เมนู

6. ปาฏิเทสนียกณฺฑํ

1. ปฐมปาฏิเทสนียสิกฺขาปทวณฺณนา

ปาฏิเทสนียา ธมฺมา, ขุทฺทกานํ อนนฺตรา;

ฐปิตา เย อยํ ทานิ, เตสํ ภวติ วณฺณนาฯ

[552] ปฐมปาฏิเทสนีเย ตาว ปฏิกฺกมนกาเลติ ปิณฺฑาย จริตฺวา ปฏิอาคมนกาเลฯ สพฺเพว อคฺคเหสีติ สพฺพเมว อคฺคเหสิฯ ปเวเธนฺตีติ กมฺปมานาฯ อเปหีติ อปคจฺฉฯ

[553-5] คารยฺหํ อาวุโสติอาทิ ปฏิเทเสตพฺพาการทสฺสนํฯ รถิกาติ รจฺฉาฯ พฺยูหนฺติ อนิพฺพิชฺฌิตฺวา ฐิตา คตปจฺจาคตรจฺฉาฯ สิงฺฆาฏกนฺติ จตุกฺโกณํ วา ติโกณํ วา มคฺคสโมธานฏฺฐานํฯ ฆรนฺติ กุลฆรํฯ เอเตสุ ยตฺถ กตฺถจิ ฐตฺวา คณฺหนฺตสฺส คหเณ ทุกฺกฏํ, อชฺโฌหาเร อชฺโฌหารคณนาย ปาฏิเทสนียํฯ หตฺถิสาลาทีสุ คณฺหนฺตสฺสาปิ เอเสว นโยฯ ภิกฺขุนี รถิกาย ฐตฺวา เทติ, ภิกฺขุ สเจปิ อนฺตรารามาทีสุ ฐตฺวา คณฺหาติ, อาปตฺติเยวฯ ‘‘อนฺตรฆรํ ปวิฏฺฐายา’’ติ หิ วจนโต ภิกฺขุนิยา อนฺตรฆเร ฐตฺวา ททมานาย วเสเนตฺถ อาปตฺติ เวทิตพฺพา, ภิกฺขุสฺส ฐิตฏฺฐานํ ปน อปฺปมาณํฯ ตสฺมา สเจปิ วีถิอาทีสุ ฐิโต ภิกฺขุ อนฺตรารามาทีสุ ฐตฺวา ททมานาย ภิกฺขุนิยา คณฺหาติ, อนาปตฺติเยวฯ

ยามกาลิกํ สตฺตาหกาลิกํ ยาวชีวิกํ อาหารตฺถาย ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสอชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ อิทํ อามิเสน อสมฺภินฺนํ สนฺธาย วุตฺตํ, สมฺภินฺเน ปน เอกรเส ปาฏิเทสนียเมวฯ เอกโต อุปสมฺปนฺนายาติ ภิกฺขุนีนํ สนฺติเก อุปสมฺปนฺนายฯ ภิกฺขูนํ สนฺติเก อุปสมฺปนฺนาย ปน ยถาวตฺถุกเมวฯ

[556] ทาเปติ น เทตีติ อญฺญาติกา อญฺเญน เกนจิ ทาเปติ ตํ คณฺหนฺตสฺส อนาปตฺติฯ อุปนิกฺขิปิตฺวา เทตีติ ภูมิยํ ฐเปตฺวา ‘‘อิทํ อยฺย ตุมฺหากํ ทมฺมี’’ติ เทติ, เอวํ ทินฺนํ ‘‘สาธุ ภคินี’’ติ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา ตาย เอว วา ภิกฺขุนิยา อญฺเญน วา เกนจิ ปฏิคฺคหาเปตฺวา ภุญฺชิตุํ วฏฺฏติฯ

สิกฺขมานาย สามเณริยาติ เอตาสํ ททมานานํ คณฺหนฺตสฺส อนาปตฺติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ

เอฬกโลมสมุฏฺฐานํ – กิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

ปฐมปาฏิเทสนียํฯ

2. ทุติยปาฏิเทสนียสิกฺขาปทวณฺณนา

[558] ทุติเย อปสกฺก ตาว ภคินีติอาทิ อปสาเทตพฺพาการทสฺสนํฯ

[561] อตฺตโน ภตฺตํ ทาเปติ น เทตีติ เอตฺถ สเจปิ อตฺตโน ภตฺตํ เทติ, อิมินา สิกฺขาปเทน อนาปตฺติเยว, ปุริมสิกฺขาปเทน อาปตฺติฯ อญฺเญสํ ภตฺตํ เทติ น ทาเปตีติ เอตฺถ สเจปิ ทาเปยฺย, อิมินา สิกฺขาปเทน อาปตฺติ ภเวยฺยฯ เทนฺติยา ปน เนว อิมินา น ปุริเมน อาปตฺติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ กถินสมุฏฺฐานํ – กิริยากิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ

ทุติยปาฏิเทสนียํฯ

3. ตติยปาฏิเทสนียสิกฺขาปทวณฺณนา

[562] ตติเย – อุภโตปสนฺนนฺติ ทฺวีหิ ปสนฺนํ อุปาสเกนปิ อุปาสิกายปิฯ ตสฺมิํ กิร กุเล อุโภปิ เต โสตาปนฺนาเยวฯ โภเคน หายตีติ เอทิสญฺหิ กุลํ สเจปิ อสีติโกฏิธนํ โหติ, โภเคหิ หายติเยวฯ กสฺมา? ยสฺมา ตตฺถ เนว อุปาสิกา น อุปาสโก โภเค รกฺขติฯ

[569] ฆรโต นีหริตฺวา เทนฺตีติ อาสนสาลํ วา วิหารํ วา อาเนตฺวา เทนฺติฯ สเจปิ อนาคเต ภิกฺขุมฺหิ ปฐมํเยว นีหริตฺวา ทฺวาเร ฐเปตฺวา ปจฺฉา สมฺปตฺตสฺส เทนฺติ, วฏฺฏติฯ ภิกฺขุํ ปน ทิสฺวา อนฺโตเคหโต นีหริตฺวา ทิยฺยมานํ น วฏฺฏตีติ มหาปจฺจริยํ วุตฺตํฯ