เมนู

4. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

[54] นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ เอกํ, อนนฺตเร เอกํ…เป.… อวิคเต เอก (เอวํ คเณตพฺพํ)ฯ

ปจฺจนียานุโลมํฯ

สํสฏฺฐวาโรฯ

6. สมฺปยุตฺตวาโร

(สมฺปยุตฺตวาโร สํสฏฺฐวารสทิโส)ฯ

7. ปญฺหาวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[55] ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปริตฺตา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (1)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (ปวตฺติปฏิสนฺธิ กาตพฺพา)ฯ

อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิฯ

อารมฺมณปจฺจโย

[56] ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ปจฺจเวกฺขติ, อริยา โคตฺรภุํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, โวทานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติฯ จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ… ปริตฺเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… วิปสฺสนฺติ อสฺสาเทนฺติ อภินนฺทนฺติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ …เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฏฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

ปริตฺโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยญาเณน ปริตฺตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติฯ ปริตฺตา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส ยถากมฺมูปคญาณสฺส อนาคตํสญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

[57] มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เจโตปริยญาเณน มหคฺคตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานญฺจายตนํ วิญฺญาณญฺจายตนสฺส… อากิญฺจญฺญายตนํ เนวสญฺญานาสญฺญายตนสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ มหคฺคตา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส ยถากมฺมูปคญาณสฺส อนาคตํสญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ปฐมํ ฌานํ ปจฺจเวกฺขติ…เป.… เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ จกฺขุํ ปจฺจเวกฺขติ, ทิพฺพํ โสตธาตุํ ปจฺจเวกฺขติ, อิทฺธิวิธญาณํ ปจฺจเวกฺขติ, เจโตปริยญาณํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณํ ปจฺจเวกฺขติ, ยถากมฺมูปคญาณํ ปจฺจเวกฺขติ, อนาคตํสญาณํ ปจฺจเวกฺขติฯ มหคฺคเต ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… วิปฺปสฺสติ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ (2)

[58] อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – นิพฺพานํ มคฺคสฺส, ผลสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อริยา มคฺคา วุฏฺฐหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

อปฺปมาโณ ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อริยา เจโตปริยญาเณน อปฺปมาณจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานนฺติ, อปฺปมาณา ขนฺธา เจโตปริยญาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

อธิปติปจฺจโย

[59] ปริตฺโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติฯ เสกฺขา โคตฺรภุํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, โวทานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติฯ จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ… ปริตฺเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ สหชาตาธิปติ – ปริตฺตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

มหคฺคโต ธมฺโม มหคฺคตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ สหชาตาธิปติ – มหคฺคตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ปฐมํ ฌานํ ครุํ กตฺวา…เป.… เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ…เป.… ทิพฺพํ จกฺขุํ…เป.… อนาคตํสญาณํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติฯ มหคฺคเต ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ… ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ สหชาตาธิปติ – มหคฺคตาธิปติ จิตฺตสมุฏฺฐานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

มหคฺคโต ธมฺโม ปริตฺตสฺส จ มหคฺคตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ สหชาตาธิปติ – มหคฺคตาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

[60] อปฺปมาโณ ธมฺโม อปฺปมาณสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – นิพฺพานํ มคฺคสฺส… ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ สหชาตาธิปติ – อปฺปมาณาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

อปฺปมาโณ ธมฺโม ปริตฺตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ