(ก) อุทฺเทโส

[1] ทฺวาทสายตนานิ – จกฺขายตนํ, โสตายตนํ ฆานายตนํ, ชิวฺหายตนํ, กายายตนํ, รูปายตนํ, สทฺทายตนํ, คนฺธายตนํ, รสายตนํ, โผฏฺฐพฺพายตนํ, มนายตนํ, ธมฺมายตนํฯ

1. ปทโสธนวาโร

(ก) อนุโลมํ

[2] (ก) จกฺขุ จกฺขายตนํ?

(ข) จกฺขายตนํ จกฺขุ?

(ก) โสตํ โสตายตนํ?

(ข) โสตายตนํ โสตํ?

(ก) ฆานํ ฆานายตนํ?

(ข) ฆานายตนํ ฆานํ?

(ก) ชิวฺหา ชิวฺหายตนํ?

(ข) ชิวฺหายตนํ ชิวฺหา?

(ก) กาโย กายายตนํ?

(ข) กายายตนํ กาโย?

(ก) รูปํ รูปายตนํ?

(ข) รูปายตนํ รูปํ?

(ก) สทฺโท สทฺทายตนํ?

(ข) สทฺทายตนํ สทฺโท?

(ก) คนฺโธ คนฺธายตนํ?

(ข) คนฺธายตนํ คนฺโธ?

(ก) รโส รสายตนํ?

(ข) รสายตนํ รโส?

(ก) โผฏฺฐพฺโพ โผฏฺฐพฺพายตนํ?

(ข) โผฏฺฐพฺพายตนํ โผฏฺฐพฺโพ?

(ก) มโน มนายตนํ?

(ข) มนายตนํ มโน?

(ก) ธมฺโม ธมฺมายตนํ?

(ข) ธมฺมายตนํ ธมฺโม?