เมนู

(35. ก) อโยนิโส มนสิกาโร

[936] ตตฺถ กตโม อโยนิโส มนสิกาโร? อนิจฺเจ ‘‘นิจฺจ’’นฺติ อโยนิโส มนสิกาโร, ทุกฺเข ‘‘สุข’’นฺติ อโยนิโส มนสิกาโร, อนตฺตนิ ‘‘อตฺตา’’ติ อโยนิโส มนสิกาโร, อสุเภ ‘‘สุภ’’นฺติ อโยนิโส มนสิกาโร, สจฺจวิปฺปฏิกุเลน วา จิตฺตสฺส อาวฏฺฏนา อนาวฏฺฏนา อาโภโค สมนฺนาหาโร มนสิกาโร – อยํ วุจฺจติ ‘‘อโยนิโส มนสิกาโร’’ฯ

(ข) กุมฺมคฺคเสวนา

ตตฺถ กตมา กุมฺมคฺคเสวนา? ตตฺถ กตโม กุมฺมคฺโค? มิจฺฉาทิฏฺฐิ, มิจฺฉาสงฺกปฺโป, มิจฺฉาวาจา, มิจฺฉากมฺมนฺโต, มิจฺฉาอาชีโว, มิจฺฉาวายาโม, มิจฺฉาสติ, มิจฺฉาสมาธิ – อยํ วุจฺจติ ‘‘กุมฺมคฺโค’’ฯ ยา อิมสฺส กุมฺมคฺคสฺส เสวนา นิเสวนา สํเสวนา ภชนา สมฺภชนา ภตฺติ สมฺภตฺติ ตํสมฺปวงฺกตา – อยํ วุจฺจติ ‘‘กุมฺมคฺคเสวนา’’ฯ

(ค) เจตโส จ ลีนตฺตํ

ตตฺถ กตมํ เจตโส จ ลีนตฺตํ? ยา จิตฺตสฺส อกลฺยตา อกมฺมญฺญตา โอลียนา สลฺลียนา ลีนํ ลียนา ลียิตตฺตํ ถินํ ถิยนา ถิยิตตฺตํ จิตฺตสฺส – อิทํ วุจฺจติ ‘‘เจตโส จ ลีนตฺตํ’’ฯ

ติกํฯ

4. จตุกฺกนิทฺเทโส

(1) จตฺตาโร อาสวา

[937] ตตฺถ กตเม จตฺตาโร อาสวา? กามาสโว, ภวาสโว, ทิฏฺฐาสโว, อวิชฺชาสโวฯ

(ก) กามาสโว

ตตฺถ กตโม กามาสโว? โย กาเมสุ กามจฺฉนฺโท กามราโค กามนนฺที กามตณฺหา กามสิเนโห กามปริฬาโห กามมุจฺฉา กามชฺโฌสานํ – อยํ วุจฺจติ ‘‘กามาสโว’’ฯ

(ข) ภวาสโว

ตตฺถ กตโม ภวาสโว? โย ภเวสุ ภวจฺฉนฺโท…เป.… ภวชฺโฌสานํ – อยํ วุจฺจติ ‘‘ภวาสโว’’ฯ