[798] น วตฺตพฺพํ – ‘‘สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘สงฺเฆ, โคตมิ, เทหิ, สงฺเฆ เต ทินฺเน อหญฺเจว ปูชิโต ภวิสฺสามิ สงฺโฆ จา’’ติ [ม. นิ. 3.376]ฯ อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผลนฺติฯ

น วตฺตพฺพํ – ‘‘สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ สกฺโก เทวานมินฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ –

‘‘ยชมานานํ มนุสฺสานํ, ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ;

กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ, กตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลนฺติฯ

‘‘จตฺตาโร จ ปฏิปนฺนา, จตฺตาโร จ ผเล ฐิตา;

เอส สงฺโฆ อุชุภูโต, ปญฺญาสีลสมาหิโตฯ

‘‘ยชมานานํ มนุสฺสานํ, ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ;

กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ, สงฺเฆ ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ [สํ. นิ. 1.262; วิ. ว. 642, 751]ฯ

‘‘เอโส หิ สงฺโฆ วิปุโล มหคฺคโต,

เอสปฺปเมยฺโย อุทธีว สาคโร;

เอเต หิ เสฏฺฐา นรวีรสาวกา [นรสีหสาวกา (ก.)],

ปภงฺกรา ธมฺมมุทีรยนฺติฯ

‘‘เตสํ สุทินฺนํ สุหุตํ สุยิฏฺฐํ,

เย สงฺฆมุทฺทิสฺส ททนฺติ ทานํ;

สา ทกฺขิณา สงฺฆคตา ปติฏฺฐิตา,

มหปฺผลา โลกวิทูน วณฺณิตาฯ

‘‘เอตาทิสํ ยญฺญมนุสฺสรนฺตา,

เย เวทชาตา วิจรนฺติ [วิหรนฺติ (สี. ก.)] โลเก;

วิเนยฺย มจฺเฉรมลํ สมูลํ,

อนินฺทิตา สคฺคมุเปนฺติ ฐาน’’นฺติ [วิ. ว. 645, 754]ฯ

อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผลนฺติฯ

น วตฺตพฺพํ สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผลนฺติกถา นิฏฺฐิตาฯ

17. สตฺตรสมวคฺโค

(175) 10. น วตฺตพฺพํ พุทฺธสฺสทินฺนํ มหปฺผลนฺติกถา

[799] น วตฺตพฺพํ – ‘‘พุทฺธสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ ภควา ทฺวิปทานํ อคฺโค, ทฺวิปทานํ เสฏฺโฐ, ทฺวิปทานํ ปโมกฺโข, ทฺวิปทานํ อุตฺตโม, ทฺวิปทานํ ปวโร อสโม อสมสโม อปฺปฏิสโม อปฺปฏิภาโค อปฺปฏิปุคฺคโลติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ภควา ทฺวิปทานํ อคฺโค, ทฺวิปทานํ เสฏฺโฐ, ทฺวิปทานํ ปโมกฺโข, ทฺวิปทานํ อุตฺตโม, ทฺวิปทานํ ปวโร อสโม อสมสโม อปฺปฏิสโม อปฺปฏิภาโค อปฺปฏิปุคฺคโล, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘พุทฺธสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติฯ

น วตฺตพฺพํ – ‘‘พุทฺธสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ โกจิ พุทฺเธน สมสโม – สีเลน สมาธินา ปญฺญายาติ? นตฺถิ ฯ หญฺจิ นตฺถิ โกจิ พุทฺเธน สมสโม – สีเลน สมาธินา ปญฺญาย, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘พุทฺธสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติฯ

น วตฺตพฺพํ – ‘‘พุทฺธสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา –

‘‘นยิมสฺมิํ วา โลเก ปรสฺมิํ วา ปน,

พุทฺเธน เสฏฺโฐ จ สโม จ วิชฺชติ;

ยมาหุเนยฺยานํ อคฺคตํ คโต,

ปุญฺญตฺถิกานํ วิปุลปฺผเลสิน’’นฺติ [วิ. ว. 1047]ฯ

อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ พุทฺธสฺส ทินฺนํ มหปฺผลนฺติฯ

น วตฺตพฺพํ พุทฺธสฺส ทินฺนํ มหปฺผลนฺติกถา นิฏฺฐิตาฯ

17. สตฺตรสมวคฺโค