เมนู

อธิกรณเภโท

1. อุกฺโกฏนเภทาทิ

[340] [จูฬว. 215; ปริ. 275] จตฺตาริ อธิกรณานิฯ วิวาทาธิกรณํ, อนุวาทาธิกรณํ, อาปตฺตาธิกรณํ, กิจฺจาธิกรณํ – อิมานิ จตฺตาริ อธิกรณานิฯ

อิเมสํ จตุนฺนํ อธิกรณานํ กติ อุกฺโกฏา? อิเมสํ จตุนฺนํ อธิกรณานํ ทส อุกฺโกฏาฯ วิวาทาธิกรณสฺส ทฺเว อุกฺโกฏา, อนุวาทาธิกรณสฺส จตฺตาโร อุกฺโกฏา, อาปตฺตาธิกรณสฺส ตโย อุกฺโกฏา, กิจฺจาธิกรณสฺส เอโก อุกฺโกโฏ – อิเมสํ จตุนฺนํ อธิกรณานํ อิเม ทส อุกฺโกฏาฯ

วิวาทาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต กติ สมเถ อุกฺโกเฏติ? อนุวาทาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต กติ สมเถ อุกฺโกเฏติ? อาปตฺตาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต กติ สมเถ อุกฺโกเฏติ? กิจฺจาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต กติ สมเถ อุกฺโกเฏติ?

วิวาทาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต ทฺเว สมเถ อุกฺโกเฏติฯ อนุวาทาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต จตฺตาโร สมเถ อุกฺโกเฏติฯ อาปตฺตาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต ตโย สมเถ อุกฺโกเฏติฯ กิจฺจาธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺโต เอกํ สมถํ อุกฺโกเฏติฯ

[341] กติ อุกฺโกฏา? กติหากาเรหิ อุกฺโกฏนํ ปสวติ? กติหงฺเคหิ สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อธิกรณํ อุกฺโกเฏติ? กติ ปุคฺคลา อธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺตา อาปตฺติํ อาปชฺชนฺติ?

ทฺวาทส อุกฺโกฏาฯ ทสหากาเรหิ อุกฺโกฏนํ ปสวติฯ จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคโต ปุคฺคโล อธิกรณํ อุกฺโกเฏติฯ จตฺตาโร ปุคฺคลา อธิกรณํ อุกฺโกเฏนฺตา อาปตฺติํ อาปชฺชนฺติ?

กตเม ทฺวาทส อุกฺโกฏา? อกตํ กมฺมํ, ทุกฺกฏํ กมฺมํ, ปุน กาตพฺพํ กมฺมํ, อนิหตํ, ทุนฺนิหตํ, ปุน นิหนิตพฺพํ, อวินิจฺฉิตํ, ทุวินิจฺฉิตํ, ปุน วินิจฺฉิตพฺพํ, อวูปสนฺตํ, ทุวูปสนฺตํ, ปุน วูปสเมตพฺพนฺติ – อิเม ทฺวาทส อุกฺโกฏาฯ