เมนู

1. มุสาวาทวคฺโค

[54] ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน สมฺปชานมุสาวาเท ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ ? หตฺถกํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภ ฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา หตฺถโก สกฺยปุตฺโต ติตฺถิเยหิ สทฺธิํ สลฺลปนฺโต อวชานิตฺวา ปฏิชานิ, ปฏิชานิตฺวา อวชานิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[55] โอมสวาเท ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เปสเลหิ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ ภณฺฑนฺตา [ภณฺเฑนฺตา (ก.)] เปสเล ภิกฺขู โอมสิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[56] ภิกฺขุเปสุญฺเญ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ เปสุญฺญํ อุปสํหริํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[57] อนุปสมฺปนฺนํ ปทโส ธมฺมํ วาเจนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อุปาสเก ปทโส ธมฺมํ วาเจสุํ , ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา วาจโต สมุฏฺฐาติ, น กายโต น จิตฺตโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต…เป.…ฯ

[58] อนุปสมฺปนฺเนน อุตฺตริทิรตฺตติรตฺตํ สหเสยฺยํ กปฺเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? อาฬวิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู อนุปสมฺปนฺเนน สหเสยฺยํ กปฺเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ , เอกา อนุปญฺญตฺติฯ

ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐาติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ

[59] มาตุคาเมน สหเสยฺยํ กปฺเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อนุรุทฺโธ มาตุคาเมน สหเสยฺยํ กปฺเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ เอฬกโลมเก…เป.…ฯ

[60] มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, ทฺเว อนุปญฺญตฺติโยฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ ปทโสธมฺเม…เป.…ฯ

[61] อนุปสมฺปนฺนสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ ภูตํ อาโรเจนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? วคฺคุมุทาตีริเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? วคฺคุมุทาตีริยา ภิกฺขู คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐาติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา วาจโต สมุฏฺฐาติ, น กายโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น จิตฺตโต…เป.…ฯ

[62] ภิกฺขุสฺส ทุฏฺฐุลฺลาปตฺติํ อนุปสมฺปนฺนสฺส อาโรเจนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุสฺส ทุฏฺฐุลฺลาปตฺติํ อนุปสมฺปนฺนสฺส อาโรเจสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[63] ปถวิํ ขณนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? อาฬวิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อาฬวเก ภิกฺขู อารพฺภฯ

กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อาฬวกา ภิกฺขู ปถวิํ ขณิํสุ , ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

มุสาวาทวคฺโค ปฐโมฯ

2. ภูตคามวคฺโค

[64] ภูตคามปาตพฺยตา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? อาฬวิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อาฬวเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อาฬวกา ภิกฺขู รุกฺขํ ฉินฺทิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[65] อญฺญวาทเก วิเหสเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? โกสมฺพิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ ฉนฺนํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา ฉนฺโน สงฺฆมชฺเฌ อาปตฺติยา อนุยุญฺชิยมาโน อญฺเญนญฺญํ ปฏิจริ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[66] อุชฺฌาปนเก ขิยฺยนเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? เมตฺติยภูมชเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? เมตฺติยภูมชกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ ทพฺพํ มลฺลปุตฺตํ ภิกฺขู อุชฺฌาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ

[67] สงฺฆิกํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา ภิสิํ วา โกจฺฉํ วา อชฺโฌกาเส สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู สงฺฆิกํ เสนาสนํ อชฺโฌกาเส สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ กถินเก…เป.…ฯ