คนฺถสมฺปยุตฺตญฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตโลภสหคตํ เอกํ ขนฺธญฺจ โลภญฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… โทมนสฺสสหคตํ เอกํ ขนฺธญฺจ ปฏิฆญฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… (สํขิตฺตํ)ฯ (1)

1. ปจฺจยานุโลมํ

2. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

[50] เหตุยา นว, อารมฺมเณ ฉ, อธิปติยา นว, อนนฺตเร ฉ, สมนนฺตเร ฉ, สหชาเต นว, อญฺญมญฺเญ ฉ, นิสฺสเย นว, อุปนิสฺสเย ฉ, ปุเรชาเต ฉ, อาเสวเน ฉ, กมฺเม นว, วิปาเก เอกํ, อาหาเร นว, อินฺทฺริเย นว, ฌาเน นว, มคฺเค นว, สมฺปยุตฺเต ฉ, วิปฺปยุตฺเต นว, อตฺถิยา นว, นตฺถิยา ฉ, วิคเต ฉ, อวิคเต นวฯ

อนุโลมํฯ

2. ปจฺจยปจฺจนียํ

1. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

[51] คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ คนฺถวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… อเหตุกปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตา) วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ วิจิกิจฺฉาสหคโต อุทฺธจฺจสหคโต โมโห (สํขิตฺตํ)ฯ (1)

2. ปจฺจยปจฺจนียํ

2. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

[52] นเหตุยา เอกํ, นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอญฺญมญฺเญ ตีณิ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ, นปุเรชาเต สตฺต (นปุเรชาเต วิภชนฺเตน อรูปํ ปฐมํ กาตพฺพํ , รูปํ ยตฺถ ลพฺภติ ปจฺฉา กาตพฺพํ, ปฏิฆญฺจ อรูเป นตฺถิ), นปจฺฉาชาเต นว, นอาเสวเน นว, นกมฺเม จตฺตาริ, นวิปาเก นว, นอาหาเร เอกํ, นอินฺทฺริเย เอกํ, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นสมฺปยุตฺเต ตีณิ, นวิปฺปยุตฺเต ฉ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ

3. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

[53] เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา นว (เอวํ คเณตพฺพํ, สํขิตฺตํ), โนวิคเต ตีณิฯ

4. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

[54] นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ…เป.… อวิคเต เอกํฯ

2. สหชาตวาโร

(สหชาตวาโรปิ เอวํ กาตพฺโพฯ)

3. ปจฺจยวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[55] คนฺถสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสา)ฯ

คนฺถวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปจฺจยา คนฺถวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – คนฺถวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปจฺจยา…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… ขนฺเธ ปจฺจยา วตฺถุ, วตฺถุํ ปจฺจยา ขนฺธา, เอกํ มหาภูตํ…เป.… วตฺถุํ ปจฺจยา คนฺถวิปฺปยุตฺตา ขนฺธาฯ (1)