‘‘สาณานิ เจปิ, กสฺสป, ธาเรติ, มสาณานิปิ ธาเรติ…เป.… สายตติยกมฺปิ อุทโกโรหนานุโยคมนุยุตฺโต วิหรติฯ อิมาย จ, กสฺสป, มตฺตาย อิมินา ตโปปกฺกเมน สมโณ วา อภวิสฺส พฺราหฺมโณ วา ทุชฺชาโน สุทุชฺชาโน, เนตํ อภวิสฺส กลฺลํ วจนาย – ‘ทุชฺชาโน สมโณ ทุชฺชาโน พฺราหฺมโณ’ติฯ

‘‘สกฺกา จ ปเนโส อภวิสฺส ญาตุํ คหปตินา วา คหปติปุตฺเตน วา อนฺตมโส กุมฺภทาสิยาปิ – ‘อยํ สาณานิปิ ธาเรติ, มสาณานิปิ ธาเรติ…เป.… สายตติยกมฺปิ อุทโกโรหนานุโยคมนุยุตฺโต วิหรตี’ติฯ

‘‘ยสฺมา จ โข, กสฺสป, อญฺญตฺเรว อิมาย มตฺตาย อญฺญตฺร อิมินา ตโปปกฺกเมน สมโณ วา โหติ พฺราหฺมโณ วา ทุชฺชาโน สุทุชฺชาโน, ตสฺมา เอตํ กลฺลํ วจนาย – ‘ทุชฺชาโน สมโณ ทุชฺชาโน พฺราหฺมโณ’ติฯ ยโต โข, กสฺสป, ภิกฺขุ อเวรํ อพฺยาปชฺชํ เมตฺตจิตฺตํ ภาเวติ, อาสวานญฺจ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺติํ ปญฺญาวิมุตฺติํ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติฯ อยํ วุจฺจติ, กสฺสป , ภิกฺขุ สมโณ อิติปิ พฺราหฺมโณ อิติปี’’ติฯ

สีลสมาธิปญฺญาสมฺปทา

[400] เอวํ วุตฺเต, อเจโล กสฺสโป ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘กตมา ปน สา, โภ โคตม, สีลสมฺปทา, กตมา จิตฺตสมฺปทา, กตมา ปญฺญาสมฺปทา’’ติ? ‘‘อิธ, กสฺสป, ตถาคโต โลเก อุปฺปชฺชติ อรหํ, สมฺมาสมฺพุทฺโธ…เป.… (ยถา 190-193 อนุจฺเฉเทสุ, เอวํ วิตฺถาเรตพฺพํ) ภยทสฺสาวี สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ, กายกมฺมวจีกมฺเมน สมนฺนาคโต กุสเลน ปริสุทฺธาชีโว สีลสมฺปนฺโน อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวาโร สติสมฺปชญฺเญน สมนฺนาคโต สนฺตุฏฺโฐฯ

[401] ‘‘กถญฺจ, กสฺสป, ภิกฺขุ สีลสมฺปนฺโน โหติ? อิธ, กสฺสป, ภิกฺขุ ปาณาติปาตํ ปหาย ปาณาติปาตา ปฏิวิรโต โหติ นิหิตทณฺโฑ นิหิตสตฺโถ ลชฺชี ทยาปนฺโน, สพฺพปาณภูตหิตานุกมฺปี วิหรติฯ อิทมฺปิสฺส โหติ สีลสมฺปทาย …เป.… (ยถา 194 ยาว 210 อนุจฺเฉเทสุ)