อารมฺมณปจฺจโย

[404] กุสโล ธมฺโม กุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ปจฺจเวกฺขติ, ฌานา วุฏฺฐหิตฺวา ฌานํ ปจฺจเวกฺขติ, เสกฺขา โคตฺรภุํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, โวทานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, เสกฺขา มคฺคา วุฏฺฐหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา กุสลํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, เจโตปริยญาเณน กุสลจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานนฺติฯ อากาสานญฺจายตนกุสลํ วิญฺญาณญฺจายตนกุสลสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อากิญฺจญฺญายตนกุสลํ เนวสญฺญานาสญฺญายตนกุสลสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ กุสลา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส เจโตปริยญาณสฺส ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส ยถากมฺมูปคญาณสฺส อนาคตํสญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

[405] กุสโล ธมฺโม อกุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ ฌานา วุฏฺฐหิตฺวา ฌานํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติฯ ฌาเน ปริหีเน วิปฺปฏิสาริสฺส โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ (2)

[406] กุสโล ธมฺโม อพฺยากตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อรหา มคฺคา วุฏฺฐหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขติ; ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ปจฺจเวกฺขติ; กุสลํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปฺปสฺสติ; เจโตปริยญาเณน กุสลจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติฯ เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา กุสลํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, กุสเล นิรุทฺเธ วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติฯ กุสลํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, อกุสเล นิรุทฺเธ วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติฯ อากาสานญฺจายตนกุสลํ วิญฺญาณญฺจายตนวิปากสฺส จ, กิริยสฺส จ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อากิญฺจญฺญายตนกุสลํ เนวสญฺญานาสญฺญายตนวิปากสฺส จ, กิริยสฺส จ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ กุสลา ขนฺธา เจโตปริยญาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, ยถากมฺมูปคญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

[407] อกุสโล ธมฺโม อกุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ราคํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ ฯ ทิฏฺฐิํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ วิจิกิจฺฉํ อารพฺภ วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ อุทฺธจฺจํ อารพฺภ อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ โทมนสฺสํ อารพฺภ โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติฯ (1)

[408] อกุสโล ธมฺโม กุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เสกฺขา ปหีเน กิเลเส [ปหีนกิเลเส (สฺยา.)] ปจฺจเวกฺขนฺติ, วิกฺขมฺภิเต กิเลเส [วิกฺขมฺภิตกิเลเส (สฺยา.)] ปจฺจเวกฺขนฺติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานนฺติ, เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา อกุสลํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, เจโตปริยญาเณน อกุสลจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานนฺติฯ อกุสลา ขนฺธา เจโตปริยญาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, ยถากมฺมูปคญาณสฺส อนาคตํสญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

[409] อกุสโล ธมฺโม อพฺยากตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อรหา ปหีเน กิเลเส ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สมุทาจิณฺเณ กิเลเส ชานาติ, อกุสลํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, เจโตปริยญาเณน อกุสลจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา อกุสลํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ , กุสเล นิรุทฺเธ วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติฯ อกุสลํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ อกุสเล นิรุทฺเธ วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติฯ อกุสลา ขนฺธา เจโตปริยญาณสฺส ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส ยถากมฺมูปคญาณสฺส อนาคตํสญาณสฺส อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

[410] อพฺยากโต ธมฺโม อพฺยากตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อรหา ผลํ ปจฺจเวกฺขติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขติฯ

นิพฺพานํ ผลสฺส อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อรหา จกฺขุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติฯ โสตํ… ฆานํ… ชิวฺหํ… กายํ… รูเป… สทฺเท… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ… วตฺถุํ… วิปากาพฺยากเต กิริยาพฺยากเต ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติ, เจโตปริยญาเณน วิปากาพฺยากตกิริยาพฺยากตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติฯ อากาสานญฺจายตนกิริยํ วิญฺญาณญฺจายตนกิริยสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อากิญฺจญฺญายตนกิริยํ เนวสญฺญานาสญฺญายตนกิริยสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ สทฺทายตนํ โสตวิญฺญาณสฺส… คนฺธายตนํ ฆานวิญฺญาณสฺส… รสายตนํ ชิวฺหาวิญฺญาณสฺส … โผฏฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อพฺยากตา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส, อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

[411] อพฺยากโต ธมฺโม กุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – เสกฺขา ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติฯ นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส โวทานสฺส มคฺคสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ เสกฺขา วา ปุถุชฺชนา วา จกฺขุํ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปฺปสฺสนฺติฯ โสตํ… ฆานํ… ชิวฺหํ… กายํ… รูเป… สทฺเท… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ… วตฺถุํ… วิปากาพฺยากเต กิริยาพฺยากเต ขนฺเธ อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต วิปสฺสนฺติ, ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสนฺติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณนฺติ, เจโตปริยญาเณน วิปากาพฺยากตกิริยาพฺยากตจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานนฺติฯ อพฺยากตา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส เจโตปริยญาณสฺส ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส อนาคตํสญาณสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโยฯ

[412] อพฺยากโต ธมฺโม อกุสลสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – จกฺขุํ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ

โสตํ… ฆานํ… ชิวฺหํ… กายํ… รูเป… สทฺเท… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ… วตฺถุํ… วิปากาพฺยากเต กิริยาพฺยากเต ขนฺเธ อสฺสาเทติ อภินนฺทติ ; ตํ อารพฺภ ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, วิจิกิจฺฉา อุปฺปชฺชติ, อุทฺธจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติฯ (3)

อธิปติปจฺจโย

[413] กุสโล ธมฺโม กุสลสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา, ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ฌานา วุฏฺฐหิตฺวา ฌานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติฯ เสกฺขา โคตฺรภุํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, โวทานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติฯ เสกฺขา มคฺคา วุฏฺฐหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติฯ สหชาตาธิปติ – กุสลาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

[414] กุสโล ธมฺโม อกุสลสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา, ตํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ ฌานา วุฏฺฐหิตฺวา ฌานํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ

กุสโล ธมฺโม อพฺยากตสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติ ฯ อารมฺมณาธิปติ – อรหา มคฺคา วุฏฺฐหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติฯ สหชาตาธิปติ – กุสลาธิปติ จิตฺตสมุฏฺฐานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

กุสโล ธมฺโม กุสลสฺส จ อพฺยากตสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ สหชาตาธิปติ – กุสลาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (4)

[415] อกุสโล ธมฺโม อกุสลสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ราคํ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ; ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ