ตสฺสิมานิ สตฺต รตนานิ ภวนฺติ, เสยฺยถิทํ – จกฺกรตนํ, หตฺถิรตนํ, อสฺสรตนํ , มณิรตนํ, อิตฺถิรตนํ, คหปติรตนํ, ปริณายกรตนเมว สตฺตมํฯ ปโรสหสฺสํ โข ปนสฺส ปุตฺตา ภวนฺติ สูรา วีรงฺครูปา ปรเสนปฺปมทฺทนาฯ โส อิมํ ปถวิํ สาครปริยนฺตํ อทณฺเฑน อสตฺเถน ธมฺเมน อภิวิชิย อชฺฌาวสติฯ สเจ โข ปน อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชติ, อรหํ โหติ สมฺมาสมฺพุทฺโธ โลเก วิวฏฺฏจฺฉโท’’ติ [ที. นิ. 3.200]ฯ อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ ลกฺขณสมนฺนาคโต โพธิสตฺโตติฯ

ลกฺขณกถา นิฏฺฐิตาฯ

4. จตุตฺถวคฺโค

(40) 8. นิยาโมกฺกนฺติกถา

[403] โพธิสตฺโต กสฺสปสฺส ภควโต ปาวจเน โอกฺกนฺตนิยาโม จริตพฺรหฺมจริโยติ [ม. นิ. 2.282 ฆฏิการสุตฺตํ นิสฺสาย ปุจฺฉติ]? อามนฺตาฯ โพธิสตฺโต กสฺสปสฺส ภควโต สาวโกติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

โพธิสตฺโต กสฺสปสฺส ภควโต สาวโกติ? อามนฺตาฯ สาวโก หุตฺวา พุทฺโธ โหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สาวโก หุตฺวา พุทฺโธ โหตีติ? อามนฺตาฯ อนุสฺสวิโยติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

อนุสฺสวิโยติ ? อามนฺตาฯ นนุ ภควา สยมฺภูติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ภควา สยมฺภู, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อนุสฺสวิโย’’ติฯ

โพธิสตฺโต กสฺสปสฺส ภควโต ปาวจเน โอกฺกนฺตนิยาโม จริตพฺรหฺมจริโยติ? อามนฺตาฯ ภควตา โพธิยา มูเล ตีเณว สามญฺญผลานิ อภิสมฺพุทฺธานีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

นนุ ภควตา โพธิยา มูเล จตฺตาริ สามญฺญผลานิ อภิสมฺพุทฺธานีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ภควตา โพธิยา มูเล จตฺตาริ สามญฺญผลานิ อภิสมฺพุทฺธานิ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘โพธิสตฺโต กสฺสปสฺส ภควโต ปาวจเน โอกฺกนฺตนิยาโม จริตพฺรหฺมจริโย’’ติฯ