ยสฺส ทานิ ภวํ โควินฺโท กาลํ มญฺญตีติ ‘‘ยสฺสา ปพฺพชฺชาย ภวํ โควินฺโท กาลํ มญฺญติ, อยเมว โหตุ, เอวํ สติ มยฺหมฺปิ ตว สนฺติเก อาคมนํ สฺวาคมนํ ภวิสฺสติ, กถิตธมฺมกถา สุกถิตา ภวิสฺสติ, ตฺวํ ตาต สกลชมฺพุทีเป อคฺคปุริโส ทหโร ปฐมวเย ฐิโต, เอวํ มหนฺตํ นาม สมฺปตฺติสิริวิลาสํ ปหาย ตว ปพฺพชนํ นาม คนฺธหตฺถิโน อยพนฺธนํ ฉินฺทิตฺวา คมนํ วิย อติอุฬารํ, พุทฺธตนฺติ นาเมสา’’ติ มหาปุริสสฺส ทฬฺหีกมฺมํ กตฺวา พฺรหฺมา สนงฺกุมาโร พฺรหฺมโลกเมว คโตฯ

เรณุราชอามนฺตนาวณฺณนา

[321] มหาปุริโสปิ ‘‘มม อิโตว นิกฺขมิตฺวา ปพฺพชนํ นาม น ยุตฺตํ, อหํ ราชกุลสฺส อตฺถํ อนุสาสามิ, ตสฺมา รญฺโญ อาโรเจสฺสามิฯ สเจ โสปิ ปพฺพชิสฺสติ, สุนฺทรเมวฯ โน เจ ปพฺพชิสฺสติ, ปุโรหิตฏฺฐานํ นิยฺยาเตตฺวา อหํ ปพฺพชิสฺสามี’’ติ จินฺเตตฺวา ราชานํ อุปสงฺกมิ, เตน วุตฺตํ – ‘‘อถ โข โภ มหาโควินฺโท,…เป.… นาหํ โปโรหจฺเจ รเม’’ติฯ

ตตฺถ ตฺวํ ปชานสฺสุ รชฺเชนาติ ตว รชฺเชน ตฺวเมว ชานาหิฯ นาหํ โปโรหิจฺเจ รเมติ อหํ ปุโรหิตภาเว น รมามิ, อุกฺกณฺฐิโตสฺมิ, อญฺญํ อนุสาสกํ ชานาหิ, นาหํ โปโรหิจฺเจ รเมติฯ

อถ ราชา – ‘‘ธุวํ จตฺตาโร มาเส ปฏิสลฺลีนสฺส พฺราหฺมณสฺส เคเห โภคา มนฺทา ชาตา’’ติ จินฺเตตฺวา ธเนน นิมนฺเตนฺโต – ‘‘สเจ เต อูนํ กาเมหิฯ อหํ ปริปูรยามิ เต’’ติ วตฺวา ปุน – ‘‘กินฺนุ โข เอส เอกโก วิหรนฺโต เกนจิ วิหิํสิโต ภเวยฺยา’’ติ จินฺเตตฺวา,

‘‘โย ตํ หิํสติ วาเรมิ, ภูมิเสนาปติ อหํ;

ตุวํ ปิตา อหํ ปุตฺโต, มา โน โควินฺท ปาชหี’’ติฯ –

อาห ฯ ตสฺสตฺโถ – โย ตํ หิํสติ, ตํ วาเรมิ, เกวลํ ตุมฺเห ‘‘อสุโก’’ติ อาจิกฺขถ, อหเมตฺถ กตฺตพฺพํ ชานิสฺสามีติฯ ภูมิเสนาปติ อหนฺติ อถ วา อหํ ปถวิยา สามี, สฺวาหํ อิมํ รชฺชํ ตุมฺเหเยว ปฏิจฺฉาเปสฺสามิฯ ตุวํ ปิตา อหํ ปุตฺโตติ ตฺวํ ปิติฏฺฐาเน ฐสฺสสิ, อหํ ปุตฺตฏฺฐาเนฯ โส ตฺวํ มม มนํ หริตฺวา อตฺตโนเยว มนํ โควินฺท, ปาเชหิ; ยถา อิจฺฉสิ ตถา ปวตฺตสฺสุฯ อหํ ปน ตว มนํเยว อนุวตฺตนฺโต ตยา ทินฺนปิณฺฑํ ปริภุญฺชนฺโต ตํ อสิจมฺมหตฺโถ วา อุปฏฺฐหิสฺสามิ, รถํ วา เต ปาเชสฺสามิฯ