ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล สญฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปยฺยาติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, มหาสมุทฺโท ฐิตธมฺโม เวลํ นาติวตฺตติ; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, ยํ มยา สาวกานํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ ตํ มม สาวกา ชีวิตเหตุปิ นาติกฺกมนฺตี’’ติ [จูฬว. 385; อ. นิ. 8.20; อุทา. 45]! อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตา ฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล สญฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปยฺยา’’ติฯ

ชีวิตา โวโรปนกถา นิฏฺฐิตาฯ

12. ทฺวาทสมวคฺโค

(124) 9. ทุคฺคติกถา

[650] ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคตีติ? อามนฺตาฯ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อาปายิเก รูเป รชฺเชยฺยาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อาปายิเก รูเป รชฺเชยฺย, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคตี’’ติฯ

ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคตีติ? อามนฺตาฯ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อาปายิเก สทฺเท…เป.… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ…เป.… อมนุสฺสิตฺถิยา ติรจฺฉานคติตฺถิยา นาคกญฺญาย เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสเวยฺย, อเชฬกํ ปฏิคฺคณฺเหยฺย, กุกฺกุฏสูกรํ ปฏิคฺคณฺเหยฺย, หตฺถิควสฺสวฬวํ ปฏิคฺคณฺเหยฺย… ติตฺติรวฏฺฏกโมรกปิญฺชรํ [… กปิญฺชลํ (สฺยา. กํ. ปี.)] ปฏิคฺคณฺเหยฺยาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล ติตฺติรวฏฺฏกโมรกปิญฺชรํ ปฏิคฺคณฺเหยฺย, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคตี’’ติฯ

[651] ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคติ, ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อาปายิเก รูเป รชฺเชยฺยาติ? อามนฺตาฯ อรหโต ปหีนา ทุคฺคติ, อรหา อาปายิเก รูเป รชฺเชยฺยาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคติ, ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อาปายิเก สทฺเท… คนฺเธ… รเส… โผฏฺฐพฺเพ…เป.… ติตฺติรวฏฺฏกโมรกปิญฺชรํ ปฏิคฺคณฺเหยฺยาติ? อามนฺตา ฯ

อรหโต ปหีนา ทุคฺคติ, อรหา ติตฺติรวฏฺฏกโมรกปิญฺชรํ ปฏิคฺคณฺเหยฺยาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

อรหโต ปหีนา ทุคฺคติ, น จ อรหา อาปายิเก รูเป รชฺเชยฺยาติ? อามนฺตาฯ ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคติ, น จ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล อาปายิเก รูเป รชฺเชยฺยาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรหโต ปหีนา ทุคฺคติ, น จ อรหา อาปายิเก สทฺเท…เป.… คนฺเธ…เป.… รเส…เป.… โผฏฺฐพฺเพ…เป.… อมนุสฺสิตฺถิยา ติรจฺฉานคติตฺถิยา นาคกญฺญาย เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสเวยฺย, อเชฬกํ ปฏิคฺคณฺเหยฺย, กุกฺกุฏสูกรํ ปฏิคฺคณฺเหยฺย, หตฺถิควสฺสวฬวํ ปฏิคฺคณฺเหยฺย…เป.… ติตฺติรวฏฺฏกโมรกปิญฺชรํ ปฏิคฺคณฺเหยฺยาติ? อามนฺตา ฯ ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคติ, น จ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล ติตฺติรวฏฺฏกโมรกปิญฺชรํ ปฏิคฺคณฺเหยฺยาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

[652] [อฏฺฐกถานุโลมํ ปรวาทีปุจฺฉาลกฺขณํฯ ตถาปายํ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปุริมาโย จ อิมิสฺสํ ทุคฺคติกถายํ ปรวาทิสฺสาติ คเหตพฺพา วิย ทิสฺสนฺติ] น วตฺตพฺพํ – ‘‘ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคตี’’ติ? อามนฺตาฯ ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล นิรยํ อุปปชฺเชยฺย…เป.… ติรจฺฉานโยนิํ อุปปชฺเชยฺย… เปตฺติวิสยํ อุปปชฺเชยฺยาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพฯ เตน หิ ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคตีติฯ

ทุคฺคติกถา นิฏฺฐิตาฯ

12. ทฺวาทสมวคฺโค

(125) 10. สตฺตมภวิกกถา

[653] น วตฺตพฺพํ ‘‘สตฺตมภวิกสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคตี’’ติ? อามนฺตาฯ สตฺตมภวิโก ปุคฺคโล นิรยํ อุปปชฺเชยฺย, ติรจฺฉานโยนิํ อุปปชฺเชยฺย, เปตฺติวิสยํ อุปปชฺเชยฺยาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพฯ เตน หิ สตฺตมภวิกสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา ทุคฺคตีติฯ

สตฺตมภวิกกถา นิฏฺฐิตาฯ

ทฺวาทสมวคฺโคฯ

ตสฺสุทฺทานํ –