สเจ ปน ตํ ภณฺฑํ อวสฺสํ หาริยํ โหติ, อตฺถสาธกเจตนา นาม มคฺคานนฺตรผลสทิสา, ตสฺมา อยํ อาณตฺติกฺขเณเยว ปาราชิโกฯ สเจปิ อวหารโก สฏฺฐิวสฺสาติกฺกเมน ตํ ภณฺฑํ อวหรติ, อาณาปโก จ อนฺตราเยว กาลํ วา กโรติ, หีนาย วา อาวตฺตติ; อสฺสมโณว หุตฺวา กาลํ วา กริสฺสติ, หีนาย วา อาวตฺติสฺสติ, อวหารกสฺส ปน อวหารกฺขเณเยว ปาราชิกํฯ

ทุติยวาเร – ยสฺมา ตํ สณิกํ วา ภณนฺโต ตสฺส วา พธิรตาย ‘‘มา อวหรี’’ติ

เอตํ วจนํ น สาเวติ, ตสฺมา มูลฏฺโฐ น มุตฺโตฯ ตติยวาเร – ปน สาวิตตฺตา มุตฺโตฯ จตุตฺถวาเร – เตน จ สาวิตตฺตา, อิตเรน จ ‘‘สาธู’’ติ สมฺปฏิจฺฉิตฺวา โอรตตฺตา อุโภปิ มุตฺตาติฯ

อาณตฺติกถา นิฏฺฐิตาฯ

อาปตฺติเภทํ

[122] อิทานิ ตตฺถ ตตฺถ ฐานา จาวนวเสน วุตฺตสฺส อทินฺนาทานสฺส องฺคํ วตฺถุเภเทน จ อาปตฺติเภทํ ทสฺเสนฺโต ‘‘ปญฺจหิ อากาเรหี’’ติอาทิมาหฯ ตตฺถ ปญฺจหิ อากาเรหีติ ปญฺจหิ การเณหิ; ปญฺจหิ องฺเคหีติ วุตฺตํ โหติฯ ตตฺรายํ สงฺเขปตฺโถ – อทินฺนํ อาทิยนฺตสฺส ‘‘ปรปริคฺคหิตญฺจ โหตี’’ติอาทินา นเยน วุตฺเตหิ ปญฺจหากาเรหิ ปาราชิกํ โหติ, น ตโต อูเนหีติฯ ตตฺริเม ปญฺจ อาการา – ปรปริคฺคหิตํ, ปรปริคฺคหิตสญฺญิตา , ปริกฺขารสฺส ครุกภาโว, เถยฺยจิตฺตํ, ฐานาจาวนนฺติฯ อิโต ปเรหิ ปน ทฺวีหิ วาเรหิ ลหุเก ปริกฺขาเร วตฺถุเภเทน ถุลฺลจฺจยญฺจ ทุกฺกฏญฺจ ทสฺสิตํฯ

[125] ‘‘ฉหากาเรหี’’ติอาทินา นเยน วุตฺตวารตฺตเย ปน น สกสญฺญิตา, น วิสฺสาสคฺคาหิตา, น ตาวกาลิกตา, ปริกฺขารสฺส ครุกภาโว, เถยฺยจิตฺตํ, ฐานาจาวนนฺติ เอวํ ฉ อาการา เวทิตพฺพาฯ วตฺถุเภเทน ปเนตฺถาปิ ปฐมวาเร ปาราชิกํฯ ทุติยตติเยสุ ถุลฺลจฺจยทุกฺกฏานิ วุตฺตานิฯ ตโต ปเรสุ ปน ตีสุ วาเรสุ วิชฺชมาเนปิ วตฺถุเภเท วตฺถุสฺส ปเรหิ อปริคฺคหิตตฺตา ทุกฺกฏเมว วุตฺตํฯ