สีโมกฺกนฺติกเปยฺยาลกถา

[177] อาวาสิเกนอาคนฺตุกเปยฺยาเล – ยถา ปุริเม อาวาสิเกนอาวาสิกเปยฺยาเล ‘‘เต น ชานนฺติ อถญฺเญ อาวาสิกา’’ติอาทิ วุตฺตํ, เอวํ ‘‘เต น ชานนฺติ อถญฺเญ อาคนฺตุกา’’ติอาทินา นเยน สพฺพํ เวทิตพฺพํฯ อาคนฺตุเกนอาวาสิกเปยฺยาเล ปน – ยถา ปุริมเปยฺยาเล ‘‘อาวาสิกา ภิกฺขู สนฺนิปตนฺตี’’ติ อาคตํ, เอวํ ‘‘อาคนฺตุกา ภิกฺขู สนฺนิปตนฺตี’’ติ อาเนตพฺพํ ฯ อาคนฺตุเกนอาคนฺตุกเปยฺยาเล ปน – อุภยปเทสุ อาคนฺตุกวเสน โยเชตพฺโพติฯ

[178] อาวาสิกานํ ภิกฺขูนํ จาตุทฺทโส โหติ, อาคนฺตุกานํ ปนฺนรโสติ เอตฺถ เยสํ ปนฺนรโส, เต ติโรรฏฺฐโต วา อาคตา, อตีตํ วา อุโปสถํ จาตุทฺทสิกํ อกํสูติ เวทิตพฺพาฯ อาวาสิกานํ อนุวตฺติตพฺพนฺติ อาวาสิเกหิ ‘‘อชฺชุโปสโถ จาตุทฺทโส’’ติ ปุพฺพกิจฺเจ กริยมาเน อนุวตฺติตพฺพํ, น ปฏิกฺโกสิตพฺพํฯ น อกามา ทาตพฺพาติ น อนิจฺฉาย ทาตพฺพาฯ

ลิงฺคาทิทสฺสนกถา

[179] อาวาสิกาการนฺติ อาวาสิกานํ อาการํฯ เอส นโย สพฺพตฺถฯ อากาโร นาม เยน เตสํ วตฺตสมฺปนฺนา วา น วาติ อาจารสณฺฐานํ คยฺหติฯ ลิงฺคํ นาม ยํ เต ตตฺถ ตตฺถ ลีเน คมยติ; อทิสฺสมาเนปิ ชานาเปตีติ อตฺโถฯ นิมิตฺตํ นาม ยํ ทิสฺวา เต อตฺถีติ ญายนฺติฯ อุทฺเทโส นาม เยน เต เอวรูปปริกฺขาราติ อุทฺทิสนฺติ; อปเทสํ ลภนฺตีติ อตฺโถฯ สพฺพเมตํ สุปญฺญตฺตมญฺจปีฐาทีนญฺเจว ปทสทฺทาทีนญฺจ อธิวจนํ, ยถาโยคํ ปน โยเชตพฺพํฯ อาคนฺตุกาการาทีสุปิ เอเสว นโยฯ ตตฺถ อญฺญาตกนฺติ อญฺเญสํ สนฺตกํฯ ปาทานํ โธตํ อุทกนิสฺเสกนฺติ ปาทานํ โธตานํ อุทกนิสฺเสกํฯ พหุวจนสฺส เอกวจนํ เวทิตพฺพํฯ ‘‘ปาทานํ โธตอุทกนิสฺเสก’’นฺติ วา ปาโฐ; ปาทานํ โธวนอุทกนิสฺเสกนฺติ อตฺโถฯ

[180] นานาสํวาสกาทิวตฺถูสุ – สมานสํวาสกทิฏฺฐินฺติ ‘‘สมานสํวาสกา เอเต’’ติ ทิฏฺฐิํฯ น ปุจฺฉนฺตีติ เตสํ ลทฺธิํ น ปุจฺฉนฺติ; อปุจฺฉิตฺวาว วตฺตปฏิวตฺติํ กตฺวา เอกโต อุโปสถํ กโรนฺติฯ นาภิวิตรนฺตีติ นานาสํวาสกภาวํ มทฺทิตุํ อภิภวิตุํ น สกฺโกนฺติ; ตํ ทิฏฺฐิํ น นิสฺสชฺชาเปนฺตีติ อตฺโถฯ