ทฺเวภิกฺขุวารเอกาทสกาทิกถา

[181] ตโต ปรํ โย ปฏิจฺฉาเทติ, ตสฺมิํ ปฏิปตฺติทสฺสนตฺถํ ‘‘ทฺเว ภิกฺขู’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ มิสฺสกนฺติ ถุลฺลจฺจยาทีหิ มิสฺสกํฯ สุทฺธกนฺติ สงฺฆาทิเสสํ วินา ลหุกาปตฺติกฺขนฺธเมวฯ

[184] ตโต ปรํ อวิสุทฺธวิสุทฺธภาวทสฺสนตฺถํ ‘‘อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ พฺยญฺชนโต วา อธิปฺปายโต วา อนุตฺตานํ นาม กิญฺจิ นตฺถิ, ตสฺมา ตญฺจ อิโต ปุพฺเพ อวุตฺตญฺจ สพฺพํ ปาฬิอนุสาเรเนว เวทิตพฺพนฺติฯ

ทฺเวภิกฺขุวารเอกาทสกาทิกถา นิฏฺฐิตาฯ

สมุจฺจยกฺขนฺธกวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. สมถกฺขนฺธกํ

สมฺมุขาวินยกถา

[186-187] สมถกฺขนฺธเก – ‘‘อธมฺมวาที ปุคฺคโล’’ติอาทีนิ ฉ มาติกาปทานิ นิกฺขิปิตฺวา ‘‘อธมฺมวาที ปุคฺคโล ธมฺมวาทิํ ปุคฺคลํ สญฺญาเปตี’’ติอาทินา นเยน วิตฺถาโร วุตฺโตฯ ตตฺถ สญฺญาเปตีติ การณปติรูปกานิ วตฺวา ปริโตเสตฺวา ชานาเปติฯ นิชฺฌาเปตีติ ยถา โส ตํ อตฺถํ นิชฺฌายติ, โอโลเกติ; เอวํ กโรติฯ เปกฺขติ อนุเปกฺขตีติ ยถา โส ตํ อตฺถํ เปกฺขติ เจว ปุนปฺปุนญฺจ เปกฺขติ; เอวํ กโรติฯ ทสฺเสติ อนุทสฺเสตีติ เตสญฺเญว ปริยายวจนานิฯ อธมฺเมน วูปสมฺมตีติ ยสฺมา โส อธมฺมเมว ‘‘อยํ ธมฺโม’’ติอาทินา นเยน โมเหตฺวา ทสฺเสติ, ตสฺมา อธมฺเมน วูปสมฺมติ นามฯ

[188] ธมฺเมน วูปสมฺมตีติ ยสฺมา ธมฺมวาที ธมฺมเมว ‘‘อยํ ธมฺโม’’ติอาทินา นเยน อโมเหตฺวา ทสฺเสติ, ตสฺมา ธมฺเมน วูปสมฺมติ นามฯ

สมฺมุขาวินยกถา นิฏฺฐิตาฯ

สติวินยกถา

[195] ปญฺจิมานิ ภิกฺขเว ธมฺมิกานิ สติวินยสฺส ทานานีติ เอตฺถ สุทฺธสฺส อนาปตฺติกสฺส ทานํ เอกํ, อนุวทิตสฺส ทานํ เอกํ, ยาจิตสฺส ทานํ เอกํ, สงฺเฆน ทานํ เอกํ, ธมฺเมน สมคฺคทานํ เอกนฺติ เอวํ ปญฺจฯ เอตานิ ปน เอเกกองฺควเสน น ลพฺภนฺติ, ตสฺมา เทสนามตฺตเมเวตํ, ปญฺจงฺคสมนฺนาคตํ ปน สติวินยทานํ ธมฺมิกนฺติ อยเมตฺถ อตฺโถฯ ตตฺถ จ อนุวทนฺตีติ โจเทนฺติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ อยํ ปน สติวินโย ขีณาสวสฺเสว ทาตพฺโพ น อญฺญสฺส, อนฺตมโส อนาคามิโนปิฯ โส จ โข อญฺเญน โจทิยมานสฺเสว, น อโจทิยมานสฺสฯ ทินฺเน จ ปน ตสฺมิํ โจทกสฺส กถา น รุหติฯ โจเทนฺโตปิ ‘‘อยํ ขีณาสโว สติวินยลทฺโธ, โก ตุยฺหํ กถํ คเหสฺสตี’’ติ อปสาเทตพฺพตํ อาปชฺชติฯ

สติวินยกถา นิฏฺฐิตาฯ