9. ปาติโมกฺขฏฺฐปนกฺขนฺธกํ

ปาติโมกฺขุทฺเทสยาจนกถา

[383] ปาติโมกฺขฏฺฐปนกฺขนฺธเก – (นนฺทิมุขิยา รตฺติยาติ อรุณุฏฺฐิตกาเลปิ หิ นนฺทิมุขา วิย รตฺติ ขายติฯ เตนาห ‘‘นนฺทิมุขิยา รตฺติยา’’ติฯ อนฺโตปูตินฺติ อตฺตจิตฺตสนฺตาเน กิเลสปูติภาเวน อนฺโตปูติํฯ อวสฺสุตนฺติ กิเลสวสฺสนวเสน อวสฺสุตํฯ กสมฺพุกชาตนฺติ อากิณฺณโทสตาย สํกิลิฏฺฐชาตํฯ) ยาว พาหาคหณาปิ นามาติ ‘‘อปริสุทฺธา อานนฺท ปริสา’’ติ วจนํ สุตฺวาเยว หิ เตน ปกฺกมิตพฺพํ สิยา, เอวํ อปกฺกมิตฺวา ยาว พาหาคหณาปิ นาม โส โมฆปุริโส อาคเมสฺสติ, อจฺฉริยมิทนฺติ ทสฺเสติฯ

[384] น อายตเกเนว ปปาโตติ น ปฐมเมว คมฺภีโร; อนุปุพฺเพน คมฺภีโรติ อตฺโถฯ ฐิตธมฺโม เวลํ นาติวตฺตตีติ วีจีนํ โอสกฺกนกนฺทรํ มริยาทเวลํ นาติกฺกมติฯ ตีรํ วาเหตีติ ตีรโต อปฺเปติ; อุสฺสาเรตีติ อตฺโถฯ อญฺญาปฏิเวโธติ อรหตฺตปฺปตฺติฯ

[385] ฉนฺนมติวสฺสตีติ อาปตฺติํ อาปชฺชิตฺวา ปฏิจฺฉาเทนฺโต อญฺญํ นวํ อาปตฺติํ อาปชฺชติ อิทเมตํ สนฺธาย วุตฺตํฯ วิวฏํ นาติวสฺสตีติ อาปตฺติํ อาปชฺชิตฺวา วิวรนฺโต อญฺญํ นาปชฺชติ อิทเมตํ สนฺธาย วุตฺตํฯ

ปาติโมกฺขุทฺเทสยาจนกถา นิฏฺฐิตาฯ

ปาติโมกฺขสวนารหกถา

[386] ฐปิตํ โหติ ปาติโมกฺขนฺติ เอตฺถ ปุเร วา ปจฺฉา วา ฐปิตมฺปิ อฏฺฐปิตํ โหติ, เขตฺเต ฐปิตเมว ปน ฐปิตํ นาม โหติฯ ตสฺมา ‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต สงฺโฆ, อชฺชุโปสโถ ปนฺนรโส, ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สงฺโฆ อุโปสถํ กเรยฺยา’’ติ เอตฺถ ยาว เร-การํ ภณติ, ตาว ฐเปตพฺพํ, อิทญฺหิ เขตฺตํฯ ยฺย-กาเร ปน วุตฺเต ฐเปนฺเตน ปจฺฉา ฐปิตํ นาม โหติฯ ‘‘สุณาตุ เม’’ติ อนารทฺเธเยว ฐเปนฺเตน ปุเร ฐปิตํ โหติฯ

ปาติโมกฺขสวนารหกถา นิฏฺฐิตาฯ