6. ฉฏฺฐสิกฺขาปทวณฺณนา

[955] ฉฏฺเฐ – สพฺพํ อุตฺตานเมวฯ สมนุภาสนสมุฏฺฐานํ – อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ฉฏฺฐสิกฺขาปทํฯ

7-8-9. สตฺตมอฏฺฐมนวมสิกฺขาปทวณฺณนา

[961] สตฺตมอฏฺฐมนวเมสุ สพฺพํ อุตฺตานเมวฯ สพฺพานิ เอฬกโลมสมุฏฺฐานานิ, กิริยานิ, โนสญฺญาวิโมกฺขานิ, อจิตฺตกานิ, ปณฺณตฺติวชฺชานิ, กายกมฺมานิ, ติจิตฺตานิ ติเวทนานีติฯ

สตฺตมอฏฺฐมนวมสิกฺขาปทานิฯ

10. ทสมสิกฺขาปทวณฺณนา

[973] ทสเม – อาหุนฺทริกาติ สมฺพาธาฯ

[975] ธุรํ นิกฺขิตฺตมตฺเตติ สเจปิ ธุรํ นิกฺขิปิตฺวา ปจฺฉา ปกฺกมติ, อาปตฺติเยวาติ อตฺโถฯ ปวาเรตฺวา ปญฺจ โยชนานิ คจฺฉนฺติยาปิ อนาปตฺติฯ ฉสุ วตฺตพฺพเมว นตฺถิฯ สเจ ปน ตีณิ คนฺตฺวา เตเนว มคฺเคน ปจฺจาคจฺฉติ, น วฏฺฏติฯ อญฺเญน มคฺเคน อาคนฺตุํ วฏฺฏติฯ

[976] อนฺตราเยติ ทสวิเธ อนฺตราเย – ปรํ คจฺฉิสฺสามีติ นิกฺขนฺตา, นทีปูโร ปน อาคโต, โจรา วา มคฺเค โหนฺติ, เมโฆ วา อุฏฺฐาติ, นิวตฺติตุํ วฏฺฏติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ ปฐมปาราชิกสมุฏฺฐานํ – อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ทสมสิกฺขาปทํฯ

ตุวฏฺฏวคฺโค จตุตฺโถฯ

5. จิตฺตาคารวคฺโค

1. ปฐมสิกฺขาปทวณฺณนา

[978] จิตฺตาคารวคฺคสฺส ปฐมสิกฺขาปเท – ราชาคารนฺติ รญฺโญ กีฬนฆรํฯ จิตฺตาคารนฺติ กีฬนจิตฺตสาลํฯ อารามนฺติ กีฬนอุปวนํฯ อุยฺยานนฺติ กีฬนุยฺยานํฯ โปกฺขรณีนฺติ กีฬนโปกฺขรณิํฯ ตสฺมาเยว ปทภาชเน ‘‘ยตฺถ กตฺถจิ รญฺโญ กีฬิตุ’’นฺติอาทิ วุตฺตํฯ ทสฺสนาย คจฺฉติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ เอตฺถ ปทวารคณนาย ทุกฺกฏํฯ ยตฺถ ฐิตา ปสฺสตีติ เอตฺถ ปน สเจ เอกสฺมิํเยว ฐาเน ฐิตา ปทํ อนุทฺธรมานา ปญฺจปิ ปสฺสติ, เอกเมว ปาจิตฺติยํฯ ตํ ตํ ทิสาภาคํ โอโลเกตฺวา ปสฺสนฺติยา ปน ปาเฏกฺกา อาปตฺติโยฯ ภิกฺขุสฺส ปน สพฺพตฺถ ทุกฺกฏํฯ

[981] อาราเม ฐิตาติ อชฺฌาราเม ราชาคาราทีนิ กโรนฺติ, ตานิ ปสฺสนฺติยา อนาปตฺติฯ คจฺฉนฺตี วา อาคจฺฉนฺตี วาติ ปิณฺฑปาตาทีนํ อตฺถาย คจฺฉนฺติยา มคฺโค โหติ, ตานิ ปสฺสติ, อนาปตฺติฯ สติ กรณีเย คนฺตฺวาติ รญฺโญ สนฺติกํ เกนจิ กรณีเยน คนฺตฺวา ปสฺสติ, อนาปตฺติฯ อาปทาสูติ เกนจิ อุปทฺทุตา ปวิสิตฺวา ปสฺสติ, อนาปตฺติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

เอฬกโลมสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

ปฐมสิกฺขาปทํฯ

2. ทุติยสิกฺขาปทวณฺณนา

[982] ทุติเย – อภินิสีทนาภินิปชฺชเนสุ ปโยคคณนาย อาปตฺติโย เวทิตพฺพาฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

เอฬกโลมสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

ทุติยสิกฺขาปทํฯ