(48) 6. สมฺมุติญาณกถา

[434] น วตฺตพฺพํ – ‘‘สมฺมุติญาณํ สจฺจารมฺมณญฺเญว น อญฺญารมฺมณ’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ ปถวีกสิณํ สมาปตฺติํ สมาปนฺนสฺส อตฺถิ ญาณํ, ปถวีกสิณญฺจ สมฺมุติสจฺจมฺหีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ปถวีกสิณํ สมาปตฺติํ สมาปนฺนสฺส อตฺถิ ญาณํ, ปถวีกสิณญฺจ สมฺมุติสจฺจมฺหิ, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘สมฺมุติญาณํ สจฺจารมฺมณญฺเญว น อญฺญารมฺมณ’’นฺติฯ

น วตฺตพฺพํ – ‘‘สมฺมุติญาณํ สจฺจารมฺมณญฺเญว น อญฺญารมฺมณ’’นฺติ? อามนฺตา…เป.… นนุ อาโปกสิณํ…เป.… เตโชกสิณํ…เป.… คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารํ ททนฺตสฺส อตฺถิ ญาณํ, คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขาโร จ สมฺมุติสจฺจมฺหีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารํ ททนฺตสฺส อตฺถิ ญาณํ, คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขาโร จ สมฺมุติสจฺจมฺหิ, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘สมฺมุติญาณํ สจฺจารมฺมณญฺเญว น อญฺญารมฺมณ’’นฺติฯ

[435] สมฺมุติญาณํ สจฺจารมฺมณญฺเญว น อญฺญารมฺมณนฺติ? อามนฺตา ฯ เตน ญาเณน ทุกฺขํ ปริชานาติ, สมุทยํ ปชหติ, นิโรธํ สจฺฉิกโรติ, มคฺคํ ภาเวตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สมฺมุติญาณกถา นิฏฺฐิตาฯ

5. ปญฺจมวคฺโค

(49) 7. จิตฺตารมฺมณกถา

[436] เจโตปริยาเย ญาณํ จิตฺตารมฺมณญฺเญว น อญฺญารมฺมณนฺติ? อามนฺตาฯ นนุ อตฺถิ โกจิ ‘‘สราคํ จิตฺตํ สราคํ จิตฺต’’นฺติ ปชานาตีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อตฺถิ โกจิ ‘‘สราคํ จิตฺตํ สราคํ จิตฺต’’นฺติ ปชานาติ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘เจโตปริยาเย ญาณํ จิตฺตารมฺมณญฺเญว น อญฺญารมฺมณ’’นฺติฯ

นนุ อตฺถิ โกจิ วีตราคํ จิตฺตํ…เป.… สโทสํ จิตฺตํ… วีตโทสํ จิตฺตํ… สโมหํ จิตฺตํ… วีตโมหํ จิตฺตํ… สํขิตฺตํ จิตฺตํ… วิกฺขิตฺตํ จิตฺตํ… มหคฺคตํ จิตฺตํ… อมหคฺคตํ จิตฺตํ… สอุตฺตรํ จิตฺตํ… อนุตฺตรํ จิตฺตํ… สมาหิตํ จิตฺตํ… อสมาหิตํ จิตฺตํ… วิมุตฺตํ จิตฺตํ…เป.… อวิมุตฺตํ จิตฺตํ ‘‘อวิมุตฺตํ จิตฺต’’นฺติ ปชานาตีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อตฺถิ โกจิ ‘‘อวิมุตฺตํ จิตฺตํ อวิมุตฺตํ จิตฺต’’นฺติ ปชานาติ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘เจโตปริยาเย ญาณํ จิตฺตารมฺมณญฺเญว น อญฺญารมฺมณ’’นฺติฯ