ยถาธมฺโม กาเรตพฺโพติ ปรมฺปรโภชเนน กาเรตพฺโพ, โภชฺชยาคุยา หิ ปวารณา โหตีติฯ

[284] นาหํ ตํ กจฺจานาติ ตสฺมิํ กิร อวสิฏฺฐคุเฬ เทวตา สุขุโมชํ ปกฺขิปิํสุ, สา อญฺเญสํ ปริณามํ น คจฺฉติ, ตสฺมา เอวมาหฯ คิลานสฺส คุฬนฺติ ตถารูเปน พฺยาธินา คิลานสฺส ปจฺฉาภตฺตํ คุฬํ อนุชานามีติ อตฺโถฯ

ปาฏลิคามวตฺถุกถา

[285] สพฺพสนฺถรินฺติ ยถา สพฺพํ สนฺถตํ โหติ, เอวํฯ

[286] สุนิธวสฺสการาติ สุนิโธ จ วสฺสกาโร จ ทฺเว พฺราหฺมณา มคธรญฺโญ มหามตฺตา มหามจฺจาฯ วชฺชีนํ ปฏิพาหายาติ วชฺชิราชกุลานํ อายมุขปจฺฉินฺทนตฺถํฯ วตฺถูนีติ ฆรวตฺถูนิฯ จิตฺตานิ นมนฺติ นิเวสนานิ มาเปตุนฺติ ตา กิร เทวตา วตฺถุวิชฺชาปาฐกานํ สรีเร อธิมุจฺจิตฺวา เอวํ จิตฺตานิ นาเมนฺติฯ กสฺมา? อมฺหากํ ยถานุรูปํ สกฺการํ กริสฺสนฺตีติ อตฺโถฯ ตาวติํเสหีติ โลเก กิร สกฺกํ เทวราชานํ วิสฺสกมฺมญฺจ อุปาทาย ตาวติํสา ปณฺฑิตาติ สทฺโท อพฺภุคฺคโต, เตเนวาห ตาวติํเสหีติ, ตาวติํเสหิ สทฺธิํ มนฺเตตฺวา วิย มาเปนฺตีติ อตฺโถฯ ยาวตา อริยํ อายตนนฺติ ยตฺตกํ อริยมนุสฺสานํ โอสรณฏฺฐานํ นาม อตฺถิฯ ยาวตา วณิปฺปโถติ ยตฺตกํ วาณิชานํ อาภตภณฺฑสฺส ราสิวเสเนว กยวิกฺกยฏฺฐานํ นาม อตฺถิฯ อิทํ อคฺคนครนฺติ เตสํ อริยายตนวณิปฺปถานํ อิทํ อคฺคนครํ ภวิสฺสติฯ ปุฏเภทนนฺติ ปุฏเภทนฏฺฐานํ โมจนฏฺฐานนฺติ วุตฺตํ โหติฯ อคฺคิโต วาติอาทีสุ สมุจฺจยตฺโถ วา สทฺโทฯ ตตฺร หิ เอกสฺส โกฏฺฐาสสฺส อคฺคิโต, เอกสฺส อุทกโต, เอกสฺส อพฺภนฺตรโต, อญฺญมญฺญเภทา อนฺตราโย ภวิสฺสติฯ อุฬุมฺปนฺติ ปารคมนตฺถาย อาณิโย อาโกเฏตฺวา กตํฯ กุลฺลนฺติ วลฺลิอาทีหิ พนฺธิตฺวา กตํฯ

อณฺณวนฺติ สพฺพนฺติเมน ปริจฺเฉเทน โยชนมตฺตํ คมฺภีรสฺส จ ปุถุลฺลสฺส จ อุทกฏฺฐานสฺเสตํ อธิวจนํฯ สรนฺติ อิธ นที อธิปฺเปตาฯ