กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อาฬวกา ภิกฺขู ปถวิํ ขณิํสุ , ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

มุสาวาทวคฺโค ปฐโมฯ

2. ภูตคามวคฺโค

[64] ภูตคามปาตพฺยตา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? อาฬวิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อาฬวเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อาฬวกา ภิกฺขู รุกฺขํ ฉินฺทิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[65] อญฺญวาทเก วิเหสเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? โกสมฺพิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ ฉนฺนํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา ฉนฺโน สงฺฆมชฺเฌ อาปตฺติยา อนุยุญฺชิยมาโน อญฺเญนญฺญํ ปฏิจริ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[66] อุชฺฌาปนเก ขิยฺยนเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? เมตฺติยภูมชเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? เมตฺติยภูมชกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ ทพฺพํ มลฺลปุตฺตํ ภิกฺขู อุชฺฌาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[67] สงฺฆิกํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา ภิสิํ วา โกจฺฉํ วา อชฺโฌกาเส สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู สงฺฆิกํ เสนาสนํ อชฺโฌกาเส สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ กถินเก…เป.…ฯ

[68] สงฺฆิเก วิหาเร เสยฺยํ สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สตฺตรสวคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สตฺตรสวคฺคิยา ภิกฺขู สงฺฆิเก วิหาเร เสยฺยํ สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ ฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ กถินเก…เป.…ฯ

[69] สงฺฆิเก วิหาเร ชานํ ปุพฺพุปคตํ ภิกฺขุํ อนุปขชฺช เสยฺยํ กปฺเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เถเร ภิกฺขู อนุปขชฺช เสยฺยํ กปฺเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ

[70] ภิกฺขุํ กุปิเตน อนตฺตมเนน สงฺฆิกา วิหารา นิกฺกฑฺฒนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู กุปิตา อนตฺตมนา ภิกฺขู สงฺฆิกา วิหารา นิกฺกฑฺฒิํสุ , ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[71] สงฺฆิเก วิหาเร อุปริเวหาสกุฏิยา อาหจฺจปาทกํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา อภินิสีทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตโร ภิกฺขุ สงฺฆิเก วิหาเร อุปริเวหาสกุฏิยา อาหจฺจปาทกํ มญฺจํ สหสา อภินิสีทิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐาติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ

[72] ทฺวตฺติปริยาเย อธิฏฺฐหิตฺวา ตตุตฺตริ อธิฏฺฐหนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? โกสมฺพิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ ฉนฺนํ อารพฺภฯ

กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา ฉนฺโน กตปริโยสิตํ วิหารํ ปุนปฺปุนํ ฉาทาเปสิ, ปุนปฺปุนํ ลิมฺปาเปสิ, อติภาริโก วิหาโร ปริปติ , ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[73] ชานํ สปฺปาณกํ อุทกํ ติณํ วา มตฺติกํ วา สิญฺจนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? อาฬวิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อาฬวเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ ? อาฬวกา ภิกฺขู ชานํ สปฺปาณกํ อุทกํ ติณมฺปิ มตฺติกมฺปิ สิญฺจิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

ภูตคามวคฺโค ทุติโยฯ

3. โอวาทวคฺโค

[74] อสมฺมเตน ภิกฺขุนิโย โอวทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อสมฺมตา ภิกฺขุนิโย โอวทิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ อตฺถิ ตตฺถ ปญฺญตฺติ, อนุปญฺญตฺติ, อนุปฺปนฺนปญฺญตฺตีติ? เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติ ตสฺมิํ นตฺถิฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา วาจโต สมุฏฺฐาติ, น กายโต น จิตฺตโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต…เป.…ฯ

[75] อตฺถงฺคเต สูริเย ภิกฺขุนิโย โอวทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ จูฬปนฺถกํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา จูฬปนฺถโก อตฺถงฺคเต สูริเย ภิกฺขุนิโย โอวทิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ ปทโสธมฺเม…เป.…ฯ

[76] ภิกฺขุนุปสฺสยํ อุปสงฺกมิตฺวา ภิกฺขุนิโย โอวทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สกฺเกสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุนุปสฺสยํ อุปสงฺกมิตฺวา ภิกฺขุนิโย โอวทิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ กถินเก…เป.…ฯ