[798] น วตฺตพฺพํ – ‘‘สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘สงฺเฆ, โคตมิ, เทหิ, สงฺเฆ เต ทินฺเน อหญฺเจว ปูชิโต ภวิสฺสามิ สงฺโฆ จา’’ติ [ม. นิ. 3.376]ฯ อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผลนฺติฯ
น วตฺตพฺพํ – ‘‘สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ สกฺโก เทวานมินฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ –
‘‘ยชมานานํ มนุสฺสานํ, ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ;
กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ, กตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลนฺติฯ
‘‘จตฺตาโร จ ปฏิปนฺนา, จตฺตาโร จ ผเล ฐิตา;
เอส สงฺโฆ อุชุภูโต, ปญฺญาสีลสมาหิโตฯ
‘‘ยชมานานํ มนุสฺสานํ, ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ;
กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ, สงฺเฆ ทินฺนํ มหปฺผล’’นฺติ [สํ. นิ. 1.262; วิ. ว. 642, 751]ฯ
‘‘เอโส หิ สงฺโฆ วิปุโล มหคฺคโต,
เอสปฺปเมยฺโย อุทธีว สาคโร;
เอเต หิ เสฏฺฐา นรวีรสาวกา [นรสีหสาวกา (ก.)],
ปภงฺกรา ธมฺมมุทีรยนฺติฯ
‘‘เตสํ สุทินฺนํ สุหุตํ สุยิฏฺฐํ,
เย สงฺฆมุทฺทิสฺส ททนฺติ ทานํ;
สา ทกฺขิณา สงฺฆคตา ปติฏฺฐิตา,
มหปฺผลา โลกวิทูน วณฺณิตาฯ
‘‘เอตาทิสํ ยญฺญมนุสฺสรนฺตา,
เย เวทชาตา วิจรนฺติ [วิหรนฺติ (สี. ก.)] โลเก;
วิเนยฺย มจฺเฉรมลํ สมูลํ,
อนินฺทิตา สคฺคมุเปนฺติ ฐาน’’นฺติ [วิ. ว. 645, 754]ฯ
อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผลนฺติฯ
น วตฺตพฺพํ สงฺฆสฺส ทินฺนํ มหปฺผลนฺติกถา นิฏฺฐิตาฯ
17. สตฺตรสมวคฺโค