ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป.… สมาปตฺติํ อุปฺปาเทติ, ทิฏฺฐิํ คณฺหาติ; สีลํ…เป.… ปญฺญํ… นภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกํ ราคํ… โทสํ… โมหํ… ทิฏฺฐิํ… ปตฺถนํ… กายิกํ สุขํ… กายิกํ ทุกฺขํ…เป.… เสนาสนํ อุปนิสฺสาย ทานํ เทติ…เป.… ปาณํ หนติ…เป.… สงฺฆํ ภินฺทติ; สทฺธา…เป.… เสนาสนํ สทฺธาย…เป.… ปญฺญาย… นภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกสฺส ราคสฺส … โทสสฺส… โมหสฺส… ทิฏฺฐิยา… ปตฺถนาย… กายิกสฺส สุขสฺส…เป.… ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

นภาวนาย ปหาตพฺพเหตุโก ธมฺโม ภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธํ อุปนิสฺสาย มานํ ชปฺเปติ…เป.… สทฺธา …เป.… เสนาสนํ ภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกสฺส ราคสฺส… โทสสฺส… โมหสฺส… มานสฺส… ปตฺถนาย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

นภาวนาย ปหาตพฺพเหตุโก ธมฺโม ภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกสฺส จ นภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกสฺส จ ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณูปนิสฺสโย, อนนฺตรูปนิสฺสโย, ปกตูปนิสฺสโย…เป.…ฯ ปกตูปนิสฺสโย – สทฺธา…เป.… ปญฺญา… กายิกํ สุขํ…เป.… เสนาสนํ อุทฺธจฺจสหคตานํ ขนฺธานํ โมหสฺส จ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย (ฆฏนูปนิสฺสยาปิ ตีณิปิ กาตพฺพา)ฯ (3)

ปุเรชาตปจฺจยาทิ

[101] นภาวนาย ปหาตพฺพเหตุโก ธมฺโม นภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกสฺส ธมฺมสฺส ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ… อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย… นว… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย (นภาวนาย ปหาตพฺพภาชนการเณ นานากฺขณิกา ลพฺภติ ) …เป.… โนวิคตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (สํขิตฺตํฯ ยถา ทสฺสเนน ปหาตพฺพเหตุกทุกํ เอวํ ภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกปจฺจยาปิ ปจฺจนียาปิ วิภาโคปิ คณนาปิ นินฺนานากรณาฯ)

นทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ธมฺโม นทสฺสเนน ปหาตพฺพสฺส ธมฺมสฺส…เป.…ฯ (ปรนฺเตน สกภณฺฑฉนฺทราโคปิ กาตพฺโพฯ)

ภาวนาย ปหาตพฺโพ ธมฺโม นภาวนาย ปหาตพฺพสฺส ธมฺมสฺส…เป.…ฯ (ปรนฺเตน ‘‘สกภณฺฑฉนฺทราโค’’ติ กาตพฺพํฯ)

ภาวนายปหาตพฺพเหตุกทุกํ นิฏฺฐิตํฯ

87. สวิตกฺกทุกํ

1. ปฏิจฺจวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[102] สวิตกฺกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สวิตกฺโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สวิตกฺกํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ สวิตกฺกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อวิตกฺโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สวิตกฺเก ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิตกฺโก จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ สวิตกฺกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สวิตกฺโก จ อวิตกฺโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – สวิตกฺกํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา วิตกฺโก จ จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (3)

[103] อวิตกฺกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อวิตกฺโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – อวิตกฺกํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… วิตกฺกํ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ อวิตกฺกํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… วิตกฺกํ ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ, ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา, วิตกฺกํ ปฏิจฺจ วตฺถุ, วตฺถุํ ปฏิจฺจ วิตกฺโก, เอกํ มหาภูตํ…เป.…ฯ (1)

อวิตกฺกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สวิตกฺโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – วิตกฺกํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา; ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิตกฺกํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ สวิตกฺกา ขนฺธาฯ (2)

อวิตกฺกํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สวิตกฺโก จ อวิตกฺโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – วิตกฺกํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ, วิตกฺกํ ปฏิจฺจ สวิตกฺกา ขนฺธา, มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิตกฺกํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ, ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิตกฺกํ ปฏิจฺจ สวิตกฺกา ขนฺธา, มหาภูเต ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ, ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ สวิตกฺกา ขนฺธา, มหาภูเต ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ, ปฏิสนฺธิกฺขเณ วตฺถุํ ปฏิจฺจ วิตกฺโก สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธาฯ (3)