‘‘ยถา วาริวหา ปูรา, ปริปูเรนฺติ สาครํ;

เอวเมว อิโต ทินฺนํ, เปตานํ อุปกปฺปติฯ

‘‘น หิ ตตฺถ กสี อตฺถิ, โครกฺเขตฺถ น วิชฺชติ;

วณิชฺชา ตาทิสี นตฺถิ, หิรญฺเญน กยากยํ [กยกฺกยํ (สี. ปี.)];

อิโต ทินฺเนน ยาเปนฺติ, เปตา กาลงฺกตา ตหิ’’นฺติ [ขุ. ปา. 7.6; เป. ว. 19]ฯ

อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ อิโต ทินฺเนน ตตฺถ ยาเปนฺตีติฯ

[491] น วตฺตพฺพํ – ‘‘อิโต ทินฺเนน ตตฺถ ยาเปนฺตี’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘ปญฺจิมานิ, ภิกฺขเว, ฐานานิ สมฺปสฺสนฺตา มาตาปิตโร ปุตฺตํ อิจฺฉนฺติ กุเล ชายมานํ! กตมานิ ปญฺจ? ภโฏ วา โน ภริสฺสติ, กิจฺจํ วา โน กริสฺสติ, กุลวํโส จิรํ ฐสฺสติ, ทายชฺชํ ปฏิปชฺชิสฺสติ, อถ วา ปน เปตานํ กาลงฺกตานํ ทกฺขิณํ อนุปฺปทสฺสติ – อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ ฐานานิ สมฺปสฺสนฺตา มาตาปิตโร ปุตฺตํ อิจฺฉนฺติ กุเล ชายมาน’’นฺติฯ

‘‘ปญฺจ ฐานานิ สมฺปสฺสํ, ปุตฺตํ อิจฺฉนฺติ ปณฺฑิตา;

ภโฏ วา โน ภริสฺสติ, กิจฺจํ วา โน กริสฺสติฯ

‘‘กุลวํโส จิรํ ติฏฺเฐ, ทายชฺชํ ปฏิปชฺชติ;

อถ วา ปน เปตานํ, ทกฺขิณํ อนุปฺปทสฺสติฯ

‘‘ฐานาเนตานิ สมฺปสฺสํ, ปุตฺตํ อิจฺฉนฺติ ปณฺฑิตา;

ตสฺมา สนฺโต สปฺปุริสา, กตญฺญู กตเวทิโนฯ

‘‘ภรนฺติ มาตาปิตโร, ปุพฺเพ กตมนุสฺสรํ;

กโรนฺติ เตสํ กิจฺจานิ, ยถา ตํ ปุพฺพการินํฯ

‘‘โอวาทการี ภฏโปสี, กุลวํสํ อหาปยํ;

สทฺโธ สีเลน สมฺปนฺโน, ปุตฺโต โหติ ปสํสิโย’’ติ [อ. นิ. 5.31]ฯ

อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ อิโต ทินฺเนน ตตฺถ ยาเปนฺตีติฯ

อิโต ทินฺนกถา นิฏฺฐิตาฯ

7. สตฺตมวคฺโค