โลหิจฺจพฺราหฺมณานุโยโค
[509] อถ โข โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ ภควนฺตํ ภุตฺตาวิํ โอนีตปตฺตปาณิํ อญฺญตรํ นีจํ อาสนํ คเหตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข โลหิจฺจํ พฺราหฺมณํ ภควา เอตทโวจ – ‘‘สจฺจํ กิร เต, โลหิจฺจ, เอวรูปํ ปาปกํ ทิฏฺฐิคตํ อุปฺปนฺนํ – ‘อิธ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา กุสลํ ธมฺมํ อธิคจฺเฉยฺย, กุสลํ ธมฺมํ อธิคนฺตฺวา น ปรสฺส อาโรเจยฺย – กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสติฯ เสยฺยถาปิ นาม ปุราณํ พนฺธนํ ฉินฺทิตฺวา อญฺญํ นวํ พนฺธนํ กเรยฺย, เอวํ สมฺปทมิทํ ปาปกํ โลภธมฺมํ วทามิ, กิญฺหิ ปโร ปรสฺส กริสฺสตี’’’ ติ? ‘‘เอวํ, โภ โคตม’’ฯ ‘‘ตํ กิํ มญฺญสิ โลหิจฺจ นนุ ตฺวํ สาลวติกํ อชฺฌาวสสี’’ติ? ‘‘เอวํ, โภ โคตม’’ฯ ‘‘โย นุ โข, โลหิจฺจ, เอวํ วเทยฺย – ‘โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ สาลวติกํ อชฺฌาวสติฯ ยา สาลวติกาย สมุทยสญฺชาติ โลหิจฺโจว ตํ พฺราหฺมโณ เอกโก ปริภุญฺเชยฺย, น อญฺเญสํ ทเทยฺยา’ติฯ เอวํ วาที โส เย ตํ อุปชีวนฺติ, เตสํ อนฺตรายกโร วา โหติ, โน วา’’ติ?
‘‘อนฺตรายกโร, โภ โคตม’’ฯ ‘‘อนฺตรายกโร สมาโน หิตานุกมฺปี วา เตสํ โหติ อหิตานุกมฺปี วา’’ติ? ‘‘อหิตานุกมฺปี, โภ โคตม’’ฯ ‘‘อหิตานุกมฺปิสฺส เมตฺตํ วา เตสุ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ สปตฺตกํ วา’’ติ? ‘‘สปตฺตกํ, โภ โคตม’’ฯ ‘‘สปตฺตเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ วา โหติ สมฺมาทิฏฺฐิ วา’’ติ? ‘‘มิจฺฉาทิฏฺฐิ, โภ โคตม’’ฯ ‘‘มิจฺฉาทิฏฺฐิสฺส โข อหํ, โลหิจฺจ, ทฺวินฺนํ คตีนํ อญฺญตรํ คติํ วทามิ – นิรยํ วา ติรจฺฉานโยนิํ วา’’ฯ
[510] ‘‘ตํ กิํ มญฺญสิ, โลหิจฺจ, นนุ ราชา ปเสนทิ โกสโล กาสิโกสลํ อชฺฌาวสตี’’ติ? ‘‘เอวํ, โภ โคตม’’ฯ ‘‘โย นุ โข, โลหิจฺจ, เอวํ วเทยฺย – ‘ราชา ปเสนทิ โกสโล กาสิโกสลํ อชฺฌาวสติ; ยา กาสิโกสเล สมุทยสญฺชาติ, ราชาว ตํ ปเสนทิ โกสโล เอกโก ปริภุญฺเชยฺย, น อญฺเญสํ ทเทยฺยา’ติฯ เอวํ วาที โส เย ราชานํ ปเสนทิํ โกสลํ อุปชีวนฺติ ตุมฺเห เจว อญฺเญ จ, เตสํ อนฺตรายกโร วา โหติ, โน วา’’ติ?
‘‘อนฺตรายกโร, โภ โคตม’’ฯ ‘‘อนฺตรายกโร สมาโน หิตานุกมฺปี วา เตสํ โหติ อหิตานุกมฺปี วา’’ติ? ‘‘อหิตานุกมฺปี, โภ โคตม’’ฯ ‘‘อหิตานุกมฺปิสฺส เมตฺตํ วา เตสุ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ สปตฺตกํ วา’’ติ? ‘‘สปตฺตกํ, โภ โคตม’’ฯ ‘‘สปตฺตเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ วา โหติ สมฺมาทิฏฺฐิ วา’’ติ? ‘‘มิจฺฉาทิฏฺฐิ, โภ โคตม’’ฯ ‘‘มิจฺฉาทิฏฺฐิสฺส โข อหํ, โลหิจฺจ, ทฺวินฺนํ คตีนํ อญฺญตรํ คติํ วทามิ – นิรยํ วา ติรจฺฉานโยนิํ วา’’ฯ
[511] ‘‘อิติ กิร, โลหิจฺจ, โย เอวํ วเทยฺย – ‘‘โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณ สาลวติกํ อชฺฌาวสติ; ยา สาลวติกาย สมุทยสญฺชาติ, โลหิจฺโจว ตํ พฺราหฺมโณ เอกโก ปริภุญฺเชยฺย, น อญฺเญสํ ทเทยฺยา’’ติฯ เอวํวาที โส เย ตํ อุปชีวนฺติ, เตสํ อนฺตรายกโร โหติฯ อนฺตรายกโร สมาโน อหิตานุกมฺปี โหติ, อหิตานุกมฺปิสฺส สปตฺตกํ จิตฺตํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ โหติ, สปตฺตเก จิตฺเต ปจฺจุปฏฺฐิเต มิจฺฉาทิฏฺฐิ โหติฯ
