[345] สอุตฺตรํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สอุตฺตโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สอุตฺตรํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (ยาว อชฺฌตฺติกา มหาภูตาฯ ยถา จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกสทิสํ นินฺนานากรณํฯ)

สอุตฺตรทุกํ นิฏฺฐิตํฯ

100. สรณทุกํ

1. ปฏิจฺจวาโร

1-4. ปจฺจยานุโลมาทิ

เหตุปจฺจโย

[346] สรณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สรโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สรณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.…ฯ (ปญฺจ ปญฺหา อรูปาวจรทุกสทิสา, อนุโลมปฏิจฺจสทิสาฯ)

เหตุยา ปญฺจ, อารมฺมเณ ทฺเว, อธิปติยา ปญฺจ…เป.… อวิคเต ปญฺจฯ

อนุโลมํฯ

สรณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ สรโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโหฯ (1)

อรณํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อรโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ อรณํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา)ฯ (1)

นเหตุยา ทฺเว, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ปญฺจ, นอนนฺตเร ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต จตฺตาริ, นปจฺฉาชาเต ปญฺจ, นอาเสวเน ปญฺจ, นกมฺเม ทฺเว, นวิปาเก ปญฺจ, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ทฺเว, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ

ปจฺจนียํฯ

2. สหชาตวาโร

(เอวํ อิตเร ทฺเว คณนาปิ สหชาตวาโรปิ กาตพฺโพฯ)

3. ปจฺจยวาโร

1-4. ปจฺจยจตุกฺกํ

[347] สรณํ ธมฺมํ ปจฺจยา สรโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – สรณํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… (ยถา อรูปาวจรทุกสฺส ปจฺจยวาโรปิ เอวํ กาตพฺโพ)ฯ

เหตุยา นว, อารมฺมเณ จตฺตาริ, อธิปติยา นว…เป.… อวิคเต นวฯ

อนุโลมํฯ

[348] สรณํ ธมฺมํ ปจฺจยา สรโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโหฯ (1)

อรณํ ธมฺมํ ปจฺจยา อรโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ อรณํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา) จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิญฺญาณํ…เป.… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิญฺญาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา อเหตุกา ขนฺธาฯ อรณํ ธมฺมํ ปจฺจยา สรโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วตฺถุํ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโหฯ (2)

สรณญฺจ อรณญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา สรโณ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ จ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโหฯ (1)