เมนู

อตฺถิ อรหโต ปรวิตารณาติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘ยสฺมิํ, ภิกฺขเว, สมเย อริยสาวกสฺส วิรชํ วีตมลํ ธมฺมจกฺขุํ อุทปาทิ – ‘ยํ กิญฺจิ สมุทยธมฺมํ, สพฺพํ ตํ นิโรธธมฺม’นฺติ, สห ทสฺสนุปฺปาทา, ภิกฺขเว, อริยสาวกสฺส ตีณิ สํโยชนานิ ปหียนฺติ – สกฺกายทิฏฺฐิ, วิจิกิจฺฉา, สีลพฺพตปรามาโส’’ติ! อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘อตฺถิ อรหโต ปรวิตารณา’’ติฯ

อตฺถิ อรหโต ปรวิตารณาติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา –

‘‘นาหํ สหิสฺสามิ [คมิสฺสามิ (สี. สฺยา. ก.), สมีหามิ (ปี.)] ปโมจนาย,

กถงฺกถิํ โธตก กญฺจิ [กิญฺจิ (ก.)] โลเก;

ธมฺมญฺจ เสฏฺฐํ อภิชานมาโน,

เอวํ ตุวํ โอฆมิมํ ตเรสี’’ติ [สุ. นิ. 1070 สุตฺตนิปาเต; จูฬนิ. 33 โธตกมาณวปุจฺฉานิทฺเทส]

อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘อตฺถิ อรหโต ปรวิตารณา’’ติฯ

น วตฺตพฺพํ – ‘‘อตฺถิ อรหโต ปรวิตารณา’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ อรหโต อิตฺถิปุริสานํ นามโคตฺตํ ปเร วิตาเรยฺยุํ, มคฺคามคฺคํ ปเร วิตาเรยฺยุํ, ติณกฏฺฐวนปฺปตีนํ นามํ ปเร วิตาเรยฺยุนฺติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อรหโต อิตฺถิปุริสานํ นามโคตฺตํ ปเร วิตาเรยฺยุํ, มคฺคามคฺคํ ปเร วิตาเรยฺยุํ, ติณกฏฺฐวนปฺปตีนํ นามํ ปเร วิตาเรยฺยุํ, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อตฺถิ อรหโต ปรวิตารณา’’ติฯ

อรหโต อิตฺถิปุริสานํ นามโคตฺตํ ปเร วิตาเรยฺยุํ, มคฺคามคฺคํ ปเร วิตาเรยฺยุํ, ติณกฏฺฐวนปฺปตีนํ นามํ ปเร วิตาเรยฺยุนฺติ, อตฺถิ อรหโต ปรวิตารณาติ? อามนฺตาฯ อรหโต โสตาปตฺติผลํ วา สกทาคามิผลํ วา อนาคามิผลํ วา อรหตฺตํ วา ปเร วิตาเรยฺยุนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

ปรวิตารณกถา นิฏฺฐิตาฯ

2. ทุติยวคฺโค

(14) 5. วจีเภทกถา

[326] สมาปนฺนสฺส อตฺถิ วจีเภโทติ? อามนฺตาฯ สพฺพตฺถ สมาปนฺนานํ อตฺถิ วจีเภโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สมาปนฺนสฺส อตฺถิ วจีเภโทติ? อามนฺตาฯ สพฺพทา สมาปนฺนานํ อตฺถิ วจีเภโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สมาปนฺนสฺส อตฺถิ วจีเภโทติ? อามนฺตาฯ สพฺเพสํ สมาปนฺนานํ อตฺถิ วจีเภโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สมาปนฺนสฺส อตฺถิ วจีเภโทติ? อามนฺตาฯ สพฺพสมาปตฺตีสุ อตฺถิ วจีเภโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สมาปนฺนสฺส อตฺถิ วจีเภโทติ? อามนฺตาฯ สมาปนฺนสฺส อตฺถิ กายเภโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สมาปนฺนสฺส นตฺถิ กายเภโทติ? อามนฺตาฯ สมาปนฺนสฺส นตฺถิ วจีเภโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สมาปนฺนสฺส อตฺถิ วาจา, อตฺถิ วจีเภโทติ? อามนฺตาฯ สมาปนฺนสฺส อตฺถิ กาโย, อตฺถิ กายเภโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

สมาปนฺนสฺส อตฺถิ กาโย, นตฺถิ กายเภโทติ? อามนฺตาฯ สมาปนฺนสฺส อตฺถิ วาจา, นตฺถิ วจีเภโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

[327] ทุกฺขนฺติ ชานนฺโต ทุกฺขนฺติ วาจํ ภาสตีติ? อามนฺตาฯ สมุทโยติ ชานนฺโต สมุทโยติ วาจํ ภาสตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

ทุกฺขนฺติ ชานนฺโต ทุกฺขนฺติ วาจํ ภาสตีติ? อามนฺตาฯ นิโรโธติ ชานนฺโต นิโรโธติ วาจํ ภาสตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

ทุกฺขนฺติ ชานนฺโต ทุกฺขนฺติ วาจํ ภาสตีติ? อามนฺตาฯ มคฺโคติ ชานนฺโต มคฺโคติ วาจํ ภาสตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ