เมนู

บทนำ
มูลเหตุแห่งนิกาย

ทุกศาสนาจำต้องมีนิกาย
ศาสนาใหญ่ ๆ ทุกศาสนาในโลกนี้ จะดำรงอยู่โดยไม่มีการ
แตกนิกายนั้นดูไม่มีเสียเลย ทั้งนี้เพราะเมื่อศาสนานั้น ๆ แผ่กว้างออก
ไปในหมู่ประชุมชนต่างชาติต่างภาษา ก็ย่อมมีการเปลี่ยนแปลงบ้างเป็น
ธรรม ยิ่งศาสนาที่มีอายุยืน ๆ เช่นพระพุทธศาสนา ศาสนาพราหมณ์
และครสต์ศาสนาเป็นต้นนั้น กาลเวลาและความผันผวนของโลกย่อม
ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงอยู่เอง อาจกล่าวได้ว่า ศาสนาเก่า ๆ ทุก ๆ
ศาสนาในปัจจุบันนี้ ได้ห่างไกลหรือแปรความเป็นไปจากเมื่อครั้งปฐม-
กาล คือในยามที่ศาสดาของศาสนานั้น ยังมีชีวิตอยู่ไม่มากก็น้อย
ศาสนาใดไม่มีการเปลี่ยนแปลง ศาสนานั้นก็ไม่เจริญได้ และในที่สุดจะ
ต้องดับสูญหายไป อันการเปลี่ยนแปลงนั้นไม่ได้หมายเอาถึงการแก้ไข
ตัวบท หรือหลักปรัชญาธรรมของศาสนา เพราะถ้าเป็นเช่นนั้น จะกลาย
เป็นการแต่งตั้งประดิษฐ์ศาสนาใหม่ขึ้นต่างหาก แต่หมายถึงการแก้ไข
วิธีการและปฏิบัติการบางอย่างของศาสนาเท่านั้น เพราะเหตุนั้น ทุก
ศาสนาถึงแม้จะมีนิกายมากมายสักเท่าไร และถึงแม้จะล่วงกาลผ่านสมัย
มานมนานแล้วก็ดี หน้าตาดั้งเดิมของศาสนาก็หาได้เปลี่ยนแปลงไปได้ไม่
พระพุทธศาสนาของเราเป็นศาสนาที่ยิ่งใหญ่และมีอายุมากศาสนาหนึ่ง มี
มนุษยชาติที่นับถือมากมายหลายร้อยล้าน กงล้อแห่งพระธรรมของ
สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้หมุนเวียนผ่านไปตามประเทศเหล่านี้
คือ อินเดีย สิงหล พม่า ไทย เขมร ลาว ญวน หมู่เกาะมะลายู จีน ธิเบต