ธุรนิกฺเขปสมุฏฺฐานํ – อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ
สตฺตมสิกฺขาปทํฯ
8. อฏฺฐมสิกฺขาปทวณฺณนา
[1056] อฏฺฐเม – เอกกมฺมนฺติอาทีหิ อุโปสถปวารณาเยว วุตฺตาฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ อิมสฺสาปิ วิตฺถาโร ภิกฺขุโนวาทเก วุตฺโตเยวฯ
ปฐมปาราชิกสมุฏฺฐานํ – อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ
อฏฺฐมสิกฺขาปทํฯ
9. นวมสิกฺขาปทวณฺณนา
[1058] นวเม – สพฺพํ อุตฺตานเมวฯ อิมสฺสาปิ วิตฺถาโร ภิกฺขุโนวาทเก วุตฺโตเยวฯ
ธุรนิกฺเขปสมุฏฺฐานํ – อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ
นวมสิกฺขาปทํฯ
10. ทสมสิกฺขาปทวณฺณนา
[1062] ทสเม – ปสาเขติ อโธกาเยฯ อโธกาโย หิ ยสฺมา ตโต รุกฺขสฺส สาขา วิย อุโภ อูรู ปภิชฺชิตฺวา คตา, ตสฺมา ปสาโขติ วุจฺจติฯ
[1065] ภินฺทาติอาทีสุ สเจ ‘‘ภินฺท, ผาเลหี’’ติ สพฺพานิ อาณาเปติ, โส จ ตเถว กโรติ, ฉ อาณตฺติทุกฺกฏานิ ฉ จ ปาจิตฺติยานิ อาปชฺชติฯ
อถาปิ เอวํ อาณาเปติ – ‘‘อุปาสก, ยํกิญฺจิ เอตฺถ กาตพฺพํ, ตํ สพฺพํ กโรหี’’ติ, โส จ สพฺพานิปิ เภทนาทีนิ กโรติ; เอกวาจาย ฉ ทุกฺกฏานิ ฉ ปาจิตฺติยานีติ ทฺวาทส อาปตฺติโยฯ สเจ ปน เภทนาทีสุปิ เอกํเยว วตฺวา ‘‘อิทํ กโรหี’’ติ อาณาเปติ, โส จ สพฺพานิ กโรติ, ยํ อาณตฺตํ, ตสฺเสว กรเณ ปาจิตฺติยํฯ เสเสสุ อนาปตฺติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ
กถินสมุฏฺฐานํ – กิริยากิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ , อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ
ทสมสิกฺขาปทํฯ
อารามวคฺโค ฉฏฺโฐฯ
7. คพฺภินิวคฺโค
1. ปฐมสิกฺขาปทวณฺณนา
[1069] คพฺภินิวคฺคสฺส ปฐมสิกฺขาปเท – อาปนฺนสตฺตาติ กุจฺฉิปวิฏฺฐสตฺตาฯ
ปฐมสิกฺขาปทํฯ
2. ทุติยสิกฺขาปทวณฺณนา
[1073-4] ทุติเย – ปายนฺตินฺติ ถญฺญํ ปายมานํฯ มาตา วา โหตีติ ยํ ทารกํ ปาเยติ, ตสฺส มาตา วา โหติ ธาติ วาฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ อุภยมฺปิ ติสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ
ทุติยสิกฺขาปทํฯ
3. ตติยสิกฺขาปทวณฺณนา
[1077] ตติเย – สิกฺขาสมฺมุติํ ทาตุนฺติ กสฺมา ทาเปสิ? ‘‘มาตุคาโม นาม โลโล โหติ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ อสิกฺขิตฺวา สีลานิ ปูรยมาโน กิลมติ, สิกฺขิตฺวา ปน ปจฺฉา น กิลมิสฺสติ, นิตฺถริสฺสตี’’ติ ทาเปสิฯ