฺวา ทเทยฺยาสีติ วทติฯ เพลุวปณฺฑุวีณํ อาทายาติ นนุ ปุพฺเพว อาทินฺนาติ? อาม , อาทินฺนาฯ มคฺคคมนวเสน ปน อํสกูเฏ ลคฺคิตา, อิทานิ นํ วามหตฺเถ ฐเปตฺวา วาทนสชฺชํ กตฺวา อาทิยิฯ เตน วุตฺตํ ‘‘อาทายา’’ติฯ

ปญฺจสิขคีตคาถาวณฺณนา

[348] อสฺสาเวสีติ สาเวสิฯ พุทฺธูปสญฺหิตาติ พุทฺธํ อารพฺภ พุทฺธํ นิสฺสยํ กตฺวา ปวตฺตาติ อตฺโถฯ เสสปเทสุปิ เอเสว นโยฯ

วนฺเท เต ปิตรํ ภทฺเท, ติมฺพรุํ สูริยวจฺฉเสติ เอตฺถ สูริยวจฺฉสาติ สูริยสมานสรีราฯ ตสฺสา กิร เทวธีตาย ปาทนฺตโต รสฺมิ อุฏฺฐหิตฺวา เกสนฺตํ อาโรหติ, ตสฺมา พาลสูริยมณฺฑลสทิสา ขายติ, อิติ นํ ‘‘สูริยวจฺฉสา’’ติ สญฺชานนฺติฯ ตํ สนฺธายาห – ‘‘ภทฺเท, สูริยวจฺฉเส, ตว ปิตรํ ติมฺพรุํ คนฺธพฺพเทวราชานํ วนฺทามี’’ติฯ