เมนู

3. นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ (ภิกฺขุนีวิภงฺควณฺณนา)

ปฐมนิสฺสคฺคิยปาจิตฺติยสิกฺขาปทวณฺณนา

ติํส นิสฺสคฺคิยา ธมฺมา, ภิกฺขุนีนํ ปกาสิตา;

เย เตสํ ทานิ ภวติ, อยํ สํวณฺณนากฺกโมฯ

[733] อามตฺติกาปณนฺติ อมตฺตานิ วุจฺจนฺติ ภาชนานิ; ตานิ เย วิกฺกิณนฺติ, เต วุจฺจนฺติ อามตฺติกา; เตสํ อาปโณ อามตฺติกาปโณ; ตํ วา ปสาเรสฺสนฺตีติ อตฺโถฯ

[734] ปตฺตสนฺนิจยํ กเรยฺยาติ ปตฺตสนฺนิธิํ กเรยฺย; เอกาหํ อนธิฏฺฐหิตฺวา วา อวิกปฺเปตฺวา วา ปตฺตํ ฐเปยฺยาติ อตฺโถฯ เสสํ มหาวิภงฺเค วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํฯ อยเมว หิ วิเสโส – ตตฺถ ทสาหํ ปริหาโร, อิธ เอกาหมฺปิ นตฺถิฯ เสสํ ตาทิสเมวฯ

อิทมฺปิ กถินสมุฏฺฐานํ – กายวาจโต กายวาจาจิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, อกิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

ปฐมสิกฺขาปทํฯ

ทุติยนิสฺสคฺคิยปาจิตฺติยสิกฺขาปทวณฺณนา

[738] ทุติเย – ทุจฺโจฬาติ วิรูปโจฬา; ชิณฺณโจฬาติ อตฺโถฯ อปยฺยาหีติ อปิ อยฺยาหิฯ

[740] อาทิสฺส ทินฺนนฺติ สมฺปตฺตา ภาเชนฺตูติ วตฺวาปิ อิทํ คณสฺส อิทํ ตุมฺหากํ ทมฺมีติ วตฺวา วา ทาตุกมฺยตาย ปาทมูเล ฐเปตฺวา วา ทินฺนมฺปิ อาทิสฺส ทินฺนํ นาม โหติฯ เอตํ สพฺพมฺปิ อกาลจีวรํฯ อยฺยาย ทมฺมีติ เอวํ ปฏิลทฺธํ ปน ยถาทาเนเยว อุปเนตพฺพํฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

ติสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

ทุติยสิกฺขาปทํฯ

ตติยนิสฺสคฺคิยปาจิตฺติยสิกฺขาปทวณฺณนา

[743-5] ตติเย หนฺทาติ คณฺหฯ สยํ อจฺฉินฺทตีติ เอกํ ทตฺวา เอกํ อจฺฉินฺทนฺติยา เอกํ นิสฺสคฺคิยํ, พหูสุ พหูนิฯ สเจ สํหริตฺวา ฐปิตานิ เอกโต อจฺฉินฺทติ, วตฺถุคณนาย อาปตฺติโยฯ พนฺธิตฺวา ฐปิเตสุ ปน เอกาว อาปตฺติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

ติสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ตติยสิกฺขาปทํฯ

จตุตฺถนิสฺสคฺคิยปาจิตฺติยสิกฺขาปทวณฺณนา

[748] จตุตฺเถ – กเยนาติ มูเลนฯ น เม อาวุโส สปฺปินา อตฺโถ; เตเลน เม อตฺโถติ อิทํ กิร สา อาหฏสปฺปิํ ทตฺวา เตลมฺปิ อาหริสฺสตีติ มญฺญมานา อาหฯ วิญฺญาเปตฺวาติ ชานาเปตฺวา; อิทํ นาม อาหราติ ยาจิตฺวา วาฯ

[752] ตญฺเญว วิญฺญาเปตีติ ยํ ปฐมํ วิญฺญตฺตํ ตํ โถกํ นปฺปโหติ, ตสฺมา ปุน ตญฺเญว วิญฺญาเปตีติ อตฺโถฯ อญฺญญฺจ วิญฺญาเปตีติ สเจ ปฐมํ สปฺปิวิญฺญตฺตํ, ยมกํ ปจิตพฺพนฺติ จ เวชฺเชน วุตฺตตฺตา เตเลน อตฺโถ โหติ, ตโต เตเลนาปิ เม อตฺโถติ เอวํ อญฺญญฺจ วิญฺญาเปติฯ อานิสํสํ ทสฺเสตฺวาติ สเจ กหาปณสฺส สปฺปิ อาภตํ โหติ, อิมินา มูเลน ทิคุณํ เตลํ ลพฺภติ, เตนาปิ จ อิทํ กิจฺจํ นิปฺผชฺชติ, ตสฺมา เตลํ อาหราติ เอวํ อานิสํสํ ทสฺเสตฺวา วิญฺญาเปตีติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ

ฉสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

จตุตฺถสิกฺขาปทํฯ