[943] จงฺกมเน นิวตฺตนคณนาย อาปตฺติโย เวทิตพฺพาฯ ติฏฺฐติ วาติอาทีสุ ปโยคคณนายฯ อุทฺทิสติ วาติอาทีสุ ปทาทิคณนายฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

ติสมุฏฺฐานํ – กิริยากิริยํ , สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ตติยสิกฺขาปทํฯ

4. จตุตฺถสิกฺขาปทวณฺณนา

[949] จตุตฺเถ – สติ อนฺตราเยติ ทสวิเธ อนฺตราเย สติฯ ปริเยสิตฺวา น ลภตีติ อญฺญํ อุปฏฺฐายิกํ น ลภติฯ คิลานายาติ สยํ คิลานายฯ อาปทาสูติ ตถารูเป อุปทฺทเว สติ อนาปตฺติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

ธุรนิกฺเขปสมุฏฺฐานํ – อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

จตุตฺถสิกฺขาปทํฯ

5. ปญฺจมสิกฺขาปทวณฺณนา

[952] ปญฺจเม – อญฺญํ อาณาเปตีติ เอตฺถ สเจ นิกฺกฑฺฒาติ อาณตฺตา เอกปโยเคน พหูนิปิ ทฺวารานิ อติกฺกาเมติ, เอกา อาปตฺติฯ อถ อิมญฺจิมญฺจ ทฺวารํ อติกฺกาเมหีติ เอวํ อาณตฺตา อติกฺกาเมติ, ทฺวารคณนาย อาปตฺติโยฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

ติสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ปญฺจมสิกฺขาปทํฯ

6. ฉฏฺฐสิกฺขาปทวณฺณนา

[955] ฉฏฺเฐ – สพฺพํ อุตฺตานเมวฯ สมนุภาสนสมุฏฺฐานํ – อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ฉฏฺฐสิกฺขาปทํฯ

7-8-9. สตฺตมอฏฺฐมนวมสิกฺขาปทวณฺณนา

[961] สตฺตมอฏฺฐมนวเมสุ สพฺพํ อุตฺตานเมวฯ สพฺพานิ เอฬกโลมสมุฏฺฐานานิ, กิริยานิ, โนสญฺญาวิโมกฺขานิ, อจิตฺตกานิ, ปณฺณตฺติวชฺชานิ, กายกมฺมานิ, ติจิตฺตานิ ติเวทนานีติฯ

สตฺตมอฏฺฐมนวมสิกฺขาปทานิฯ

10. ทสมสิกฺขาปทวณฺณนา

[973] ทสเม – อาหุนฺทริกาติ สมฺพาธาฯ

[975] ธุรํ นิกฺขิตฺตมตฺเตติ สเจปิ ธุรํ นิกฺขิปิตฺวา ปจฺฉา ปกฺกมติ, อาปตฺติเยวาติ อตฺโถฯ ปวาเรตฺวา ปญฺจ โยชนานิ คจฺฉนฺติยาปิ อนาปตฺติฯ ฉสุ วตฺตพฺพเมว นตฺถิฯ สเจ ปน ตีณิ คนฺตฺวา เตเนว มคฺเคน ปจฺจาคจฺฉติ, น วฏฺฏติฯ อญฺเญน มคฺเคน อาคนฺตุํ วฏฺฏติฯ

[976] อนฺตราเยติ ทสวิเธ อนฺตราเย – ปรํ คจฺฉิสฺสามีติ นิกฺขนฺตา, นทีปูโร ปน อาคโต, โจรา วา มคฺเค โหนฺติ, เมโฆ วา อุฏฺฐาติ, นิวตฺติตุํ วฏฺฏติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ ปฐมปาราชิกสมุฏฺฐานํ – อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ทสมสิกฺขาปทํฯ

ตุวฏฺฏวคฺโค จตุตฺโถฯ

5. จิตฺตาคารวคฺโค