ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

อภิธมฺมปิฏเก

ปุคฺคลปญฺญตฺติปาฬิ

มาติกา

1. เอกกอุทฺเทโส

[1] ฉ ปญฺญตฺติโย – ขนฺธปญฺญตฺติ, อายตนปญฺญตฺติ, ธาตุปญฺญตฺติ, สจฺจปญฺญตฺติ, อินฺทฺริยปญฺญตฺติ, ปุคฺคลปญฺญตฺตีติฯ

[2] กิตฺตาวตา ขนฺธานํ ขนฺธปญฺญตฺติ? ยาวตา ปญฺจกฺขนฺธา – รูปกฺขนฺโธ, เวทนากฺขนฺโธ, สญฺญากฺขนฺโธ, สงฺขารกฺขนฺโธ, วิญฺญาณกฺขนฺโธ; เอตฺตาวตา ขนฺธานํ ขนฺธปญฺญตฺติฯ

[3] กิตฺตาวตา อายตนานํ อายตนปญฺญตฺติ? ยาวตา ทฺวาทสายตนานิ – จกฺขายตนํ, รูปายตนํ, โสตายตนํ, สทฺทายตนํ, ฆานายตนํ, คนฺธายตนํ, ชิวฺหายตนํ, รสายตนํ, กายายตนํ, โผฏฺฐพฺพายตนํ, มนายตนํ, ธมฺมายตนํ; เอตฺตาวตา อายตนานํ อายตนปญฺญตฺติฯ

[4] กิตฺตาวตา ธาตูนํ ธาตุปญฺญตฺติ? ยาวตา อฏฺฐารส ธาตุโย – จกฺขุธาตุ, รูปธาตุ, จกฺขุวิญฺญาณธาตุ, โสตธาตุ, สทฺทธาตุ, โสตวิญฺญาณธาตุ, ฆานธาตุ, คนฺธธาตุ, ฆานวิญฺญาณธาตุ, ชิวฺหาธาตุ, รสธาตุ, ชิวฺหาวิญฺญาณธาตุ, กายธาตุ, โผฏฺฐพฺพธาตุ, กายวิญฺญาณธาตุ, มโนธาตุ, ธมฺมธาตุ, มโนวิญฺญาณธาตุ; เอตฺตาวตา ธาตูนํ ธาตุปญฺญตฺติฯ

[5] กิตฺตาวตา สจฺจานํ สจฺจปญฺญตฺติ? ยาวตา จตฺตาริ สจฺจานิ – ทุกฺขสจฺจํ, สมุทยสจฺจํ, นิโรธสจฺจํ, มคฺคสจฺจํ; เอตฺตาวตา สจฺจานํ สจฺจปญฺญตฺติฯ

[6] กิตฺตาวตา อินฺทฺริยานํ อินฺทฺริยปญฺญตฺติ? ยาวตา พาวีสตินฺทฺริยานิ – จกฺขุนฺทฺริยํ, โสตินฺทฺริยํ, ฆานินฺทฺริยํ, ชิวฺหินฺทฺริยํ, กายินฺทฺริยํ, มนินฺทฺริยํ, อิตฺถินฺทฺริยํ, ปุริสินฺทฺริยํ, ชีวิตินฺทฺริยํ, สุขินฺทฺริยํ, ทุกฺขินฺทฺริยํ, โสมนสฺสินฺทฺริยํ, โทมนสฺสินฺทฺริยํ, อุเปกฺขินฺทฺริยํ, สทฺธินฺทฺริยํ, วีริยินฺทฺริยํ, สตินฺทฺริยํ, สมาธินฺทฺริยํ, ปญฺญินฺทฺริยํ, อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยํ, ยํ, อญฺญาตาวินฺทฺริยํ; เอตฺตาวตา อินฺทฺริยานํ อินฺทฺริยปญฺญตฺติฯ

[7] กิตฺตาวตา ปุคฺคลานํ ปุคฺคลปญฺญตฺติ?

(1) สมยวิมุตฺโต

(2) อสมยวิมุตฺโต

(3) กุปฺปธมฺโม

(4) อกุปฺปธมฺโม

(5) ปริหานธมฺโม

(6) อปริหานธมฺโม

(7) เจตนาภพฺโพ

(8) อนุรกฺขณาภพฺโพ

(9) ปุถุชฺชโน

(10) โคตฺรภู

(11) ภยูปรโต

(12) อภยูปรโต

(13) ภพฺพาคมโน

(14) อภพฺพาคมโน

(15) นิยโต

(16) อนิยโต