12. อัตตวรรค วรรณนา
1. เรื่องโพธิราชกุมาร* [ 127 ]
[ ข้อความเบื้องต้น ]
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในเภสกฬาวัน ทรงปรารภโพธิ-
ราชกุมาร ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า " อตฺตานญฺเจ " เป็นต้น.
[ โพธิราชกุมารสร้างปราสาทแล้วคิดฆ่านายช่าง ]
ดังได้สดับมา โพธิราชกุมารนั้น รับสั่งให้สร้างปราสาท ชื่อ
โกนนท¹ มีรูปทางไม่เหมือนปราสาทอื่น ๆ บนพื้นแผ่นดิน ปานดั่งลอย
อยู่ในอากาศแล้ว ตรัสถามนายช่างว่า " ปราสาทที่มีรูปทรงอย่างนี้
เธอเคยสร้างในที่อื่นบ้างแล้วหรือ ?, หรือว่านี้เป็นศิลปะครั้งแรกของ
เธอทีเดียว. " เมื่อเขาทูลว่า " ข้าแต่สมมติเทพ นี้เป็นศิลปะ
ครั้งแรกทีเดียว. " ท้าวเธอทรงดำริว่า " ถ้านายช่างผู้นี้จักสร้าง
ปราสาทมีรูปทรงอย่างนี้แม้แก่คนอื่นไซร้, ปราสาทนี้ก็จักไม่น่าอัศ-
จรรย์; การที่เราฆ่านายช่างนี้เสีย หรือตัดมือและเท้าของเขา หรือควัก
นัยน์ตาทั้ง 2 เสีย ควร; เมื่อเป็นเช่นนั้น เขาจักสร้างปราสาทแก่
คนอื่นไม่ได้ " ท้าวเธอตรัสบอกความนั้น แก่มาณพน้อยบุตรของ
สัญชีวก ผู้เป็นสหายที่รักของตน.

* พระมหาอู ป.ธ. 7 วัดบวรนิเวศวิหาร แปล. 1. บัวแดง.