นรูปาวจรํ ธมฺมํ สํสฏฺโฐ นรูปาวจโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – นรูปาวจรํ เอกํ ขนฺธํ สํสฏฺฐา ตโย ขนฺธา…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (1)

เหตุยา ทฺเว, อารมฺมเณ ทฺเว (สพฺพตฺถ ทฺเว), อวิคเต ทฺเวฯ

อนุโลมํฯ

นรูปาวจรํ ธมฺมํ สํสฏฺโฐ นรูปาวจโร ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา (สํขิตฺตํ)ฯ

นเหตุยา เอกํ, นอธิปติยา ทฺเว, นปุเรชาเต ทฺเว, นปจฺฉาชาเต ทฺเว, นอาเสวเน ทฺเว, นกมฺเม ทฺเว, นวิปาเก ทฺเว, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นวิปฺปยุตฺเต เอกํฯ

ปจฺจนียํฯ

6. สมฺปยุตฺตวาโร

(เอวํ อิตเร ทฺเว คณนาปิ สมฺปยุตฺตวาโรปิ กาตพฺโพฯ)

7. ปญฺหาวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[245] รูปาวจโร ธมฺโม รูปาวจรสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – รูปาวจรา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (มูลํ กาตพฺพํฯ) รูปาวจรา เหตู จิตฺตสมุฏฺฐานานํ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (มูลํ กาตพฺพํฯ) รูปาวจรา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (3)

นรูปาวจโร ธมฺโม นรูปาวจรสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – นรูปาวจรา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (1)

อารมฺมณปจฺจโย

[246] รูปาวจโร ธมฺโม รูปาวจรสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เจโตปริยญาเณน รูปาวจรจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ , รูปาวจรา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, ยถากมฺมูปคญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ รูปาวจโร ธมฺโม นรูปาวจรสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ปฐมํ ฌานํ ปจฺจเวกฺขติ…เป.… จตุตฺถํ ฌานํ ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ จกฺขุํ ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ โสตธาตุํ…เป.… อิทฺธิวิธญาณํ…เป.… เจโตปริยญาณํ…เป.… ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณํ…เป.… ยถากมฺมูปคญาณํ…เป.… อนาคตํสญาณํ ปจฺจเวกฺขติ, รูปาวจเร ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ (2)

[247] นรูปาวจโร ธมฺโม นรูปาวจรสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ…เป.… ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ปจฺจเวกฺขติ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; อริยา มคฺคา วุฏฺฐหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; อริยา ปหีเน กิเลเส…เป.… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส…เป.… ปุพฺเพ…เป.… จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ นรูปาวจเร ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; อากาสานญฺจายตนํ วิญฺญาณญฺจายตนสฺส…เป.… อากิญฺจญฺญายตนํ เนวสญฺญานาสญฺญายตนสฺส…เป.… รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฏฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

นรูปาวจโร ธมฺโม รูปาวจรสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยญาเณน นรูปาวจรจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, นรูปาวจรา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส , ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, ยถากมฺมูปคญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)