เมนู

2. ทุกวาโร

[322] อตฺถาปตฺติ สญฺญา วิโมกฺขา, อตฺถาปตฺติ โน สญฺญาวิโมกฺขาฯ อตฺถาปตฺติ ลทฺธสมาปตฺติกสฺส, อตฺถาปตฺติ น ลทฺธสมาปตฺติกสฺสฯ อตฺถาปตฺติ สทฺธมฺมปฏิสญฺญุตฺตา, อตฺถาปตฺติ อสทฺธมฺมปฏิสญฺญุตฺตาฯ อตฺถาปตฺติ สปริกฺขารปฏิสญฺญุตฺตา, อตฺถาปตฺติ ปรปริกฺขารปฏิสญฺญุตฺตาฯ อตฺถาปตฺติ สปุคฺคลปฏิสญฺญุตฺตา, อตฺถาปตฺติ ปรปุคฺคลปฏิสญฺญุตฺตาฯ อตฺถิ สจฺจํ ภณนฺโต ครุกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติ, มุสา ภณนฺโต ลหุกํฯ อตฺถิ มุสา ภณนฺโต ครุกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติ, สจฺจํ ภณนฺโต ลหุกํฯ อตฺถาปตฺติ ภูมิคโต อาปชฺชติ, โน เวหาสคโตฯ อตฺถาปตฺติ เวหาสคโต อาปชฺชติ, โน ภูมิคโตฯ อตฺถาปตฺติ นิกฺขมนฺโต อาปชฺชติ, โน ปวิสนฺโตฯ อตฺถาปตฺติ ปวิสนฺโต อาปชฺชติ, โน นิกฺขมนฺโตฯ อตฺถาปตฺติ อาทิยนฺโต อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ อนาทิยนฺโต อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ สมาทิยนฺโต อาปชฺชติ , อตฺถาปตฺติ น สมาทิยนฺโต อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ กโรนฺโต อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น กโรนฺโต อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ เทนฺโต อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น เทนฺโต อาปชฺชติฯ (อตฺถาปตฺติ เทเสนฺโต อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น เทเสนฺโต อาปชฺชติฯ) [( ) (นตฺถิ กตฺถจิ)] อตฺถาปตฺติ ปฏิคฺคณฺหนฺโต อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น ปฏิคฺคณฺหนฺโต อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ ปริโภเคน อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น ปริโภเคน อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ รตฺติํ อาปชฺชติ, โน ทิวาฯ อตฺถาปตฺติ ทิวา อาปชฺชติ, โน รตฺติํฯ อตฺถาปตฺติ อรุณุคฺเค อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น อรุณุคฺเค อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ ฉินฺทนฺโต อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น ฉินฺทนฺโต อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ ฉาเทนฺโต อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น ฉาเทนฺโต อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ ธาเรนฺโต อาปชฺชติ, อตฺถาปตฺติ น ธาเรนฺโต อาปชฺชติฯ

ทฺเว อุโปสถา – จาตุทฺทสิโก จ ปนฺนรสิโก จฯ ทฺเว ปวารณา – จาตุทฺทสิกา จ ปนฺนรสิกา จฯ ทฺเว กมฺมานิ – อปโลกนกมฺมํ, ญตฺติกมฺมํฯ อปรานิปิ ทฺเว กมฺมานิ – ญตฺติทุติยกมฺมํ, ญตฺติจตุตฺถกมฺมํฯ ทฺเว กมฺมวตฺถูนิ – อปโลกนกมฺมสฺส วตฺถุ, ญตฺติกมฺมสฺส วตฺถุฯ อปรานิปิ ทฺเว กมฺมวตฺถูนิ – ญตฺติทุติยกมฺมสฺส วตฺถุ, ญตฺติจตุตฺถกมฺมสฺส วตฺถุฯ ทฺเว กมฺมโทสา – อปโลกนกมฺมสฺส โทโส, ญตฺติกมฺมสฺส โทโสฯ อปเรปิ ทฺเว กมฺมโทสา – ญตฺติทุติยกมฺมสฺส โทโส, ญตฺติจตุตฺถกมฺมสฺส โทโสฯ ทฺเว กมฺมสมฺปตฺติโย – อปโลกนกมฺมสฺส สมฺปตฺติ, ญตฺติกมฺมสฺส สมฺปตฺติฯ อปราปิ ทฺเว กมฺมสมฺปตฺติโย – ญตฺติทุติยกมฺมสฺส สมฺปตฺติ, ญตฺติจตุตฺถกมฺมสฺส สมฺปตฺติฯ ทฺเว นานาสํวาสกภูมิโย – อตฺตนา วา อตฺตานํ นานาสํวาสกํ กโรติ, สมคฺโค วา นํ สงฺโฆ อุกฺขิปติ อทสฺสเน วา อปฺปฏิกมฺเม วา อปฺปฏินิสฺสคฺเค วาฯ ทฺเว สมานสํวาสกภูมิโย – อตฺตนา วา อตฺตานํ สมานสํวาสกํ กโรติ, สมคฺโค วา นํ สงฺโฆ อุกฺขิตฺตํ โอสาเรติ ทสฺสเน วา ปฏิกมฺเม วา ปฏินิสฺสคฺเค วาฯ ทฺเว ปาราชิกา – ภิกฺขูนญฺจ ภิกฺขุนีนญฺจฯ ทฺเว สงฺฆาทิเสสา, ทฺเว ถุลฺลจฺจยา, ทฺเว ปาจิตฺติยา, ทฺเว ปาฏิเทสนียา, ทฺเว ทุกฺกฏา, ทฺเว ทุพฺภาสิตา – ภิกฺขูนญฺจ ภิกฺขุนีนญฺจฯ สตฺต อาปตฺติโย, สตฺต อาปตฺติกฺขนฺธาฯ ทฺวีหากาเรหิ สงฺโฆ ภิชฺชติ – กมฺเมน วา สลากคฺคาเหน วาฯ

ทฺเว ปุคฺคลา น อุปสมฺปาเทตพฺพา – อทฺธานหีโน, องฺคหีโนฯ อปเรปิ ทฺเว ปุคฺคลา น อุปสมฺปาเทตพฺพา – วตฺถุวิปนฺโน, กรณทุกฺกฏโกฯ อปเรปิ ทฺเว ปุคฺคลา น อุปสมฺปาเทตพฺพา – อปริปูโร ปริปูโร โน จ ยาจติฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ นิสฺสาย น วตฺถพฺพํ – อลชฺชิสฺส จ พาลสฺส จฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ นิสฺสโย น ทาตพฺโพ – อลชฺชิสฺส จ ลชฺชิโน จ น ยาจติฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ นิสฺสโย ทาตพฺโพ – พาลสฺส จ ลชฺชิสฺส จ ยาจติฯ ทฺเว ปุคฺคลา อภพฺพา อาปตฺติํ อาปชฺชิตุํ – พุทฺธา จ ปจฺเจกพุทฺธา จฯ ทฺเว ปุคฺคลา ภพฺพา, อาปตฺติํ อาปชฺชิตุํ – ภิกฺขู จ ภิกฺขุนิโย จฯ ทฺเว ปุคฺคลา อภพฺพา สญฺจิจฺจ อาปตฺติํ อาปชฺชิตุํ – ภิกฺขู จ ภิกฺขุนิโย จ อริยปุคฺคลาฯ ทฺเว ปุคฺคลา ภพฺพา สญฺจิจฺจ อาปตฺติํ อาปชฺชิตุํ – ภิกฺขู จ ภิกฺขุนิโย จ ปุถุชฺชนาฯ ทฺเว ปุคฺคลา อภพฺพา สญฺจิจฺจ สาติสารํ วตฺถุํ อชฺฌาจริตุํ – ภิกฺขู จ ภิกฺขุนิโย จ อริยปุคฺคลาฯ ทฺเว ปุคฺคลา ภพฺพา สญฺจิจฺจ สาติสารํ วตฺถุํ อชฺฌาจริตุํ – ภิกฺขู จ ภิกฺขุนิโย จ ปุถุชฺชนาฯ

ทฺเว ปฏิกฺโกสา – กาเยน วา ปฏิกฺโกสติ วาจาย วา ปฏิกฺโกสติฯ ทฺเว นิสฺสารณา – อตฺถิ ปุคฺคโล อปฺปตฺโต นิสฺสารณํ ตํ เจ สงฺโฆ นิสฺสาเรติ เอกจฺโจ สุนิสฺสาริโต, เอกจฺโจ ทุนฺนิสฺสาริโตฯ ทฺเว โอสารณา – อตฺถิ ปุคฺคโล อปฺปตฺโต โอสารณํ ตํ เจ สงฺโฆ โอสาเรติ เอกจฺโจ โสสาริโต, เอกจฺโจ โทสาริโตฯ ทฺเว ปฏิญฺญา – กาเยน วา ปฏิชานาติ วาจาย วา ปฏิชานาติฯ ทฺเว ปฏิคฺคหา – กาเยน วา ปฏิคฺคณฺหาติ กายปฏิพทฺเธน วา ปฏิคฺคณฺหาติฯ ทฺเว ปฏิกฺเขปา – กาเยน วา ปฏิกฺขิปติ วาจาย วา ปฏิกฺขิปติฯ ทฺเว อุปฆาติกา – สิกฺขูปฆาติกา จ โภคูปฆาติกา จฯ ทฺเว โจทนา – กาเยน วา โจเทติ วาจาย วา โจเทติฯ ทฺเว กถินสฺส ปลิโพธา – อาวาสปลิโพโธ จ จีวรปลิโพโธ จฯ ทฺเว กถินสฺส อปลิโพธา – อาวาสอปลิโพโธ จ จีวรอปลิโพโธ จฯ ทฺเว จีวรานิ – คหปติกญฺจ ปํสุกูลญฺจฯ ทฺเว ปตฺตา – อโยปตฺโต มตฺติกาปตฺโตฯ ทฺเว มณฺฑลานิ – ติปุมยํ, สีสมยํฯ ทฺเว ปตฺตสฺส อธิฏฺฐานา – กาเยน วา อธิฏฺเฐติ วาจาย วา อธิฏฺเฐติฯ ทฺเว จีวรสฺส อธิฏฺฐานา – กาเยน วา อธิฏฺเฐติ วาจาย วา อธิฏฺเฐติฯ ทฺเว วิกปฺปนา – สมฺมุขาวิกปฺปนา จ ปรมฺมุขาวิกปฺปนา จฯ ทฺเว วินยา – ภิกฺขูนญฺจ ภิกฺขุนีนญฺจฯ

ทฺเว เวนยิกา – ปญฺญตฺตญฺจ ปญฺญตฺตานุโลมญฺจฯ ทฺเว วินยสฺส สลฺเลขา – อกปฺปิเย เสตุฆาโต, กปฺปิเย มตฺตการิตาฯ ทฺวีหากาเรหิ อาปตฺติํ อาปชฺชติ – กาเยน วา อาปชฺชติ วาจาย วา อาปชฺชติฯ ทฺวีหากาเรหิ อาปตฺติยา วุฏฺฐาติ – กาเยน วา วุฏฺฐาติ วาจาย วา วุฏฺฐาติฯ ทฺเว ปริวาสา – ปฏิจฺฉนฺนปริวาโส, อปฺปฏิจฺฉนฺนปริวาโสฯ อปเรปิ ทฺเว ปริวาสา – สุทฺธนฺตปริวาโส สโมธานปริวาโสฯ ทฺเว มานตฺตา – ปฏิจฺฉนฺนมานตฺตํ, อปฺปฏิจฺฉนฺนมานตฺตํฯ อปเรปิ ทฺเว มานตฺตา – ปกฺขมานตฺตํ, สโมธานมานตฺตํฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ รตฺติจฺเฉโท – ปาริวาสิกสฺส จ มานตฺตจาริกสฺส จฯ ทฺเว อนาทริยานิ – ปุคฺคลานาทริยญฺจ ธมฺมานาทริยญฺจฯ ทฺเว โลณานิ – ชาติมญฺจ การิมญฺจ [ชาติมยญฺจ ขาริมยญฺจ (สฺยา.)]ฯ อปรานิปิ ทฺเว โลณานิ – สามุทฺทํ กาฬโลณํฯ อปรานิปิ ทฺเว โลณานิ – สินฺธวํ, อุพฺภิทํ [อุพฺภิรํ (อิติปิ)]ฯ อปรานิปิ ทฺเว โลณานิ – โรมกํ, ปกฺกาลกํฯ ทฺเว ปริโภคา – อพฺภนฺตรปริโภโค จ พาหิรปริโภโค จฯ ทฺเว อกฺโกสา – หีโน จ อกฺโกโส อุกฺกฏฺโฐ จ อกฺโกโสฯ ทฺวีหากาเรหิ เปสุญฺญํ โหติ – ปิยกมฺยสฺส วา เภทาธิปฺปายสฺส วาฯ ทฺวีหากาเรหิ คณโภชนํ ปสวติ – นิมนฺตนโต วา วิญฺญตฺติโต วาฯ ทฺเว วสฺสูปนายิกา – ปุริมิกา, ปจฺฉิมิกาฯ ทฺเว อธมฺมิกานิ ปาติโมกฺขฏฺฐปนานิฯ ทฺเว ธมฺมิกานิ ปาติโมกฺขฏฺฐปนานิฯ

[อ. นิ. 2.99 อาทโย] ทฺเว ปุคฺคลา พาลา – โย จ อนาคตํ ภารํ วหติ, โย จ อาคตํ ภารํ น วหติฯ ทฺเว ปุคฺคลา ปณฺฑิตา – โย จ อนาคตํ ภารํ น วหติ, โย จ อาคตํ ภารํ วหติฯ อปเรปิ ทฺเว ปุคฺคลา พาลา – โย จ อกปฺปิเย กปฺปิยสญฺญี, โย จ กปฺปิเย อกปฺปิยสญฺญีฯ ทฺเว ปุคฺคลา ปณฺฑิตา – โย จ อกปฺปิเย อกปฺปิยสญฺญี, โย จ กปฺปิเย กปฺปิยสญฺญีฯ อปเรปิ ทฺเว ปุคฺคลา พาลา – โย จ อนาปตฺติยา อาปตฺติสญฺญี, โย จ อาปตฺติยา อนาปตฺติสญฺญีฯ ทฺเว ปุคฺคลา ปณฺฑิตา – โย จ อาปตฺติยา อาปตฺติสญฺญี, โย จ อนาปตฺติยา อนาปตฺติสญฺญีฯ อปเรปิ ทฺเว ปุคฺคลา พาลา – โย จ อธมฺเม ธมฺมสญฺญี, โย จ ธมฺเม อธมฺมสญฺญีฯ ทฺเว ปุคฺคลา ปณฺฑิตา – โย จ อธมฺเม อธมฺมสญฺญี, โย จ ธมฺเม ธมฺมสญฺญีฯ

อปเรปิ ทฺเว ปุคฺคลา พาลา – โย จ อวินเย วินยสญฺญี, โย จ วินเย อวินยสญฺญีฯ ทฺเว ปุคฺคลา ปณฺฑิตา – โย จ อวินเย อวินยสญฺญี, โย จ วินเย วินยสญฺญีฯ

[อ. นิ. 2.109] ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา วฑฺฒนฺติ – โย จ น กุกฺกุจฺจายิตพฺพํ กุกฺกุจฺจายติ, โย จ กุกฺกุจฺจายิตพฺพํ กุกฺกุจฺจายติฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา น วฑฺฒนฺติ – โย จ กุกฺกุจฺจายิตพฺพํ น กุกฺกุจฺจายติ, โย จ กุกฺกุจฺจายิตพฺพํ กุกฺกุจฺจายติฯ อปเรสมฺปิ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา วฑฺฒนฺติ – โย จ อกปฺปิเย กปฺปิยสญฺญี, โย จ กปฺปิเย อกปฺปิยสญฺญีฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา น วฑฺฒนฺติ – โย จ อกปฺปิเย อกปฺปิยสญฺญี, โย จ กปฺปิเย กปฺปิยสญฺญีฯ อปเรสมฺปิ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา วฑฺฒนฺติ – โย จ อนาปตฺติยา อาปตฺติสญฺญี, โย จ อาปตฺติยา อนาปตฺติสญฺญีฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา น วฑฺฒนฺติ – โย จ อนาปตฺติยา อนาปตฺติสญฺญี, โย จ อาปตฺติยา อาปตฺติสญฺญีฯ อปเรสมฺปิ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา วฑฺฒนฺติ – โย จ อธมฺเม ธมฺมสญฺญี, โย จ ธมฺเม อธมฺมสญฺญีฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา น วฑฺฒนฺติ – โย จ อธมฺเม อธมฺมสญฺญี, โย จ ธมฺเม ธมฺมสญฺญีฯ อปเรสมฺปิ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา วฑฺฒนฺติ – โย จ อวินเย วินยสญฺญี, โย จ วินเย อวินยสญฺญีฯ ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ อาสวา น วฑฺฒนฺติ – โย จ อวินเย อวินยสญฺญี, โย จ วินเย วินยสญฺญีฯ

ทุกา นิฏฺฐิตาฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

สญฺญา ลทฺธา จ สทฺธมฺมา, ปริกฺขารา จ ปุคฺคลา;

สจฺจํ ภูมิ นิกฺขมนฺโต, อาทิยนฺโต สมาทิยํฯ

กโรนฺโต เทนฺโต คณฺหนฺโต, ปริโภเคน รตฺติ จ;

อรุณาฉินฺทํ ฉาเทนฺโต, ธาเรนฺโต จ อุโปสถาฯ

ปวารณา กมฺมาปรา, วตฺถุ อปรา โทสา จ;

อปรา ทฺเว จ สมฺปตฺติ, นานา สมานเมว จฯ

ปาราชิสงฺฆถุลฺลจฺจย, ปาจิตฺติ ปาฏิเทสนา;

ทุกฺกฏา ทุพฺภาสิตา เจว, สตฺต อาปตฺติกฺขนฺธา จฯ

ภิชฺชติ อุปสมฺปทา, ตเถว อปเร ทุเว;

น วตฺถพฺพํ น ทาตพฺพํ, อภพฺพาภพฺพเมว จฯ

สญฺจิจฺจ สาติสารา จ, ปฏิกฺโกสา นิสฺสารณา;

โอสารณา ปฏิญฺญา จ, ปฏิคฺคหา ปฏิกฺขิปาฯ

อุปฆาติ โจทนา จ, กถินา จ ทุเว ตถา;

จีวรา ปตฺตมณฺฑลา, อธิฏฺฐานา ตเถว ทฺเวฯ

วิกปฺปนา จ วินยา, เวนยิกา จ สลฺเลขา;

อาปชฺชติ จ วุฏฺฐาติ, ปริวาสาปเร ทุเวฯ

ทฺเว มานตฺตา อปเร จ, รตฺติจฺเฉโท อนาทริ;

ทฺเว โลณา ตโย อปเร, ปริโภคกฺโกเสน จฯ

เปสุญฺโญ จ คณาวสฺส, ฐปนา ภารกปฺปิยํ;

อนาปตฺติ อธมฺมธมฺมา, วินเย อาสเว ตถาติฯ

3. ติกวาโร

[323] อตฺถาปตฺติ ติฏฺฐนฺเต ภควติ อาปชฺชติ, โน ปรินิพฺพุเต; อตฺถาปตฺติ ปรินิพฺพุเต ภควติ อาปชฺชติ, โน ติฏฺฐนฺเต; อตฺถาปตฺติ ติฏฺฐนฺเตปิ ภควติ อาปชฺชติ ปรินิพฺพุเตปิฯ อตฺถาปตฺติ กาเล อาปชฺชติ, โน วิกาเล; อตฺถาปตฺติ วิกาเล อาปชฺชติ, โน กาเล; อตฺถาปตฺติ กาเล เจว อาปชฺชติ วิกาเล จฯ อตฺถาปตฺติ รตฺติํ อาปชฺชติ, โน ทิวา; อตฺถาปตฺติ ทิวา อาปชฺชติ, โน รตฺติํ; อตฺถาปตฺติ รตฺติญฺเจว อาปชฺชติ ทิวา จฯ อตฺถาปตฺติ ทสวสฺโส อาปชฺชติ, โน อูนทสวสฺโส; อตฺถาปตฺติ อูนทสวสฺโส อาปชฺชติ, โน ทสวสฺโส; อตฺถาปตฺติ ทสวสฺโส เจว อาปชฺชติ อูนทสวสฺโส จฯ อตฺถาปตฺติ ปญฺจวสฺโส อาปชฺชติ, โน อูนปญฺจวสฺโส; อตฺถาปตฺติ อูนปญฺจวสฺโส อาปชฺชติ, โน ปญฺจวสฺโส; อตฺถาปตฺติ ปญฺจวสฺโส เจว อาปชฺชติ อูนปญฺจวสฺโส จฯ อตฺถาปตฺติ กุสลจิตฺโต อาปชฺชติ; อตฺถาปตฺติ อกุสลจิตฺโต อาปชฺชติ; อตฺถาปตฺติ อพฺยากตจิตฺโต อาปชฺชติฯ อตฺถาปตฺติ สุขเวทนาสมงฺคี อาปชฺชติ; อตฺถาปตฺติ ทุกฺขเวทนาสมงฺคี อาปชฺชติ; อตฺถาปตฺติ อทุกฺขมสุขเวทนาสมงฺคี อาปชฺชติฯ ตีณิ โจทนาวตฺถูนิ – ทิฏฺเฐน, สุเตน, ปริสงฺกายฯ ตโย สลากคฺคาหา – คุฬฺหโก, วิวฏโก [วิวฏฺฏโก (ก.)], สกณฺณชปฺปโกฯ ตโย ปฏิกฺเขปา – มหิจฺฉตา, อสนฺตุฏฺฐิตา [อสนฺตุฏฺฐตา (สฺยา.)], อสลฺเลขตาฯ ตโย อนุญฺญาตา – อปฺปิจฺฉตา, สนฺตุฏฺฐิตา, สลฺเลขตาฯ อปเรปิ ตโย ปฏิกฺเขปา – มหิจฺฉตา, อสนฺตุฏฺฐิตา, อมตฺตญฺญุตาฯ ตโย อนุญฺญาตา – อปฺปิจฺฉตา, สนฺตุฏฺฐิตา, มตฺตญฺญุตาฯ ติสฺโส ปญฺญตฺติโย – ปญฺญตฺติ, อนุปญฺญตฺติ, อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติฯ อปราปิ ติสฺโส ปญฺญตฺติโย – สพฺพตฺถปญฺญตฺติ, ปเทสปญฺญตฺติ, สาธารณปญฺญตฺติฯ อปราปิ ติสฺโส ปญฺญตฺติโย – อสาธารณปญฺญตฺติ, เอกโตปญฺญตฺติ, อุภโตปญฺญตฺติฯ

อตฺถาปตฺติ พาโล อาปชฺชติ, โน ปณฺฑิโต; อตฺถาปตฺติ ปณฺฑิโต อาปชฺชติ, โน พาโล; อตฺถาปตฺติ พาโล เจว อาปชฺชติ ปณฺฑิโต จฯ อตฺถาปตฺติ กาเฬ อาปชฺชติ, โน ชุณฺเห; อตฺถาปตฺติ ชุณฺเห อาปชฺชติ, โน กาเฬ; อตฺถาปตฺติ กาเฬ เจว อาปชฺชติ ชุณฺเห จฯ อตฺถิ กาเฬ กปฺปติ, โน ชุณฺเห; อตฺถิ ชุณฺเห กปฺปติ, โน กาเฬ; อตฺถิ กาเฬ เจว กปฺปติ ชุณฺเห จฯ อตฺถาปตฺติ เหมนฺเต อาปชฺชติ, โน คิมฺเห โน วสฺเส; อตฺถาปตฺติ คิมฺเห อาปชฺชติ, โน เหมนฺเต โน วสฺเส; อตฺถาปตฺติ วสฺเส อาปชฺชติ, โน เหมนฺเต โน คิมฺเหฯ อตฺถาปตฺติ สงฺโฆ อาปชฺชติ, น คโณ น ปุคฺคโล; อตฺถาปตฺติ คโณ อาปชฺชติ, น สงฺโฆ น ปุคฺคโล; อตฺถาปตฺติ ปุคฺคโล อาปชฺชติ, น สงฺโฆ น คโณฯ อตฺถิ สงฺฆสฺส กปฺปติ, น คณสฺส น ปุคฺคลสฺส; อตฺถิ คณสฺส กปฺปติ, น สงฺฆสฺส น ปุคฺคลสฺส; อตฺถิ ปุคฺคลสฺส กปฺปติ, น สงฺฆสฺส น คณสฺสฯ ติสฺโส ฉาทนา วตฺถุํ ฉาเทติ, โน อาปตฺติํ; อาปตฺติํ ฉาเทติ, โน วตฺถุํ; วตฺถุญฺเจว ฉาเทติ อาปตฺติญฺจฯ ติสฺโส ปฏิจฺฉาทิโย – ชนฺตาฆรปฏิจฺฉาทิ, อุทกปฏิจฺฉาทิ, วตฺถปฏิจฺฉาทิฯ [อ. นิ. 3.132] ตีณิ ปฏิจฺฉนฺนานิ วหนฺติ, โน วิวฏานิ – มาตุคาโม ปฏิจฺฉนฺโน วหติ, โน วิวโฏ; พฺราหฺมณานํ มนฺตา ปฏิจฺฉนฺนา วหนฺติ, โน วิวฏา; มิจฺฉาทิฏฺฐิ ปฏิจฺฉนฺนา วหติ, โน วิวฏาฯ ตีณิ วิวฏานิ วิโรจนฺติ, โน ปฏิจฺฉนฺนานิ – จนฺทมณฺฑลํ วิวฏํ วิโรจติ, โน ปฏิจฺฉนฺนํ; สูริยมณฺฑลํ วิวฏํ วิโรจติ, โน ปฏิจฺฉนฺนํ; ตถาคตปฺปเวทิโต ธมฺมวินโย วิวโฏ วิโรจติ, โน ปฏิจฺฉนฺโนฯ