เมนู

3. ขมฺภกตวคฺควณฺณนา

[596-8] ขมฺภกโต นาม กฏิยํ หตฺถํ ฐเปตฺวา กตขมฺโภฯ โอคุณฺฐิโตติ สสีสํ ปารุโตฯ

[600] อุกฺกุฏิกายาติ เอตฺถ อุกฺกุฏิกา วุจฺจติ ปณฺหิโย อุกฺขิปิตฺวา อคฺคปาเทหิ วา, อคฺคปาเท วา อุกฺขิปิตฺวา ปณฺหีหิเยว วา ภูมิํ ผุสนฺตสฺส คมนํฯ กรณวจนํ ปเนตฺถ วุตฺตลกฺขณเมวฯ

[601] ทุสฺสปลฺลตฺถิกายาติ เอตฺถ อาโยคปลฺลตฺถิกาปิ ทุสฺสปลฺลตฺถิกา เอวฯ

[602] สกฺกจฺจนฺติ สติํ อุปฏฺฐเปตฺวาฯ

[603] อากิรนฺเตปีติ ปิณฺฑปาตํ เทนฺเตปิฯ ปตฺตสญฺญีติ ปตฺเต สญฺญํ กตฺวาฯ

[604] สมสูปโก นาม ยตฺถ ภตฺตสฺส จตุตฺถภาคปฺปมาโณ สูโป โหติฯ มุคฺคสูโป มาสสูโปติ เอตฺถ กุลตฺถาทีหิ กตสูปาปิ สงฺคหํ คจฺฉนฺติเยวาติ มหาปจฺจริยํ วุตฺตํฯ รสรเสติ เอตฺถ ฐเปตฺวา ทฺเว สูเป อวเสสานิ โอโลณีสากสูเปยฺยมจฺฉรสมํสรสาทีนิ รสรสาติ เวทิตพฺพานิฯ ตํ รสรสํ พหุมฺปิ คณฺหนฺตสฺส อนาปตฺติฯ

[605] สมติตฺติกนฺติ สมปุณฺณํ สมภริตํฯ ถูปีกตํ ปิณฺฑปาตํ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ เอตฺถ ถูปีกโต นาม ปตฺตสฺส อนฺโตมุขวฏฺฏิเลขํ อติกฺกมิตฺวา กโต; ปตฺเต ปกฺขิตฺโต รจิโต ปูริโตติ อตฺโถฯ เอวํ กตํ อคเหตฺวา อนฺโตมุขวฏฺฏิเลขาสมปฺปมาโณ คเหตพฺโพฯ

ตตฺถ ถูปีกตํ นาม ‘‘ปญฺจหิ โภชเนหิ กต’’นฺติ อภยตฺเถโร อาหฯ ติปิฏกจูฬนาคตฺเถโร ปน ‘‘ปิณฺฑปาโต นาม ยาคุปิ ภตฺตมฺปิ ขาทนียมฺปิ จุณฺณปิณฺโฑปิ ทนฺตกฏฺฐมฺปิ ทสิกสุตฺตมฺปี’’ติ อิทํ สุตฺตํ วตฺวา ทสิกสุตฺตมฺปิ ถูปีกตํ น วฏฺฏตีติ อาหฯ เตสํ วาทํ สุตฺวา ภิกฺขู โรหณํ คนฺตฺวา จูฬสุมนตฺเถรํ ปุจฺฉิํสุ – ‘‘ภนฺเต ถูปีกตปิณฺฑปาโต เกน ปริจฺฉินฺโน’’ติ? เตสญฺจ เถรานํ วาทํ อาโรเจสุํฯ