ปฐมปาราชิก วรรณนา
[เรื่องพระสุทินน์]
*เบื้องหน้าแต่เวรัญชกัณฑ์นี้ไป คำว่า "เตน โข ปน สมเยน
เวสาลิยา อวิทูเร" เป็นต้น มีเนื้อความกระจ่างโดยมาก, เพราะฉะนั้น
ข้าพเจ้าจะงดการพรรณนาตามลำดับบทเสีย จักพรรณนาแต่เฉพาะบท
ที่มีคำสมควรจะกล่าวเท่านั้น.
[อรรถาธิบายชื่อบ้านและชื่อบุตรเศรษฐี]
บ้านที่ได้ชื่อว่า "กลันทคาม" ก็ด้วยอำนาจแห่งกระแตทั้งหลาย
ที่เรียกว่า กลันทกะ.
บทว่า กลนฺทปุตฺโต ความว่า (สุทินน์) เป็นบุตรของกลันท-
เศรษฐี ผู้มีทรัพย์ 40 โกฏิ ซึ่งได้ชื่อด้วยอำนาจแห่งบ้าน ที่พระ
ราชทานสมมติให้. ก็เพราะมนุษย์แม้เหล่าอื่น ที่มีชื่อว่ากลันทะ มีอยู่ใน
บ้านตำบลนั้น, ฉะนั้น ท่านจึงกล่าวว่า "กลันทบุตร" แล้วกล่าวย้ำ
ไว้อีกว่า "เศรษฐีบุตร."
บทว่า สมฺพหุเลหิ แปลว่า มากหลาย.
บทว่า สหายเกหิ ความว่า ชนผู้ชื่อว่าสหาย เพราะอรรถว่า
ไปร่วมกัน คือเขาถึงสุขและทุกข์ด้วยกัน. สหายนั่นเอง ชื่อว่า สหายกา.

* ตั้งแต่นี้ไป นอกจากประโยคสนามหลวงแล้ว ส่วนมากเป็นประโยคสำนวนแปลของเจ้า
ประคุณสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (จวน อุฏฺฐายี ป. ธ. 9) วัดมกุฏกษัตริยาราม.