ทุกฺขสจฺจํ สิยา อชฺฌตฺตารมฺมณํ, สิยา พหิทฺธารมฺมณํ, สิยา อชฺฌตฺตพหิทฺธารมฺมณํ , สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘อชฺฌตฺตารมฺมณ’’นฺติปิ, ‘‘พหิทฺธารมฺมณ’’นฺติปิ, ‘‘อชฺฌตฺตพหิทฺธารมฺมณ’’นฺติปิฯ ตีณิ สจฺจานิ อนิทสฺสนอปฺปฏิฆาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สนิทสฺสนสปฺปฏิฆํ, สิยา อนิทสฺสนสปฺปฏิฆํ, สิยา อนิทสฺสนอปฺปฏิฆํฯ

2. ทุกํ

[218] สมุทยสจฺจํ เหตุฯ นิโรธสจฺจํ น เหตุฯ ทฺเว สจฺจา สิยา เหตู, สิยา น เหตูฯ ทฺเว สจฺจา สเหตุกาฯ นิโรธสจฺจํ อเหตุกํฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สเหตุกํ, สิยา อเหตุกํฯ ทฺเว สจฺจา เหตุสมฺปยุตฺตาฯ นิโรธสจฺจํ เหตุวิปฺปยุตฺตํฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา เหตุสมฺปยุตฺตํ, สิยา เหตุวิปฺปยุตฺตํฯ สมุทยสจฺจํ เหตุ เจว สเหตุกญฺจฯ นิโรธสจฺจํ น วตฺตพฺพํ – ‘‘เหตุ เจว สเหตุกญฺจา’’ติปิ, ‘‘สเหตุกญฺเจว น จ เหตู’’ติปิฯ มคฺคสจฺจํ สิยา เหตุ เจว สเหตุกญฺจ, สิยา สเหตุกญฺเจว น จ เหตุฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา เหตุ เจว สเหตุกญฺจ, สิยา สเหตุกญฺเจว น จ เหตุ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘เหตุ เจว สเหตุกญฺจา’’ติปิ, ‘‘สเหตุกญฺเจว น จ เหตู’’ติปิฯ สมุทยสจฺจํ เหตุ เจว เหตุสมฺปยุตฺตญฺจฯ นิโรธสจฺจํ น วตฺตพฺพํ – ‘‘เหตุ เจว เหตุสมฺปยุตฺตญฺจา’’ติปิ, ‘‘เหตุสมฺปยุตฺตญฺเจว น จ เหตู’’ติปิฯ มคฺคสจฺจํ สิยา เหตุ เจว เหตุสมฺปยุตฺตญฺจ, สิยา เหตุสมฺปยุตฺตญฺเจว น จ เหตุฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา เหตุ เจว เหตุสมฺปยุตฺตญฺจ, สิยา เหตุสมฺปยุตฺตญฺเจว น จ เหตุ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘เหตุ เจว เหตุสมฺปยุตฺตญฺจา’’ติปิ, ‘‘เหตุสมฺปยุตฺตญฺเจว น จ เหตู’’ติปิฯ นิโรธสจฺจํ น เหตุอเหตุกํฯ สมุทยสจฺจํ น วตฺตพฺพํ – ‘‘น เหตุสเหตุก’’นฺติปิ, ‘‘น เหตุอเหตุก’’นฺติปิฯ มคฺคสจฺจํ สิยา น เหตุสเหตุกํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘น เหตุสเหตุก’’นฺติปิ, ‘‘น เหตุอเหตุก’’นฺติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา น เหตุสเหตุกํ, สิยา น เหตุอเหตุกํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘น เหตุสเหตุก’’นฺติปิ, ‘‘น เหตุอเหตุก’’นฺติปิฯ

ตีณิ สจฺจานิ สปฺปจฺจยาฯ นิโรธสจฺจํ อปฺปจฺจยํฯ ตีณิ สจฺจานิ สงฺขตาฯ นิโรธสจฺจํ อสงฺขตํฯ ตีณิ สจฺจานิ อนิทสฺสนาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สนิทสฺสนํ, สิยา อนิทสฺสนํฯ ตีณิ สจฺจานิ อปฺปฏิฆาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สปฺปฏิฆํ, สิยา อปฺปฏิฆํฯ ตีณิ สจฺจานิ อรูปานิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา รูปํ, สิยา อรูปํฯ

ทฺเว สจฺจา โลกิยาฯ ทฺเว สจฺจา โลกุตฺตรา; เกนจิ วิญฺเญยฺยา, เกนจิ น วิญฺเญยฺยาฯ

สมุทยสจฺจํ อาสโวฯ ทฺเว สจฺจา โน อาสวาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อาสโว, สิยา โน อาสโวฯ ทฺเว สจฺจา สาสวาฯ ทฺเว สจฺจา อนาสวา ฯ สมุทยสจฺจํ อาสวสมฺปยุตฺตํฯ ทฺเว สจฺจา อาสววิปฺปยุตฺตาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อาสวสมฺปยุตฺตํ, สิยา อาสววิปฺปยุตฺตํฯ สมุทยสจฺจํ อาสโว เจว สาสวญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘อาสวา เจว สาสวา จา’’ติปิ, ‘‘สาสวา เจว โน จ อาสวา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อาสโว เจว สาสวญฺจ, สิยา สาสวญฺเจว โน จ อาสโวฯ สมุทยสจฺจํ อาสโว เจว อาสวสมฺปยุตฺตญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘อาสวา เจว อาสวสมฺปยุตฺตา จา’’ติปิ, ‘‘อาสวสมฺปยุตฺตา เจว โน จ อาสวา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อาสโว เจว อาสวสมฺปยุตฺตญฺจ , สิยา อาสวสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ อาสโว, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘อาสโว เจว อาสวสมฺปยุตฺตญฺจา’’ติปิ, ‘‘อาสวสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ อาสโว’’ติปิฯ ทฺเว สจฺจา อาสววิปฺปยุตฺตอนาสวาฯ สมุทยสจฺจํ น วตฺตพฺพํ – ‘‘อาสววิปฺปยุตฺตสาสว’’นฺติปิ, ‘‘อาสววิปฺปยุตฺตอนาสว’’นฺติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อาสววิปฺปยุตฺตสาสวํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘อาสววิปฺปยุตฺตสาสว’’นฺติปิ, ‘‘อาสววิปฺปยุตฺตอนาสว’’นฺติปิฯ

สมุทยสจฺจํ สํโยชนํฯ ทฺเว สจฺจา โน สํโยชนาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สํโยชนํ, สิยา โน สํโยชนํฯ ทฺเว สจฺจา สํโยชนิยาฯ ทฺเว สจฺจา อสํโยชนิยาฯ สมุทยสจฺจํ สํโยชนสมฺปยุตฺตํฯ ทฺเว สจฺจา สํโยชนวิปฺปยุตฺตาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สํโยชนสมฺปยุตฺตํ, สิยา สํโยชนวิปฺปยุตฺตํฯ สมุทยสจฺจํ สํโยชนญฺเจว สํโยชนิยญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘สํโยชนา เจว สํโยชนิยา จา’’ติปิ, ‘‘สํโยชนิยา เจว โน จ สํโยชนา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สํโยชนญฺเจว สํโยชนิยญฺจ, สิยา สํโยชนิยญฺเจว โน จ สํโยชนํฯ สมุทยสจฺจํ สํโยชนญฺเจว สํโยชนสมฺปยุตฺตญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘สํโยชนา เจว สํโยชนสมฺปยุตฺตา จา’’ติปิ, ‘‘สํโยชนสมฺปยุตฺตา เจว โน จ สํโยชนา’’ติปิฯ

ทุกฺขสจฺจํ สิยา สํโยชนญฺเจว สํโยชนสมฺปยุตฺตญฺจ, สิยา สํโยชนสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ สํโยชนํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘สํโยชนญฺเจว สํโยชนสมฺปยุตฺตญฺจา’’ติปิ, ‘‘สํโยชนสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ สํโยชน’’นฺติปิ ฯ ทฺเว สจฺจา สํโยชนวิปฺปยุตฺตอสํโยชนิยาฯ สมุทยสจฺจํ น วตฺตพฺพํ – ‘‘สํโยชนวิปฺปยุตฺตสํโยชนิย’’นฺติปิ, ‘‘สํโยชนวิปฺปยุตฺตอสํโยชนิย’’นฺติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สํโยชนวิปฺปยุตฺตสํโยชนิยํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘สํโยชนวิปฺปยุตฺตสํโยชนิย’’นฺติปิ, ‘‘สํโยชนวิปฺปยุตฺตอสํโยชนิย’’นฺติปิฯ

สมุทยสจฺจํ คนฺโถฯ ทฺเว สจฺจา โน คนฺถาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา คนฺโถ, สิยา โน คนฺโถฯ ทฺเว สจฺจา คนฺถนิยาฯ ทฺเว สจฺจา อคนฺถนิยาฯ ทฺเว สจฺจา คนฺถวิปฺปยุตฺตาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา คนฺถสมฺปยุตฺตา, สิยา คนฺถวิปฺปยุตฺตาฯ สมุทยสจฺจํ คนฺโถ เจว คนฺถนิยญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘คนฺถา เจว คนฺถนิยา จา’’ติปิ, ‘‘คนฺถนิยา เจว โน จ คนฺถา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา คนฺโถ เจว คนฺถนิยญฺจ, สิยา คนฺถนิยญฺเจว โน จ คนฺโถฯ สมุทยสจฺจํ คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺตญฺจ , สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺตญฺจา’’ติปิ, ‘‘คนฺถสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ คนฺโถ’’ติปิฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘คนฺถา เจว คนฺถสมฺปยุตฺตา จา’’ติปิ, ‘‘คนฺถสมฺปยุตฺตา เจว โน จ คนฺถา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺตญฺจ, สิยา คนฺถสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ คนฺโถ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘คนฺโถ เจว คนฺถสมฺปยุตฺตญฺจา’’ติปิ, ‘‘คนฺถสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ คนฺโถ’’ติปิฯ ทฺเว สจฺจา คนฺถวิปฺปยุตฺตอคนฺถนิยาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา คนฺถวิปฺปยุตฺตคนฺถนิยา, สิยา น วตฺตพฺพา – ‘‘คนฺถวิปฺปยุตฺตคนฺถนิยา’’ติปิ, ‘‘คนฺถวิปฺปยุตฺตอคนฺถนิยา’’ติปิฯ

สมุทยสจฺจํ โอโฆ…เป.… โยโค…เป.… นีวรณํฯ ทฺเว สจฺจา โน นีวรณาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา นีวรณํ, สิยา โน นีวรณํฯ ทฺเว สจฺจา นีวรณิยา ทฺเว สจฺจา อนีวรณิยาฯ สมุทยสจฺจํ นีวรณสมฺปยุตฺตํฯ ทฺเว สจฺจา นีวรณวิปฺปยุตฺตาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา นีวรณสมฺปยุตฺตํ, สิยา นีวรณวิปฺปยุตฺตํฯ สมุทยสจฺจํ นีวรณญฺเจว นีวรณิยญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘นีวรณา เจว นีวรณิยา จา’’ติปิ, ‘‘นีวรณิยา เจว โน จ นีวรณา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา นีวรณญฺเจว นีวรณิยญฺจ, สิยา นีวรณิยญฺเจว โน จ นีวรณํฯ สมุทยสจฺจํ นีวรณญฺเจว นีวรณสมฺปยุตฺตญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘นีวรณา เจว นีวรณสมฺปยุตฺตา จา’’ติปิ, ‘‘นีวรณสมฺปยุตฺตา เจว โน จ นีวรณา’’ติปิฯ

ทุกฺขสจฺจํ สิยา นีวรณญฺเจว นีวรณสมฺปยุตฺตญฺจ, สิยา นีวรณสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ นีวรณํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘นีวรณญฺเจว นีวรณสมฺปยุตฺตญฺจา’’ติปิ , ‘‘นีวรณสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ นีวรณ’’นฺติปิฯ ทฺเว สจฺจา นีวรณวิปฺปยุตฺตอนีวรณิยาฯ สมุทยสจฺจํ น วตฺตพฺพํ – ‘‘นีวรณวิปฺปยุตฺตนีวรณิย’’นฺติปิ, ‘‘นีวรณวิปฺปยุตฺตอนีวรณิย’’นฺติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา นีวรณวิปฺปยุตฺตนีวรณิยํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘นีวรณวิปฺปยุตฺตนีวรณิย’’นฺติปิ, ‘‘นีวรณวิปฺปยุตฺตอนีวรณิย’’นฺติปิฯ

ตีณิ สจฺจานิ โน ปรามาสาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา ปรามาโส, สิยา โน ปรามาโสฯ ทฺเว สจฺจา ปรามฏฺฐาฯ ทฺเว สจฺจา อปรามฏฺฐาฯ ทฺเว สจฺจา ปรามาสวิปฺปยุตฺตาฯ สมุทยสจฺจํ สิยา ปรามาสสมฺปยุตฺตํ, สิยา ปรามาสวิปฺปยุตฺตํฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา ปรามาสสมฺปยุตฺตํ, สิยา ปรามาสวิปฺปยุตฺตํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘ปรามาสสมฺปยุตฺต’’นฺติปิ, ‘‘ปรามาสวิปฺปยุตฺต’’นฺติปิฯ สมุทยสจฺจํ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ปรามาโส เจว ปรามฏฺฐญฺจา’’ติ, ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาโสฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘ปรามาสา เจว ปรามฏฺฐา จา’’ติปิ , ‘‘ปรามฏฺฐา เจว โน จ ปรามาสา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา ปรามาโส เจว ปรามฏฺฐญฺจ, สิยา ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาโสฯ ทฺเว สจฺจา ปรามาสวิปฺปยุตฺตอปรามฏฺฐาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา ปรามาสวิปฺปยุตฺตปรามฏฺฐา, สิยา น วตฺตพฺพา – ‘‘ปรามาสวิปฺปยุตฺตปรามฏฺฐา’’ติปิ, ‘‘ปรามาสวิปฺปยุตฺตอปรามฏฺฐา’’ติปิฯ

ทฺเว สจฺจา สารมฺมณาฯ นิโรธสจฺจํ อนารมฺมณํฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สารมฺมณํ, สิยา อนารมฺมณํฯ ตีณิ สจฺจานิ โน จิตฺตาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตํ, สิยา โน จิตฺตํฯ ทฺเว สจฺจา เจตสิกาฯ นิโรธสจฺจํ อเจตสิกํฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา เจตสิกํ, สิยา อเจตสิกํฯ ทฺเว สจฺจา จิตฺตสมฺปยุตฺตา ฯ นิโรธสจฺจํ จิตฺตวิปฺปยุตฺตํฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตสมฺปยุตฺตํ, สิยา จิตฺตวิปฺปยุตฺตํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘จิตฺเตน สมฺปยุตฺต’’นฺติปิ, ‘‘จิตฺเตน วิปฺปยุตฺต’’นฺติปิฯ ทฺเว สจฺจา จิตฺตสํสฏฺฐาฯ นิโรธสจฺจํ จิตฺตวิสํสฏฺฐํฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตสํสฏฺฐํ, สิยา จิตฺตวิสํสฏฺฐํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘จิตฺเตน สํสฏฺฐ’’นฺติปิ, ‘‘จิตฺเตน วิสํสฏฺฐ’’นฺติปิฯ ทฺเว สจฺจา จิตฺตสมุฏฺฐานาฯ นิโรธสจฺจํ โน จิตฺตสมุฏฺฐานํฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตสมุฏฺฐานํ, สิยา โน จิตฺตสมุฏฺฐานํฯ ทฺเว สจฺจา จิตฺตสหภุโนฯ นิโรธสจฺจํ โน จิตฺตสหภูฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตสหภู, สิยา โน จิตฺตสหภูฯ ทฺเว สจฺจา จิตฺตานุปริวตฺติโนฯ นิโรธสจฺจํ โน จิตฺตานุปริวตฺติฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตานุปริวตฺติ, สิยา โน จิตฺตานุปริวตฺติฯ ทฺเว สจฺจา จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานาฯ

นิโรธสจฺจํ โน จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานํ ฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานํ, สิยา โน จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานํฯ ทฺเว สจฺจา จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานสหภุโนฯ นิโรธสจฺจํ โน จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานสหภูฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานสหภู, สิยา โน จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานสหภูฯ ทฺเว สจฺจา จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานานุปริวตฺติโนฯ นิโรธสจฺจํ โน จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานานุปริวตฺติ ฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานานุปริวตฺติ, สิยา โน จิตฺตสํสฏฺฐสมุฏฺฐานานุปริวตฺติฯ ตีณิ สจฺจานิ พาหิราฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อชฺฌตฺตํ, สิยา พาหิรํฯ

ตีณิ สจฺจานิ โน อุปาทาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อุปาทา, สิยา โน อุปาทาฯ ตีณิ สจฺจานิ อนุปาทินฺนาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อุปาทินฺนํ, สิยา อนุปาทินฺนํฯ สมุทยสจฺจํ อุปาทานํฯ ทฺเว สจฺจา โน อุปาทานาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อุปาทานํ, สิยา โน อุปาทานํฯ ทฺเว สจฺจา อุปาทานิยาฯ ทฺเว สจฺจา อนุปาทานิยาฯ ทฺเว สจฺจา อุปาทานวิปฺปยุตฺตาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา อุปาทานสมฺปยุตฺตา, สิยา อุปาทานวิปฺปยุตฺตาฯ สมุทยสจฺจํ อุปาทานญฺเจว อุปาทานิยญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘อุปาทานา เจว อุปาทานิยา จา’’ติปิ, ‘‘อุปาทานิยา เจว โน จ อุปาทานา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อุปาทานญฺเจว อุปาทานิยญฺจ, สิยา อุปาทานิยญฺเจว โน จ อุปาทานํฯ สมุทยสจฺจํ สิยา อุปาทานญฺเจว อุปาทานสมฺปยุตฺตญฺจ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘อุปาทานญฺเจว อุปาทานสมฺปยุตฺตญฺจา’’ติปิ, ‘‘อุปาทานสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ อุปาทาน’’นฺติปิฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘อุปาทานา เจว อุปาทานสมฺปยุตฺตา จา’’ติปิ, ‘‘อุปาทานสมฺปยุตฺตา เจว โน จ อุปาทานา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อุปาทานญฺเจว อุปาทานสมฺปยุตฺตญฺจ, สิยา อุปาทานสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ อุปาทานํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘อุปาทานญฺเจว อุปาทานสมฺปยุตฺตญฺจา’’ ติปิ, ‘‘อุปาทานสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ อุปาทาน’’นฺติปิฯ ทฺเว สจฺจา อุปาทานวิปฺปยุตฺตอนุปาทานิยาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา อุปาทานวิปฺปยุตฺตอุปาทานิยา, สิยา น วตฺตพฺพา – ‘‘อุปาทานวิปฺปยุตฺตอุปาทานิยา’’ติปิ, ‘‘อุปาทานวิปฺปยุตฺตอนุปาทานิยา’’ติปิฯ

สมุทยสจฺจํ กิเลโสฯ ทฺเว สจฺจา โน กิเลสาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา กิเลโส, สิยา โน กิเลโสฯ ทฺเว สจฺจา สํกิเลสิกาฯ ทฺเว สจฺจา อสํกิเลสิกาฯ สมุทยสจฺจํ สํกิลิฏฺฐํฯ ทฺเว สจฺจา อสํกิลิฏฺฐาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สํกิลิฏฺฐํ, สิยา อสํกิลิฏฺฐํฯ สมุทยสจฺจํ กิเลสสมฺปยุตฺตํฯ ทฺเว สจฺจา กิเลสวิปฺปยุตฺตาฯ

ทุกฺขสจฺจํ สิยา กิเลสสมฺปยุตฺตํ, สิยา กิเลสวิปฺปยุตฺตํฯ สมุทยสจฺจํ กิเลโส เจว สํกิเลสิกญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘กิเลสา เจว สํกิเลสิกา จา’’ติปิ, ‘‘สํกิเลสิกา เจว โน จ กิเลสา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา กิเลโส เจว สํกิเลสิกญฺจ, สิยา สํกิเลสิกญฺเจว โน จ กิเลโสฯ สมุทยสจฺจํ กิเลโส เจว สํกิลิฏฺฐญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘กิเลสา เจว สํกิลิฏฺฐา จา’’ติปิ, ‘‘สํกิลิฏฺฐา เจว โน จ กิเลสา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา กิเลโส เจว สํกิลิฏฺฐญฺจ, สิยา สํกิลิฏฺฐญฺเจว โน จ กิเลโส, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘กิเลโส เจว สํกิลิฏฺฐญฺจา’’ติปิ, ‘‘สํกิลิฏฺฐญฺเจว โน จ กิเลโส’’ติปิฯ สมุทยสจฺจํ กิเลโส เจว กิเลสสมฺปยุตฺตญฺจฯ ทฺเว สจฺจา น วตฺตพฺพา – ‘‘กิเลสา เจว กิเลสสมฺปยุตฺตา จา’’ติปิ, ‘‘กิเลสสมฺปยุตฺตา เจว โน จ กิเลสา’’ติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา กิเลโส เจว กิเลสสมฺปยุตฺตญฺจ , สิยา กิเลสสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ กิเลโส, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘กิเลโส เจว กิเลสสมฺปยุตฺตญฺจา’’ ติปิ, ‘‘กิเลสสมฺปยุตฺตญฺเจว โน จ กิเลโส’’ติปิฯ ทฺเว สจฺจา กิเลสวิปฺปยุตฺตอสํกิเลสิกาฯ สมุทยสจฺจํ น วตฺตพฺพํ – ‘‘กิเลสวิปฺปยุตฺตสํกิเลสิก’’นฺติปิ, ‘‘กิเลสวิปฺปยุตฺตอสํกิเลสิก’’นฺติปิฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา กิเลสวิปฺปยุตฺตสํกิเลสิกํ, สิยา น วตฺตพฺพํ – ‘‘กิเลสวิปฺปยุตฺตสํกิเลสิก’’นฺติปิ, ‘‘กิเลสวิปฺปยุตฺตอสํกิเลสิก’’นฺติปิฯ

ทฺเว สจฺจา น ทสฺสเนน ปหาตพฺพาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา ทสฺสเนน ปหาตพฺพา, สิยา น ทสฺสเนน ปหาตพฺพาฯ ทฺเว สจฺจา น ภาวนาย ปหาตพฺพาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา ภาวนาย ปหาตพฺพา, สิยา น ภาวนาย ปหาตพฺพาฯ ทฺเว สจฺจา น ทสฺสเนน ปหาตพฺพเหตุกาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา ทสฺสเนน ปหาตพฺพเหตุกา, สิยา น ทสฺสเนน ปหาตพฺพเหตุกาฯ ทฺเว สจฺจา น ภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกาฯ ทฺเว สจฺจา สิยา ภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกา, สิยา น ภาวนาย ปหาตพฺพเหตุกาฯ สมุทยสจฺจํ สวิตกฺกํฯ นิโรธสจฺจํ อวิตกฺกํฯ ทฺเว สจฺจา สิยา สวิตกฺกา, สิยา อวิตกฺกาฯ สมุทยสจฺจํ สวิจารํฯ นิโรธสจฺจํ อวิจารํฯ ทฺเว สจฺจา สิยา สวิจารา, สิยา อวิจาราฯ นิโรธสจฺจํ อปฺปีติกํฯ ตีณิ สจฺจานิ สิยา สปฺปีติกา, สิยา อปฺปีติกาฯ นิโรธสจฺจํ น ปีติสหคตํฯ ตีณิ สจฺจานิ สิยา ปีติสหคตา, สิยา น ปีติสหคตาฯ

นิโรธสจฺจํ น สุขสหคตํฯ ตีณิ สจฺจานิ สิยา สุขสหคตา, สิยา น สุขสหคตาฯ นิโรธสจฺจํ น อุเปกฺขาสหคตํฯ ตีณิ สจฺจานิ สิยา อุเปกฺขาสหคตา, สิยา น อุเปกฺขาสหคตาฯ

สมุทยสจฺจํ กามาวจรํฯ ทฺเว สจฺจา น กามาวจราฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา กามาวจรํ, สิยา น กามาวจรํฯ ตีณิ สจฺจานิ น รูปาวจราฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา รูปาวจรํ, สิยา น รูปาวจรํฯ ตีณิ สจฺจานิ น อรูปาวจราฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา อรูปาวจรํ, สิยา น อรูปาวจรํฯ ทฺเว สจฺจา ปริยาปนฺนาฯ ทฺเว สจฺจา อปริยาปนฺนาฯ มคฺคสจฺจํ นิยฺยานิกํฯ ตีณิ สจฺจานิ อนิยฺยานิกาฯ มคฺคสจฺจํ นิยตํฯ นิโรธสจฺจํ อนิยตํฯ ทฺเว สจฺจา สิยา นิยตา, สิยา อนิยตาฯ ทฺเว สจฺจา สอุตฺตราฯ ทฺเว สจฺจา อนุตฺตราฯ สมุทยสจฺจํ สรณํฯ ทฺเว สจฺจา อรณาฯ ทุกฺขสจฺจํ สิยา สรณํ, สิยา อรณนฺติฯ

ปญฺหาปุจฺฉกํฯ

สจฺจวิภงฺโค นิฏฺฐิโตฯ

5. อินฺทฺริยวิภงฺโค

1. อภิธมฺมภาชนียํ